O’zbekiston rеspublikаsi oliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi toshkеnt dаvlаt iqtisodiyot univеrsitеti


XIII BOB. XULQ-ATVOR IQTISODIYOTI VA INSON HUQUQI


Download 1.36 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/103
Sana18.06.2023
Hajmi1.36 Mb.
#1589400
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   103
Bog'liq
Xulq-atvor (o\'quv qo\'llanma) - янги

 
XIII BOB. XULQ-ATVOR IQTISODIYOTI VA INSON HUQUQI 
169 
13.1. Moliyaviy savodxonlik va axborotni tarqatishdagi cheklovlar……......... 
169 
13.2. Huquqiy javobgarlik va jinoyat huquqida ta’sirchan prognozlash……… 
174 
13.3. Xulq-atvor iqtisodyotiga nisbatan tanqidlar ……………………………. 
180 
13.4. Xulq-atvor iqtisodiyotida foydalaniladigan metodologiyalar ….………. 
185 
Qisqa xulosalar………………………………………………………………... 
201 
Nazorat va muhokoma uchun savollar………………………………………... 
201 
Xulosa…………………………………………………………………………. 202 
Tayanch iboralar………………………………………………………………. 205 
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………………………………………… 
208 



KIRISH 
Xulq-atvor iqtisodiyoti insonlarning iqtisodiy xatti-harakatlari va uning 
oqibatlarini o’rganishda muhim ahamiyat kasb etib kelmoqda. So’nggi yillarda 
xulq-atvor iqtisodiyotining mamlakat iqtisodiyotiga ta’siri kuchayishi empirik 
va eksperimental tadqiqotlarning paydo hamda ularning jadallashuviga olib 
kelmoqda. Ushbu yangi paradigma olimlar tomonidan olib borilgan 
tadqiqotlarning tabiati va ko’lamini o’zgartirmoqda, desak mubolag’a 
bo’lmaydi. Ushbu o’zgarishlar tufayli iqtisodiyot, psixologiya va 
nerologiyaning integratsiyasi xulq-atvor iqtisodiyoti iqtisodiy fanlarda hayajonli 
yangi zamin yaratadi. Xulq-atvor iqtisodiyotiga bo’lgan qiziqish ortib 
borayotganiga qaramay, hozirgi kunga qadar hech bir kitob ushbu soha 
san’atining holatini aks ettiruvchi umumiy kirishni taqdim etmaydi.
Albatta, insonning iqtisodiy xatti-harakatlari va uning oqibatlarini 
izohlash uchun an’anaviy iqtisodiyotda ko’plab modellar mavjud. Ushbu 
iqtisodiy modelni har qanday iqtisod darsligida topishingiz mumkin va ular 
bizning iqtisodiy jarayonlarni qanday ishlashi haqida tasavvurimizni boyitishga 
yordam beradi. Masalan, talab va taklif, samaradorlik va ijtimoiy farovonlikni 
oshirish mexanizmlari kabilar. Ushbu iqtisodiy modellarning muammosi 
shundaki, ular kuchli taxminlarga asoslanadi.
Xulq-atvor iqtisodiyotida esa mazkur iqtisodiy modellarni insonlar 
faoliyatida sinab ko’rish, ya’ni ular qachon ishlashi va qachon ishlamasligini 
bilishdir. Shuningdek, xulq-atvor iqtisodiyotining o’ziga xos xususiyatlar 
shundaki, bunda neyroiqtisodiyot, inson madaniyati va o’ziga xosliklari hamda 
inson farovonligi iqtisodiyotiga oid to’liq ma’lumotlar keltirilgan. Albatta, bular 
xulq-atvor iqtisodiyotidan farq qiladi, ammo, ular bilan chambarchas bog’liq.
Texnologik taraqqiyot tufayli tez rivojlanayotgan neyroiqtisodiyot 
bizning ongimiz faoliyati iqtisodiy qarorlar qabul qilishimizga qanday ta’sir 
qilishini ifodalaydi. Umuman olganda, xulq-atvor iqtisodiyoti – shaxslar va 
institutlar qarorlariga psixologik, kognitiv, hissiy, madaniy va ijtimoiy 
omillarning ta’sirini hamda bu qarorlarning klassik iqtisodiy nazariya nazarda 
tutgan qarorlardan qanday farq qilishini o’rganadigan fandir. 




Download 1.36 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling