O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. E. Mamarajabov, sh sh. Adinayev, R. A. Razzokov

ARM CORTEX - A8 VA i7 prosessorlari
80586 (R5) mikroprotsessorlari Intel firmasi tomonidan patentlantan Pentium 
tavar markasi bo’yicha ko’proq ma’lumdir (boshqa firmalarning 80586 MP 
boshqacha belgilanishga ega: AMD firmasida K5, Cyrix firmasida Ml va b.). Bu 

---

73 
mikroprotsessorlar besh pag’onali konveyerli strukturaga ega bo’lib, u ketma-ket 
buyruqlarning bajarilish taktlarini ko’p marotaba birgalikda ishlashini ta’minlaydi 
va yana boshqarishni shartli uzatish buyruqlari uchun kesh-buferga ega bo’lib, u 
dasturlarni tarmoqlanish yo’nalishini oldindan aytish imkonini beradi; samarali 
tezkorligi bo’yicha ular har bir buyruqni go’yoki bir takt ichida bajaradigan RISC 
MP lariga yaqinlashadi. Pentium 32razryadli adresli shinaga va 64-razryadli 
ma’lumotlar shinasiga egadir. Tizim bilan qiymatlarni almashish sekundiga 1 Gbayt 
tezlik bilan bajarilishi mumkin.
Hamma Pentium MP larida har biriga 16 Kbaytdan alohida buyruqlar uchun, 
alohida ma’lumotlar uchun sozlangan kesh-xotira va 2-darajali kesh-xotiraning 
sozlangan nazoratchisi (bu nazoratchini MP ning ichki chastotasida ishlashini 
ta’minlaydi) bor; maxsuslashgan konveyerli texnikaviyli qo’shish, ko’paytirish va 
bo’lish bloklari bor bo’lib, ular siljib yuradigan nuqtali amallarning bajarilishini 

---

74 
jiddiy tezlashtiradi.
1
Bularning hammasini mikroprotsessorni tanlashda inobatga olish kerak.
Pentium II MP 0, 35 mikronli texnologiya asosida ishlab chiqariladi va 2, 8 V 
ta’minot kuchlanishini ishlatadi. Uning uchun, tabiiyki, boshqa barcha Pentium 
larga nisbatan o’zgacha tizimli plata talab etiladi.
Shunday qilib, MMX-tizimni yaratish uchun quyidagilar mavjud bo’lishi kerak: 
• pentium MMX yoki Pentium II mikroprotsessorlari; 
• ushbu mikroprotsessorlarni qo’llovchi tizimli plata; 
• bu processorlarning qo’shimcha buyruqlarini ishlatishga yo’naltirilgan dasturli 
ta’minot.
1
David A. Patterson, John L. Hennessy. Computer Organization and Design, Fifth Edition: The 
Hardware/Software Interface. Morgan Kaufmann. USA 2014 

---

75 
Asosiy kam xarajatli qurilmalar uchun ARM9 va ARM11 yadro o'rniga 
mo'ljallangan. Bu yadrolari bilan solishtirganda, Cortex-A5 yangi buyruqlar tizimi 
(ARM v7 o'rniga v4 / v5 ARM9 va o'rniga ARM11 yilda v6 of), shuningdek, 

---

76 
qo'llab-quvvatlash mumkin kengaytirish hisoblanadi VFPv4 va Neon. bu 
operatsion tizimlari va dasturlar ishlatish mumkin, shuning uchun asosiy A5, 
zamonaviy yadroli A8 va A9 bilan mos keladi: Android, Microsoft Windows 
o'rnatilgan, Symbian, Ubuntu; Adobe Flash, Java SE, JavaFX.
yadro xususiyatlari: 
Avvaliga biz «Intel» oilasiga kiruvchi Core i3/i5/i7 protsessorlarining 
xarakteristikalariga alohida to‘xtalib o‘tamiz. Keyin esa ularning qaysi birini 
qanday holatda tanlash haqida fikr yuritamiz. Asosan quyidagilarga e’tibor 
qarating: Takt chastotasi, yadrolari soni, kesh xotirasi.