Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti


Download 1.82 Mb.
bet93/123
Sana31.03.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1312536
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   123
Bog'liq
Tovarlarni identifikatsiyalash va qalbakilashtirish lotin

Identifikatsiya bosqichlari:
1. Dastlabki identifikatsiya.
• Hujjatlarni va markirovkani oʻrganish va tahlil qilish;
• qadoqning , individual qadoqni, tarkib yoki mahsulotning oʻzini dastlabki umumiy tekshiruvi;
• muvofiq va nomuvofiq xususiyatlarni ajratish;
• Organoleptik baholash;
• fizik-kimyoviy koʻrsatkichlarni baholash.
2. Yakuniy identifikatsiya.
• sinov natijalarini tahlil qilish;
• yakuniy toʻliq tahlil.
3. Muvofiqlik toʻgʻrisida xulosa tuzish.
Parfyumeriya mahsulotining qadoqlanishi va markirovkasi GOST 27429-87 “suyuq parfyumeriya va kosmetika mahsulotlarini qadoqlash, markirovkalash, tashish va saqlash“ talablariga muvofiq boʻlishi kerak.
Har qanday mahsulotning qadoqlanishi, ayniqsa parfyumeriya mahsulotlariniki nozik sanʼatdir. Qadoq, xuddi atirning oʻzi kabi, koʻp yillar davomida yaratiladi. Rassomlar va dizaynerlar hidlar tilini vizual diapazonga tarjima qilishga, hid haqidagi birinchi taassurotni yetkazishga harakat qiladilar. Parfyumeriya qadoqlari hidning bir qismidir. Bugungi kunda butilkalar dunyosining trendini belgilovchi firma Baccara kompaniyasi (fr.). Uning xizmatlaridan dunyoning yetakchi parfyumeriya uylari foydalanadi. Parfyumeriya sigʻimi 65 ml dan oshmaydigan shisha, chinni yoki sopol butilkalarga mahkam yopiladigan shisha yoki polietilen qoplamali shisha tiqinlar bilan yoki plastmassa yoki metalldan yasalgan vintli qalpoqchalar (prokladkali) bilan qadoqlanadi. Odekolon va xushboʻy suvlar hajmi 250 ml dan oshmaydigan shisha butilkalarga qadoqlanadi. Yelkali shishalar yelka darajasiga qadar parfyumeriya suyuqligi bilan toʻldiriladi; yelkasiz flakonlardagi havo boʻshligʻi flakon sigʻimining 4% dan oshmasligi kerak.
Parfyumeriya mahsulotlari (odekolon va xushboʻy suvlar) aerozollarda ham ishlab chiqariladi. Atir va odekolon shishalari badiiy qutilarga qadoqlangan yoki qutilarsiz boʻlishi mumkin. Ushbu flakonlar oʻrash qogʻoziga oʻralib tikilgan yoki taxlangan kartonlarga joylashtirilgan. Parfyumeriya toʻplamlari toʻplam sifatida alohida qadoqlash qutilariga qadoqlanadi.
Parfyumeriya buyumlari solingan butilkalarda badiiy bezatilgan yorliq mahsulotning old tomonida mahsulot nomi koʻrsatilgan holda yopishtiriladi orqa tomondagi yorliqda korxona nomi, uning joylashgan joyi yoki tovar belgisi, ishlab chiqarilgan oyi va yili, chakana narxi, standartning belgilanishi, mahsulot guruhining nomi koʻrsatiladi.
Shisha idishlari yorliqsiz holda parfyumeriya ishlab chiqarilganda, barcha belgilar qutilarga qoʻyiladi. Qutilarga yopishtirilgan qogʻoz yopishqoq lentalarda, bosib chiqarish usuli bilan yoki shtamp siyohi bilan mahsulot nomi va buyumning raqami; korxona nomi va uning joylashgan joyi; mahsulot birliklari soni, qutilarga qadoqlangan; ishlab chiqarilgan sana, brigada raqami; mahsulot guruhining nomi; standartning belgilanishi koʻrsatilishi kerak. Parfyumeriya buyumlari solingan qutilarda mahsulot nomi va buyum raqami; ishlab chiqaruvchining nomi va uning joylashgan joyi yoki joʻnatuvchining nomi; yuk oluvchining ismi; qutining seriya raqami va ishlab chiqarilgan sanasi; buyumlar soni; qadoqlash raqami; standartning belgilanishi koʻrsatilishi kerak.
