O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi o’zbekiston respublikasi turizm va sport vazirligi samarqand «ipak yo’LI»

Asosiy tayanch tushunchalar
Bozor muvozanati - talab miqdori bilan taklif miqdori o‘rtasidagi nisbat bir-biriga teng bo‘lgan holat.
Bozor narxi - bozor muvozanati vujudga kelgan holda shakllangan narx.
Talabning narx bo‘yicha egiluvchanligi ko‘rsatkichi - talab hajmiga ta’sir qiluvchi boshqa omillar o‘zgarmay qolgan sharoitda narxning bir foizga o‘zgarishi talabning necha foizga o‘zgarishini ifo-dalovchi ko‘rsatkich.
Talabning daromad bo‘yicha egiluvchanligi ko‘rsatkichi iste’molchi daromadining bir foizga o‘zgarishi talabning necha foizga o‘zgarishini ifodalovchi ko‘rsatkich.
Taklifning narx bo‘yicha egiluvchanligi ko‘rsatkichi - taklif hajmiga ta’sir qiluvchi boshqa omillar o‘zgarmay qolgan sharoitda
narxning bir foizga o‘zgarishi taklifning necha foizga o‘zgarishini ifodalovchi ko‘rsatkich.
Iste’molchining afzal ko‘rishi - iste’molchi tomonidan o‘zi uchun turli tovarlaming naflilik darajasining baholanishi.
So‘nggi qo‘shilgan naflilik - muayyan ne’matning navbatdagi birligini iste’mol qilishdan olingan qo‘shimcha naflilik.
Yalpi (umumiy) naflilik - so‘nggi qo‘shilgan naflilik ko‘rsatkichlarining yig‘indisi.
Befarqlik egri chizig‘i - ehtiyojlami bir xil darajada qondirilishini ta’minlovchi iste’mol to‘plamlari yig‘indisi.
Takrorlash uchun savol va topshiriqlar

1. Talab va taklifning quyidagi o‘zgarishlarining har biri raqobatli bozorda muvozanatli narx va mahsulotlaming muvozanatli miqdoriga qanday ta’sir ko‘rsatadi? Javoblaringizning to‘g‘riligini tekshirish uchun talab va taklif egri chiziqlari grafigidan foydalaning:

a) taklif qisqaradi, talab esa o‘zgarishsiz qoladi; b) talab qisqaradi, taklif esa о‘zgarishsiz qoladi; v) taklif ко‘payadi, talab esa o‘zgarishsiz qoladi; g) talab ham, taklif ham ко‘payadi; d) talab ortadi, taklif esa o‘zgarishsiz qoladi; e) taklif ko‘payadi, talab esa qisqaradi; j) talab ortadi, taklif esa qisqaradi; z) talab ham, taklif ham qisqaradi.
2. Iste’molchi xatti-harakati nazariyasining asosida nimalar yotadi? Bu nazariyaning asosiy qonun-qoidalarini izohlang.
3. Iste’molchining afzal ko‘rishi nima? U iste’molchi tanloviga qanday ta’sir ko‘rsatadi?