Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti

Tovarshunoslik-texnologiya usullari u yoki bu texnologiyadan foydalanganda xom ashyoning yaroqliligini aniqlash maqsadida identifikasiyalash uchun qoʻllaniladi. Nooziq-ovqat tovarlarni identifikatsiyalashning tovarshunoslik-texnologiya usullari ayrim detallarning konturlari va birlashish joylari tiniq bajarilganligini aniqlash; tayyorlash texnologiyasining koʻrinib turgan nuqsonlarini hamda mahsulot yuzasiga puxta ishlov berilganligini aniqlash; shakl va yuza unsurlarining tashqi taʼsirlarga chidamliligini aniqlashda; firma belgilari qanday bajarilganligini hamda ilova hujjatlari mazmunini baholashda keng qoʻllaniladi.
Tovarshunoslik-texnologiya usullari tayyor tovarlarning tashqi koʻrinishini koʻzdan kechirishga (organoleptik usulda) va ishlab chiqarishni bajarish darajasini hamda tovar turining barqarorligini baholashga asoslangan.
Nooziq-ovqat tovarlarni identifiksiyalashning laboratoriya usullari quyidagi fazilatlarga ega: xolislik, takrorlash mumkinligi, taqqoslash mumkinligi va natijalarni qaytadan aniqlash mumkinligi, natijalarni umumiy qabul qilingan oʻlchov birliklarida ifodalash mumkinligi. Shu bilan birga bu usul quyidagi kamchiliklarga ega: oʻlchash uchun materiallar hamda vaqtning koʻp sarflanishi, malakali xodimlar va sinov bazasi zarurligi.
Nooziq-ovqat tovarlarni identifikatsiyalashning test usullari u yoki bu tovarning xavfsizligi darajasini kimyoviy va biokimyoviy reaksiyaga eng yuqori chidamliligi boʻyicha aniqlash uchun keng qoʻllaniladi. Soʻnggi vaqtlarda bu usullar keng qoʻllanilmoqda va ancha qimmat turadigan oʻlchov asboblari yordamida bajariladigan usullar oʻrnini bosmoqda.
Ekspress-usullar – tovarning haqiqiyligini aniqlashning tezkor usullari boʻlib, ular u yoki bu koʻrsatkichlar boʻyicha kimyoviy reaksiyaning eng yuqori sezuvchanligiga asoslangan yarim miqdoriy yoki taxminiy maʼlumotlarni beradi. Bu usullardan mahsulotni yetkazib beruvchi bilan xaridor oʻrtasidagi kelishmovchiliklarda, shuningdek rasmiy organlar tomonidan tovarning haqiqiyligini aniqlashda foydalanilishi mumkin emas.