Qutilarning qopqogʻida quyidagi yozuvlar boʻlishi kerak: “Yuqori“, “Tashlamang!“, “Shisha“.
Parfyumeriya suyuqliklarining (tovarlarning) sifatini tekshirish
PKT partiyasining sifat nazorati ikki bosqichdan iborat:
1-bosqichda qadoqlash va yorliqlash sifati tekshiriladi;
2-bosqichda organoleptik va fizik-kimyoviy xossalari boʻyicha mahsulotning oʻzi (tarkibi) sifati tekshiriladi.
Qadoq sifatini tekshirish.
Tasodifiy namunani tuzish. Me`yoriy hujjatga binoan namuna olish amalga oshiriladi: qadoqlash birliklarining 3% partiyaning turli joylaridan tanlanadi (ular tasodifiy tanlanadi), bu kamida uchta qadoqlash birligi boʻlishi kerak. Agar namunadagi mahsulotlarning 3% dan ortigʻi qadoqlash va markalashda GOST talablariga javob bermasa, ikkilamchi namunada ikkinchi tekshirish oʻtkaziladi. Takroriy tekshirish natijalariga koʻra, namunadagi mahsulotlarning 3 foizdan koʻprogʻi standartlar talablariga javob bermasa (hech boʻlmaganda koʻrsatkichlardan biri uchun), partiyani rad etishadi. Agar standartlarning talablariga javob bermaydigan mahsulotlarning 3 foizidan kamrogʻi boʻlsa, unda partiyaning faqat topilgan nuqsonli mahsulotlarini rad etib, qabul qilinadi.
Sifat nazorati qadoq koʻrinishi va turining namunaga — standartga, ishlab chiqaruvchining maʼlum mahsulot nomi uchun texnik hujjatiga muvofiqligini belgilashdan boshlanadi. Idishlar va qadoqlash materiallari davlat sanitariya-epidemiologiya nazorati organlari tomonidan tasdiqlangan materiallardan tayyorlanishi kerak.
Parfyumeriya suyuqliklarini toʻldirishda ishlatiladigan butilkalar toʻgʻri shaklga ega boʻlishi kerak, gorizontal yuzada mustahkam turishi kerak. GOST 51578-2000 “Suyuq parfyumeriya mahsulotlari“ boʻyicha ishlatilgan shishalarning hajmi 255 kubometrdan oshmasligi kerak. sm.
Shisha idishlar muhim nuqsonlardan xoli boʻlishi kerak; normallashtirilgan nuqsonlarning mavjudligiga yoʻl qoʻyiladi. Chiziqlar, burralar, shishaning notekis qalinligi, xiralashganligi, kichik pufakchali nuqsonlar (diametri 1 mm dan koʻp boʻlmagan), shishaning koʻrinishini yomonlashtiradi; yoriqlar, chiplar, shisha yuzasiga yaqin joylashgan ochiq pufakchalar boʻlishiga ruxsat berilmaydi.
MHga muvofiq shishaning atir suyuqligi bilan toʻldirilishini tekshiriladi. Hajmdagi ruxsat etilgan ogʻish ± 5% dan oshmasligi kerak.
Shishalarni parfyumeriya suyuqligi bilan toʻldirishga qoʻyiladigan talab: yelkali shishalar yelkalar darajasiga qadar toʻldiriladi va yelkasiz shishalar havo boʻshligʻiga ega boʻlib, ular shisha sigʻimining 4 foizidan koʻp boʻlmagan hajmni egallaydi; pulverizatorli shishalari yorliqda koʻrsatilgan hajmga muvofiq toʻldiriladi.
