O’zbekistоn respublikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’lim vаzirligi

III.tip. Sug‘oriladigan botqoq tuproq 
Tipchalar: 3.1.Sug‘oriladigan illi-botqoq 
3.2.Sug‘oriladigan torfli-botqoq 
Sahro mintaqasi 
IV.tip.Sahro-voha tuproq 
Tipchalar: 4.1.Sahro voha 
4.2.Sug‘oriladigan taqirli 
4.3.Sug‘oriladigan sur tusli qo‘ng‘ir 
4.4.Sug‘oriladigan qumli sahro 
4.5.Sahro o‘tloqi –voha 
4.6.Sug‘oriladigan o‘tloqi-taqirli. 
V.tip.O‘tloqi-voha tuproq 
Tipchalar:5.1.O‘tloqi voha 
5.2.Sug‘oriladigan 
o‘tloqi-voha 
allyuvial 
5.3.Sug‘oriladigan o‘tloqi soz 
5.4.Sug‘oriladigan botqoq-o‘tloqi 
5.5.Sug‘oriladigan sahro-o‘tloqi 
5.6.O‘tloqi-taqirli-voha 
VI.tip.Sug‘oriladigan botqoq tuproq 
Tipchalar:6.1.Sug‘oriladigan gilli-botqoq 
6.2.Sug‘oriladigan torfli botqoq 

---

91 
6.2. Sug’oriladigan tuproqlarning tarixi. 
O’rganilayotgan maydonlar qanchadan beri sug’orilayotganligiga qarab 
tuproqlar 3-ta guruhga ajratiladi: 
1. 
Eskitdan(Qadimdan) sug’orilayotgan 
2. 
Yangidan sug’orilayotgan 
3. 
Yangi o’zlashtirilgan 
Eskitdan sug’oriladigan tuproqlar. 50 yildan ortiq vaqt davomida 
sug’orilishi natijasida tuproq profile katta chuqurligigacha o’zgargan. Bu
tuproqlarda karbonatlar va gips erib yuvilib ketganva pastki qatlamlar chirindi 
bilan boyigan bo’ladi. Ko’p hollarda eskitdan sug’oriladigan tuproqlarning 
qalinligi agroirrigatsion qatlamning qalinligiga to’g’ri keladi. Suvi tiniq(Loyqasi 
yo’q) joylarda eskitdan sug’oriladigan tuproqlarda agroirrigatsion qatlam 
bo’lmaydi va tuproq qalinligi biologic agentlarning faoliyati yaxshi 
ifodalanganqatlam qalinligiga qarab belgilanadi. 
Tuproq profilida o’simliklar tomirlaritarqalgan qatlamning mexanik tarkibi 
bir xil bo’ladi va bu qatlamlarda oziq moddalar bir me’yorda tarqalgan bo’ladi. 
Eskitdan sug’oriladigan tuproqlar tarqalgan maydonlar odatda tekislangan bo’ladi.