O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti

V. Teskari proporsiya  tuzish usuli. 
Bu  usulda  buq’doy  aralashmasi  partiyasining  har  bir  komponenti  talab 
qilingan  aralashmadan  ayriladi  va  topilgan  ayirma  qismlari  teskari  proporsiyada 
olinadi.  7-jadvalda  misolning  echilishi  berilgan.  Birinchi  komponent  12  qismdan, 
ikkinchi komponent 16 qismdan va aralashma 28 qismdan iborat bo’ladi. 
Uch komponentli aralashmani hisoblash. 
Misol:  Shaffoflik  ko’rsatkichi  50  %  va  kleykovina  miqdori  26  %  bo’lgan 
buq’doy aralashmasi partiyasini tuzing. 
Buq’doy donlarning shaffofligi   80 %, 42 % va 26 %. 
Buq’doy donlarning  kleykovinasi 29 %, 28 % va 22 %. 
Un  tortish  uchun  3  komponentli  buq’doy  aralashmasini  tayyorlashning 
hisobini 2-usuli 8-jadvalda keltirilgan. 
7 – jadval.  
Un tortish uchun ikki komponentli buq’doy aralashmasi tayyorlashning hisobi 
Ko’rsatkichlar 
Aralashma komponetlari 
Talab qi-
lingan 
aralashma 
Birinchi 
Ikkinchi 
Shaffoflik, % 
71 
73 
55 
Talab 
qilingan 
shaffoflik 
qiymatidan 
komponentlar 
qiymatining 
ayirmasi  
71-55=16 
55-43=12