II BOB. ZAMONAVIY QIRG‘IN QUROLLAR, ULARNING
TA’SIR XUSUSIYATLARI VA TALOFOTLARI
2.1. Qirg‘in qurollar xaqida umumiy tushuncha
Qirg‘in qurollar deganda juda katta miqyosda vayronagarchilik va
yo‘q qilish uchun mo‘ljallangan qurollar tushuniladi. Bunday qurollar qatoriga
yadroviy, kimyoviy,
biologik, nurli va boshqa qurollar kiradi.
Qirg‘in qurollar nafaqat insoniyatni, balki atrof-muhitni, inshoatlarni, kiyim-
kechaklarni, moddiy boyliklarni shikastlantiradi.
Bunda albatta, zararlanish
darajasi, qirg‘in qurollarning turiga, xususiyatlariga bog‘liq. Jumladan, yadroviy
qurollar
tirik mavjudotlarni ham, jamiki inshootlar, texnikalarni qattiq
shikastlantiradi.
Kimyoviy qurollar ta’sir etgan jamiki mavjudotlar,
narsalar zaharlab,
oldingi holatiga qaytarib bo‘lmaydigan darajaga tushirib ko‘ladi, ya’ni zaharlaydi.
Biologik qurollar orqali asosan tirik mavjudotlarda, kuchli kasallik
tarqatish tufayli qo‘yilgan maqsadga erishiladi.
Keyingi paytda NATO armiyasida, Rossiya qurolli kuchlar tarkibida nurli
qurollar yaratildiki, bular ham qo‘llanilganda
insoniyatga, atrof-muhitga,
inshoatlarga, harbiy texnikalarga katta zarar etkaziladi. Nurli qurollarning ta’sir
etish xususiyati termomexanik ta’sirga asoslangan, ya’ni nurlar dastasi nishonga
urilganda, u suyuladi yoki parlanadi (bunda nishonning suyulish temperaturasiga
qarab o‘zgaradi).
Nurli qurolning shunday xususiyatidan foydalanib,
dushmanning harbiy
texnikalarini, qurollarini yaroqsiz holatga keltiriladi.
Qurolni odamlarga, atrof-muhitga ta’siri ham termomexanik tarzda ta’sir
etadi. Bunday qurollar ayrim davlatlarda sinab ko‘rilgan. Jumladan, Xitoy - sobiq
SSSR chegarasi Xasan ko‘li mojarasida bunday quroldan foydalanilgani
ma’lum.
Nurli qurollarning tipik vakili bu yuqori chastotali
oq nurlar dastasi-lazer
nuri hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: