O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

Yevropaning 
yozgi 
yashil 
bargli 
o‘rmonlari. Evropaning 
yozgiyashilbargli 
o‘rmonlari 
eng 
avvalo 
Fagus, 
Carpinus, 
QuericusvaTiliaturkumlarining turlaridan tashkil topgan. Ayrim joylarda 
o‘rmon hosil qiladigan bu daraxtlarga Acer, Fraxinus, Ulmus, Betula, Alnus, 
PopulusvaSalix turkumlarining o‘simliklari ham qo‘shilib alohida tipdagi 
o‘rmonlarni hosil qiladi. Boreal mintaqa bilan chegaradosh joylarda Pinusva 
Picea uchraydi. Tog‘larda Taxusva Abies o‘sadi. Floraning tarkibida ko‘plab 
butalar xususan Sambucus, Viburnum, Rhamnus, Corylus, mevalilardan 
Euonymus, Lonicera, Cornus, Berberis, LigistrumvaDaphne mezereumkeng 
tarqalgan. Markaziy Evropaning turli hududlaridagi iqlim sharoitini 
turlichaligi uni aniq ifodalangan g‘arbiy va sharqiy o‘rmonlari florasidagi 
farqni belgilagan. Qoraqayin (Fagus sylvatica), eman (Quericus petraea), 

---

79 
zarang (Acer pseudoplatanum), va kattabargli jo‘ka (Tilia platyhyllos) kabi 
yog‘och beradiganlari materikning dengiz iqlimli ichkarilarigacha Karpatning 
sharqiy tog‘oldilarigacha tarqalib borgan. Grab oddiy (Carpinus betulus) va 
eman qoyalik, qoraqayin kam tarqalgan joylardagina o‘rmon hosil qilishda 
ahamiyat kasb etadi, ularning jamoasiga odatda sovuqqa chidamli jo‘ka 
yuraksimonbargli (Tilia cordata) kiradi. Shu boisdan qoraqayinli 
o‘rmonlarning sharqiy, g‘arbiy, subatlantiksarmat mintaqalaridagi o‘rmonlar 
emas, grab v jo‘ka yurakbargli daraxtlardan iborat. 
 
Yevropaningkengbarglio‘rmonlarinitashkiletganasosiyturlarningsoni 
(Rastitelnыy mir Zemli, 1982 bo‘yicha)