Yopish qopqoqlari uchun asosiy talab — bu saqlash paytida va shisha tarkibini qayta qayta ishlatilganda ham shishaning ogʻzi toʻliq yopishdir. Shisha tiqinlar shishaga yaxshi oʻtirishi kerak, plastik va kombinatsiyalangan qopqoqlar esa toʻliq yopilguncha oson buralishi kerak. Qopqoqlarning tashqi yuzasi silliq, shisha tarkibi taʼsirida uning rangi va koʻrinishi oʻzgarmasligi kerak.
shishalar yorqin ranglarda aniq chizilgan holda badiiy bezatilgan boʻlishi kerak. Metallashtirilgan dekorativ naqsh (“oltin“, “kumush“) qoraymasligi va saqlash vaqtida parchalanmasligi kerak.
Shishalarda joylashgan fiksatorlar toʻliq, koʻrinadigan nuqsonlarsiz boʻlishi va idishni ichidagini fiksatsiyalash funksiyasini bajarishi lozim.
Yorliq dogʻlardan xoli, aniq koʻrinishga ega badiiy tarzda ishlangan tekis va ajinlarsiz, shishaga mustahkam yopishtirilgan boʻlishi kerak. Yorliqning siljishi mahsulotning koʻrinishini buzmagan holda 2 mm dan oshmasligi kerak. Yorliqlarning rangi, oʻlchami va dizayni tasdiqlangan namunalarga mos kelishi kerak.
Parfyumeriya mahsulotlarining sifatini nazorat qilish
Markirovka va uning mazmuni GOST 51391-99 “Parfyumeriya va kosmetika mahsulotlari. Isteʼmolchi uchun maʼlumot. Umumiy talablar” talablariga javob berishi kerak.
-parfyumeriya kosmetika mahsuloti toʻgʻrisidagi maʼlumot ishlab chiqaruvchi tomonidan qabul qilingan har qanday usulda, idish, shisha, yorliq, oʻrama yorliq, otkritka, yoʻriqnoma shaklida oʻqilishi oson boʻlgan joylarda joylashgan holda taqdim etilishi kerak.
- Idishlarga joylanmagan va yoʻriqnoma berilmagan mahsulotlarda (masalan, parfyumeriya va gigiyenik odekolonlar, xushboʻy suvlar va boshqalar), agar shisha shaffof shishadan yasalgan boʻlsa, yorliqning orqa qismida, maʼlumot berishga ruxsat beriladi parfyumeriya suyuqligining nomi bundan mustasno. Rangli, muzli yoki qovurgʻali shishadan tayyorlangan butilkalarda bir nechta yorliqlar boʻlishi kerak: badiiy ravishda ishlangan (shishaning old tomonida) va maʼlumot yorligʻi (shishaning pastki qismida yoki orqa yorliqda). Kichik yorliqlar va folga yorliqlari faqatgina mahsulot nomini yozish uchun xizmat qiladi:
- Belgilash ishlab chiqaruvchi mamlakat tilida, shuningdek, rus tilida qoʻllaniladi. Odatda, import qilinadigan tovarlarni rus tilida markalash (oʻz-oʻzidan yopishqoq qogʻoz yorligʻi koʻrinishida) ushbu turdagi mahsulotni Respublikada sotadigan korxona tomonidan taʼminlanadi;
- maʼlumotlar aniq, toʻliq va ishonchli boʻlishi, kelib chiqishi, xususiyatlari, tarkibi, qoʻllanilish usuli, shuningdek parfyumeriya mahsulotlarining sifati va xavfsizligini tavsiflovchi boshqa maʼlumotlar toʻgʻrisida isteʼmolchini chalgʻitmasligi kerak;
- maʼlumotlar aniq va oson oʻqilishi kerak;
- maʼlumotni qoʻllash vositalari (sumkada yoki yorliqda bosma siyoh, shishada tampon bilan bosib chiqarish va boshqalar) “mahsulotni saqlash, tashish va sotish paytida markirovkaning chidamliligini taʼminlashi kerak;
- Yorliqning tarkibiga alohida eʼtibor bering.
Parfyumeriya mahsulotlari haqida maʼlumot quyidagi maʼlumotlarni oʻz ichiga olishi kerak:
nomi va mahsulot nomi;
Ishlab chiqaruvchining nomi, joylashgan joyi (yuridik manzili, shu jumladan mamlakat) va Respublikada isteʼmolchidan daʼvolarni qabul qilish uchun ishlab chiqaruvchi tomonidan vakolat berilgan tashkilotning joylashgan joyi (manzili).
