O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti «Geografiya» kafedrasi

4. O`lka fasllari iqlim tavsifi tuziladi.
Bunda mazkur joy uchun xos bo`lgan atmosfera va iqlim xodisalari 
aniqlanadi: sel, do`l, chaqmoq, jala, bulutlar, Afg’on shamoli, Bekobod shamoli, 
Qo`qon shamoli. 
5. O`lka iqlimini o`rganish davomida iqlimni qishloq xo`jaligi va 
rekreatsiya maqsadlarida xam baxolanadi.
O`lka iqlimining turi O`zbekiston yoki O`rta Osiyo iqlim xaritasi yordamida 
aniqlanadi. O`z o`lkasini iqlimi turini aniqlagandan so`ng tegishli ilmiy manbaalar, 
iqlimiy va agrometeorologik ma`lumotlar asosida joyning iqlimini asosiy jixatlari 
va ko`rsatkichlarini aniqlash mumkin. 
Amaliy mashg’ulot mavzusi:
Shamol kuchini aniqlash. 
Topshiriqlar va yo’riqlar (instruktaj) 

---

SH
amol 
kuchi 
ballda 
SHamol 
nomi 
SHa
mol tezligi 
(m/se
k) 
SHamol kuchini aniqlash uchun 
belgilar 
0 
SHtil’ 
(shamolsiz) 
0-0,5 
Tutun tik ko`tariladi. Bayroq va 
daraxtlar bargi qimirlamaydi. 
1 
Tinch 
shamol 
0,6-
1,7 (1) 
Tutun 
qiya 
ko`tariladi. 
Ayrim 
barglar tebranadi. 
2 
Engil 
shamol 
(shabada) 
1,8-
3,3 (2,5) 
Engil 
shabada 
esgani 
seziladi. 
Bayroqcha 
sal 
qimirlaydi. 
Barglar 
shitirlaydi. 
3 
Kuchsiz 
shamol 
3,4-
5,2 (4,5) 
Daraxtlarning barglari va nozik 
shoxlari doimo tebranib turadi. Baland 
o`tlar 
tebrana 
boshlaydi. 
Bayroq
xilpiraydi. 
4