O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

2. Havoli-g’alvirli mashinalarda yormachalarni boyitish. 
Yormachalarni 
havoli-g’alvirli 
mashinalarda 
boyitish 
jarayoni 
yor-
machalarning zichligi va aerodinamik xususiyatlariga asoslangan bo’ladi. 
Havoli-g’alvirli  mashinalar  asosan  yormalash  jarayonida  hosil  bo’lgan 
yormachalarni sifati bo’yicha saralash maqsadida qo’llaniladi, ya’ni kuldorligi past 
bo’lgan yormachalar elanma sifatida ajratib olinadi va yanchish jarayonidagi valli 
dastgohlarga  yuborilib  sifatli  un  olishni  ta’minlaydi.  Bundan  tashqari  havoli-
g’alvirli mashinalar manna yormasini ajratib olishda ham qo’llaniladi. 
Hozirgi paytda un  ishlab chiqarish sanoatida asosan A1-BSO rusumli  va ba’zi 
bir  tegirmonlarda  ZMS-2,2,  ZMS-2-4  rusumli  havoli-g’alvirli  mashinalar 
ishlatiladi. 
Yormachalarni  havoli-g’alvirli  mashinalarda  sifati  bo’yicha  saralash  jarayoni 
ko’p  omillardan  bog’liq  bo’ladi:  elaklarni  tavsifidan,  mashinaga  tushadigan 
solishtirma  yuklamadan,  yormachalarni  razmerlari  bo’yicha  tekislanganligidan, 
tanlangan  ishchi  parametrlardan  (elaklarni  tebranish  chastotasi,  elaklarni  qiyaligi, 
havo oqimining tezligi). 
Yormachalarni  havoli-g’alvirli  mashinalarga  yuborishdan  oldin  yormachalarni 
katta  aniqlikda  tekislanganligini  ta’minlash  uchun  elakdonlarda  bo’lakchalar 
razmeri  bo’yicha  saralanadi.  Elaklarni  tanlashda  yormachalarning  yiriklik  sinfi 
aniqlanadi, ya’ni ularni ajratib olishda qo’llanilgan elak nomerlari aniqlanadi.