O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti

O„rtacha namuna olish. Dorivor mahsulotni tahlil qilish uchun har bir 
tovar o‗rnini uchta joyidan, ya‘ni yuqori, o‗rta va pastki qismini ochib namuna 
olinadi. Bu usul namuna olish deb ataladi. Olingan namunalarni qo‗shib 
boshlang‗ich namuna hosil qilinadi. Bir necha o‗rindan olingan boshlang‗ich 
namunalarni qo‗shib esa o‗rtacha namuna hosil qilinadi. Ba‘zan boshlang‗ich 
namuna miqdori juda ko‗p bo‗ladi. Tekshirish uchun boshlang‗ich namunadan 
kerakli miqdorda o‗rtacha namuna ajarib olinadi. Buning uchun sathi tekis 
materialga (plyonka, karton, qog‗oz, faner, taxta va boshqalar) boshlang‗iya 
namuna 3 sm qalinlikda to‗rtburchak shaklida joylashtiriladi. Keyin diagonal 
bo‗ylab 4 bo‗llakka bo‗linadi. Qarma-qari bo‗laklarni ajratib aralashtiriladi va 
ularga ham yuqoridagi kabi shakl berilib, yana ikkiga ajartiladi. 
Namunani aralashtirish va bunday bo‗laklarga ajratish ishi kerakli o‗rtacha 
namuna miqdori qolguncha davom ettiriladi. 
O‗rtacha namuna miqdori har xil mahsulotlar uchun turlicha bo‗ladi. Bu 
miqdor Davlat farmokopeyasi (XI nashri) va GOST 24027-0-80 da ko‗rsatilgan 
talablarga ko‗ra quyidagicha bo‗ladi (1-jadval). 
1-jadval. 
O„rta namuna miqdori 
№ Mahsulot nomi 
O„rtacha 
namunaning 
miqdori, g 
1 
Qayin kurtagi 
150 
2 
Qarag‗ay kurtagi 
350 
3 
Butun, qirqilmagan barglar 
400 
4 
Sano bargi 
200 
5 
Toloknyanka va brusnika bargi 
150 

---

120 
№ Mahsulot nomi 
O„rtacha 
namunaning 
miqdori, g 
6 
Qirqilgan, maydalangan barglar 
200 
7 
Gullar 
300 
8 
Darmana guli 
150 
9 
Tirnoqgul guli, makkajo‗xori onalik ustunchasi 
200 
10 Qora marjondaraxt guli 
75 
11 Dorivor moychechak guli 
200 
12 Dalmatsiya piretrum guli 
400 
13 Butun, qirqilmagan o‗tlar, novdalar 
600