O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali

Talaba tamomlagan ishini topshirish muddati “_____” dekabr 2022 yil.

3. 
   Boshlang’ich ma’lumotlar quyidagilardan iborat: Q_yil^f.q=35000000 t/yil
   

Q_yil^q.tj =1500000 m³/yil ; _ftj=2,4 t/m³; L_{tr.q.tj.tem.yo’l}=8 km L_tr.f.q.avto.= 4 km

4. 
   Bitiruv ishining hisob-tushuntirish qismi mazmuni:
   

Kirish. 1.Konning geologik tavsifi. 2. Konni ochish. 3. Qazib olish tizimi. 4. Kon massasini qazib olishning texnologik jarayonlari. 5. Konni suvsizlantirish 6. Hayot faoliyati xavfsizligi va atrof muhit muhofazasi. 7. Iqtisodiy qism. Xulosa. Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yhati.

5. 
   Bitiruv ishining chizmalari ro‘yxati: 1.Konning geologik xaritasi. 2.Ekskovatorning kovjoydan avtosamosvalga yuklash sxemasi.3.Qayta yuklash punktining sxemasi. 4. Burg‘ulash portlatish ishlari pasporti.
   

6.Bitiruv ishi bo‘limlari bo‘yicha maslahatlar.

№	Bitiruv ishi qismlari nomi	O‘qituvchi -maslahatchining F.I.SH.	Topshirik berilgan sana	Topshirik bajarilgan sana	Bajarilganligi to‘g‘risida belgi
1.	Kirish	Shamayev M.Q.
2.	Kon geologik qism	Mustafoev B.N.
3.	Asosiy qism	Shamayev M.Q..
4.	Karyerni suvsizlantirish	Shamayev M.Q.
5.	Iqtisodiy qism	Isroilova H.M.
6.	Sanoat xavfsizligi va atrof muhit muhofazasi	Xunarov A.M.
7.	Grafik qism	Shamayev M.Q.

7. 
   Bitiruv ishining bajarilish grafigi.
   

№	Bitiruv ishi bosqichlari	Bosqichlarni bajarilish muddati	Eslatma
1.	Kirish
2.	Kon geologik qism
3.	Asosiy qism
4.	Karyerni suvsizlntirish
5.	Iqtisodiy qism
6.	Sanoat xavfsizligi va atrof muhit muhofazasi
7.	Grafik qism
8.	Xulosa
	Taqriz
	Himoya

Topshiriq berilgan sana: «_____» _________________ 2022 y.


Bitiruv ishi rahbari: Shamayev M.Q. ___________
(F.I.SH.) (imzo)


Topshiriqni bajarish uchun oldim: «_____» _________________ 2022 y.


Bitiruvchi - talaba: Yo‘ldoshboyev M.V ___________
(F.I.SH.) (imzo)

KIRISh.............................................................................................................	5
I.Qolmoqir konining kon-geologik tavsifi.....................................................	7
I.1. Kon haqida umumiy ma’lumot....................................................................	7
I.2.Qolmoqir konining kon geologik tasnifi.......................................................	8
II.Karyer maydonini ochish...........................................................................	10
III.Konni qazib olish tizimi.............................................................................	11
IV. Kon massasini qazib olishning texnologik jarayonlari........................................................................................................	14
IV.1.Tog’ jinslarini qazib olishga tayyorlash...................................................	14
IV.2.Kon jinslarini qazish va yuklash ishlari...................................................	20
IV.3.Kolmoqir koni qayta yuklash joylarigacha kon massasini tashishda qullaniladigan avtotransport turini hsiob-kitobi va solishtirma tahlili....................................................................................................................	32
IV.4.Otval hosil qilish..........................................................................................	52
V.Karyerni suvsizlantirish ...............................................................................	53
Xulosa…………………………………………………………….....................	55
Foydalangan adabiyotlar ro’yxati………………………………....................	56

