To‘sinsimon fermalar, segment shaklidagi, ko‘pburchakli brussimon
fermalar. Loyihalash va hisoblash
Uchburchakli fermalar asosan quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi.
10.1-rasm.
Panjara
sterjenlari
cho‘zilishga
(a)
siqilishga
(b) ishlovchi fermalar
Bu turdagi fermalar asosan ustki belbog‘ining qiyaligi katta bo‘lgan
asbestsement varaqlar va cherepetsa elementlar bilan yopilgan imoratlarni
yopishda keng qo‘lanilanadi. Ustki belbog‘lari 4 yoki 6 ta to‘g‘ri chiziqli
elementlardan tayyorlanib, pastki belbog‘lar uchun juft profilli metall
elementlardan foydalaniladi.
Birinchi turdagi (a) fermaning ustunlari cho‘zilishiga ishlaganligi sababli bir
qavat metall tolalardan tayyorlansa, ikkinchisida (b) esa yog‘och elementlardan
tayyorlanadi. Kesim yuzalari esa ta’sir qilayotgan yuklarga mos ravishda hisoblash
asosida aniqlanadi.
Segment shaklidagi metall yog‘och fermalar rulonli tom yopmali imoratlarda
keng qo‘llaniladi va panjaralari ko‘p hollarda uch burchakli ko‘rinishda bo‘ladi. Bu
turdagi fermalar yuklarning ustki belbog‘da taqsimlanishiga qarab eng samarador
ferma hisoblanadi.
10.2-rasm. Segment shaklidagi yog‘och-metall fermalar.
Ustki belbog‘lari 4 ta bir xil uzunlikdagi elimlangan egri chiziqli elementlardan
tayyorlanadi. Egri chiziqli ustki belbog‘lar uchun qalinligi 33 mm gacha bo‘lgan
taxtalardan foydalaniladi. CHunki, bunday kalinlikdagi materiallardan foydalanish
ularni egishni osonlashtiradi. Bu esa element kesim yuzalarida ichki
kuchlanishlarni kamaytirish imkonini beradi. YUqorida qayd qilinganidek, pastki
belbog‘lari juft burchak profillardan tayyorlanadi.
Ferma ustki belbog‘ining egri chiziqliligi sababli ularning kesim yuzalarida
o‘zgaruvchan ishorali eguvchi moment paydo bo‘ladi. Bu holat kesim yuzalari
o‘lchamlarining kamayishiga va shu asosda material sarfini kamaytirish imkonini
beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |