O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti Ekologiya va geografiya kafedrasi

6-AMALIY MASHG’ULOT

Qurilishda qo’llaniladigan avtotransportdan chiqadigan gazlardagi zaharli moddalar miqdorini hisoblash

Ishning maqsadi: Qurilishda qo’llaniladigan avtotransportdan chiqadigan gazlardagi zaharli moddalar miqdorini hisoblash usullarini o`rganish.
Ishni o`tkazish uchun kerakli asbob-uskunalar, jihozlar va ko`rgazmali qurollar:
1. Is gazini aniqlash asbobi (GIAM -21), автобил (ёнувчи модда)


Ishni bajarish tartibi
1) Avtomobil chiqish tizimi soz bo`lishi kerak.
2) Avtomobilda o`lchov ishlarini olib borishi uchun dvigatel ishchi haroratga 60⁰C ko`tarilish kerak.
3) O`lchov asbobi GIAM -21 standart talablariga javob berishi kerak.

• 
  GIAM -21 gazanalizator nasosini yoqiladi va GIAM -21 gazanalizatorni kalibrovka qilanadi.
  

O`lchov tartibi.

• 
  Avtomobil uzatish richagini neytral holatga o’rnatamiz.
  
• 
  Avtomobilni qo’l tormoziga qo’yamiz
  
• 
  Avtomobil dvigateli o’chiriladi
  
• 
  Avtomobil kopoti ochiladi
  
• 
  GIAM-21 gazanalizator zonti tutun chiqaruvchi quvurning ichiga 30 sm o’rnatiladi
  
• 
  Avtomobil dvigateli yoqiladi
  
• 
  Avtomobil dvigateli valining aylanish tezligini oshirib va shu rejimda 15 sekund ishlashi kerak
  
• 
  dvigatel valini minimal aylanish tezligiga yetkizib 20 sekund oshmasdan CO gaz miqdorini o’lchash kerak.
  
• 
  dvigatel valini maksimal aylanish tezligiga yetkizib 30 sekund oshmasdan CO gaz miqdorini o’lchash kerak.
  

Aylanish tezligi	CO gazining chegaralangan miqdori, %
ὴ min	1,5
ὴ max	2,0

Tabiatni muhofaza qilish va Davlat avtomobil nazorat inspeksiyasi talablari binoan avtomobil dvigatelidan chiqayotgan tutun tarkibidagi CO foizi 3% gaja ruxsat etilgan. GOST 17.2.2.03-87