MUNDARIJA

KIRISH
O’zbekiston dunyodagi juda katta oltin, kumush va boshqa qimmatbaho hamda yer bag’rida kam uchraydigan metallar zaxiralariga ega bo’lgan davlatlar jumlasiga kiradi.
Hozirgi vaqtda 40 ta qimmatbaho metall konlari qidirib topilgan. Oltinning asosiy zaxiralari oltin konlarining o’zida – Markaziy Qizilqumda joylashgan bo’lib, tasdiqlangan zaxiralar bo’yicha respublikani dunyoda to’rtinchi o’ringa olib chiqadi.
Muruntov koni dunyodagi gigant konlar jumlasiga kiradi.U Yevroosiyo qit’asidagi ruda tarkibida oltin yuqori darajada bo’lgan eng yirik kondir. Muruntov konining topilishi halqaro geologiya jamoatchiligi tomonidan yigirmanchi asrning ikkinchi yarmida oltin sohasida qilingan eng katta kashfiyot deb e’tirof etildi.
Muruntov koni – juda katta manba bo’lib, unda har yili millionlab kub metr kon tuprog’i qazib olinadi.Undan dunyodagi eng sifatli oltin olish mumkin. Bu xolning o’ziyoq dunyoning oltin qazib oluvchi sanoati uchun noyob namunadir.
Oltin tozalashda affinaj (eng sof metall olish) jarayonining zamonaviy texnologiyasi joriy etilgan. Bu texnologiya bir qator “nouxau” ni o’z ichiga oladi. Natijada oliy tovar ko’rinishiga ega bo’lgan, soflik darajasi “to’rtta to’qqiz” ga teng asl oltin olinmoqda. Ana shu oltin O’zbekistonga ko’plab xalqaro sovrinlar keltiradi.
Xodizadagi konda qo’rg’oshin va rux bilan birga mis, kumush, kadmiy, seoyen, oltin va indiy bor. Xalqaro bozorda bu metallning mavqyei oshgan sari O’zbekistonda ularni qazib chiqarishni kengaytirish mumkin.
Ishlab turgan korxonalarni texnikaviy va texnoligik qayta jixozlash uchun oz miqdorda investisiya sarflab, mis rudalarini qayta ishlash chog’ida ajiratib olinadigan nodir metallarning oliy markalarini olish imkoni mavjud. Ularning tarkibida asosiy metall 99,99 foizni tashkil etadi.
Qolmoqir koni 1920- yillarning o’rtalarida ochilgan bo’lib 1954 yildan qurilish ishlari boshlandi va o’shandan beri ochiq usulda ishlab kelinmoqda. Kon Olmaliq kon-ruda rayoni oralig’ida Olmaliq shahridan 3 km sharqiy tomonda joylashgan.
Rejada Qolmoqir konining rudali shtokverki ellipssimon shaklda bo’lib, 1,5 km eni bilan shimoliy-g’arb yo’nalishida 3,7 kmga cho’zilib ketgan. Ruda chuqurlashuvi 850 metrgacha kuzatilgan.
Karerning o’lchamlari: uzunligi - 4,2 km; eni - 1,7 km; nisbiy chuqurligi - 380-600 m.
Konda ikkita tabiat turidagi ruda oksidlangan va sulfidli rudalar ajratiladi, oksidlangan ruda deyarli to’liq ishlab bo’lingan.
Qolmoqir konining sulfidlangan rudalarni yengil boyituvchan bo’lib ulardan mis ajratib olish 75-80% tashkil etadi.
Hozirgi vaqtda karyerda tog’ jinslarini tashishda kombinasiyalangan tizim qo’llanilmoqda. Pastki qatlamlardan - tog’ jinslari avtotransport orqali yuqoriga olib chiqilib temir yo’l transportiga qayta ortiladi, ustki qatlamda - temir yo’l transporti bilan tashiladi. Ruda temir yo’l dumkarlari orqali 8 km uzoqlikda bo’lgan boyitish fabrikasiga yetkazib beriladi. Qoplama jinslari temir yo’l transportida ag’darmaga olib chiqib tashlanadi.
Konning rudalari boy tarkibli hisoblanadi. Mis va yo’ldosh komponentlarning shtokverk oralig’idagi taqsimlanishi notekis. Qalmoqir koni rudalarining sanoatdagi asosiy qiymatini oltin va mis tashkil etadi, rudaning tarkibidagi kumush, molibden, oltingugurt, selen, tellur, reniylar ham rudalar boyligini ko’rsatadi.