O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

Lurd, Polshaning Yasna-Guru shaharlaridagi muqaddas qadamjo joylar xristian 
diniga e’tiqod qiluvchi millionlab ziyoratchi sayyohlarni o‘ziga jalb qilib 
kelmoqdalar. 
Rivoyatlarga ko‘ra, Iiusus Xristos vafotidan so‘ng uning jasadi zig‘ir 
tolasidan to‘qilgan matolarga o‘ralib, xushbuy hid tarqatuvchi mirra smolasi va 
zaytun yog‘iga shimdirilib qoyadagi g‘orga joylashtirilgan. Kafan ehtiyotkorlik bilan 
saqlanganligi sababli xristianlar unga muqaddas tabarruk sifatida hanuzgacha sig‘inib 
kelmoqdalar. XIX asr o‘rtalariga kelib, Iiusus Xristosga ta’luqli 42 donadan iborat asl 
nusxaga ega bo‘lgan kiyim kechaklar: yelkaga tashlanadigan, yengsiz kamzullar ham 
saqlanib qolgan. Hozirgi kunda bu kamzullar Italiyaning Turin shahridagi bosh 
soborida kumush bilan zirhlangan nafis sandiqchada hamon saqlanib kelinmoqda. U 
har 25 yil mobaynida bir marta xalq ommasi oldida namoyish etiladi. Bunday 
paytlarda Turin shahriga 3 mln. ga yaqin ziyoratchilar kelishadi. Tabarruk narsaning 
oxirgi marotaba namoyish amallari 2003 yilda o‘tkazilgan. Uni ko‘rish uchun kishilar 
15-16 soatdan ortiq navbat kutib turishadilar.

---

160 
Boshqa bir muqaddas narsa Iiusus Xristosga tegishli «qon tomchisi» bo‘lib, 
u Belgiyaning Bryuge-shahridagi ibodatxonada saqlanib kelinmoqda. O‘z vaqtida bu 
tabarruk narsani Iyerusalim patriarxi (ruhoniysi) Belgiyalik graf Geri Elzasskiyga 
sovg‘a sifatida hadya qilingan. Hozirgi paytda har juma kuni muqaddas «qon 
tomchisi» billurdan yasalgan maxsus idishda “Qon kuni” bayramida ommaga 
namoyish qilinadi va ziyoratchilar tomonidan tavob etiladi. Bayram tantanalari butun 
Bryuge shahri ko‘chalari bo‘ylab o‘tkaziladi va unda o‘n minglab ziyoratchi-
sayyohlar qatnashadilar. 
Buddizm dini markazi. Buddizm dini o‘zining keng ko‘lamligi jihatidan 
dunyoda xristian va islom dinlaridan keyin uchinchi o‘rinni egallaydi. Buddizm ilk 
bor qadimgi Hindiston hududida eramizdan oldin VI-V asrlarda paydo bo‘lgan. 
Keyinchalik u Janubiy Sharqiy Osiyo, Markaziy Osiyo qisman O‘rta Osiyo va 
Sibirga tarqalgan. Hozirgi kunda buddizm diniga e’tiqod qiluvchilar Xitoydagi 
Himolay tog‘ida joylashgan muqaddas Lxasa shahriga qadamjo qilishadilar. Shahar 
dengiz sathidan 3650 metr balandlikda joylashgan bo‘lib, u yerda Dalay-Lama 
monastri va juda katta saroy joylashgan. Ushbu saroy XVII asrda qurilgan bo‘lib, 
mingdan ortiq xonalardan iborat. Saroyda o‘n mingga yaqin sig‘inadigan narsalar va 
20 mingdan ortiq turli xil haykallar mavjud. Dalay–Lama saroyida butunjahon 
buddizm dini boshqarmasi joylashgan. 
Buddizm dinining ikkinchi bir muqaddas, sajdagoh markazi Shri Lanka 
davlatining Kandi shahrida joylashgan. Shaharning markaziy qismida Dalida