Tovar brendi ishlab chiqaruvchisi nomi va manzili, shuningdek tovar ishlab chiqaruvchisi nomi va manzili koʻrsatilgan.
Ishlab chiqaruvchining savdo belgisi (agar mavjud boʻlsa);
Sof vazn, hajm.
Qadoqdagi aniq vazn oʻrniga, koʻpincha e belgisi tasvirlangan (inglizchadan, aniq, nemischa — exart, “aynan, aynan bir xil“ deb tarjima qilingan). Jismoniy miqdorlarning xalqaro tizimida (SI) koʻrsatilgan ushbu qiymatning haqiqiy hajmi fizik miqdordagi belgiga qoʻshiladi — parfyumeriya suyuqliklarida, hajmi ml bilan koʻrsatilgan. Import qilinadigan tovarlarning qadoqlarida va yaqinda mahalliy mahsulotlarning hajmini ingliz tilida soʻzlashadigan mamlakatlarning milliy birliklarida qoʻshimcha ravishda ifodalash mumkin: suyuq unsiya (fl. Oz). 5 g (ml) dan kam boʻlgan mahsulotlarda (sinov naychalarida) hajmini koʻrsatmaslikka ruxsat beriladi.
Mahsulot tarkibi.
Ingrediyentlar roʻyxatidan oldin “Tarkibi“ sarlavhasi, soʻngra mahsulot retseptidagi ularning massa ulushining kamayib boruvchi tartibidagi ingrediyentlar roʻyxati koʻrsatilishi kerak.
Parfyumeriya suyuqligining tarkibi odatda asosiy xom ashyoni koʻrsatadi: suv; denaturatsiya qilingan alkogol, parfyum (aromatik) tarkibi. Bundan tashqari, kompozitsiya oxirida yordamchi xom ashyo koʻrsatiladi, masalan, boʻyoqlar, antioksidantlar va boshqalar. Boʻyoqlarni ranglar indeksiga yoki qabul qilingan belgilarga muvofiq har qanday tartibda roʻyxatlash mumkin.
Parfyum (aromatik) tarkibi oshkor qilinmasdan bitta tarkibiy qism sifatida koʻrsatiladi. Parfyumeriya suyuqligi boʻlgan idishlarda etil spirtining hajmini koʻrsatiladi (% vol.).
Kompozitsiyadagi ingrediyentlar roʻyxati ishlab chiqaruv-chining qaroriga binoan lotin alifbosidagi harflar yordamida koʻrsatilishi mumkin;
Saqlash shartlari.
Ular maxsus saqlash sharoitlarini talab qiladigan (past harorat, havoning maʼlum namligi va boshqalar) PKT mahsulotlari uchun koʻrsatiladi. Parfyumeriya suyuqliklarini saqlash shartlari odatda koʻrsatilmaydi, chunki ular standart;
Saqlash muddati.
Bu PKT mahsuloti ishlab chiqarilgan kundan boshlab hisoblanadi. Amal qilish muddati quyidagicha koʻrsatilishi kerak:
“(oy, yil) gacha (foydalanishdan oldin eng yaxshisi” yoki “yaroqlilik muddati ... (oylar, yillar)” (ishlab chiqarilgan sanasi (oyi, yili)) ikkinchi holatda majburiy koʻrsatma bilan. Muayyan mahsulot nomining amal qilish muddati ishlab chiqaruvchi tomonidan belgilanadi;
Normativ yoki texnik hujjatning koʻrsatmasi.
Mahalliy mahsulotlar normativ (GOST) yoki texnik (TSH) hujjat bilan belgilanadi, unga muvofiq mahsulot ishlab chiqariladi va uni identifikatsiyalash mumkin.
Xorijiy PKT mahsulotlari uchun meʼyoriy yoki texnik hujjat belgisini qoʻllamaslikka ruxsat beriladi;
Mahsulot qadoqlarida mahsulotning Respublika standartlariga muvofiqligi belgisi (sertifikatlash toʻgʻrisidagi maʼlumotlar) boʻlishi kerak (belgi uchun ilovaga qarang)
• Toʻgʻri foydalanish va ogohlantirishlar toʻgʻrisida maʼlumot. Parfyumeriya mahsulotlarida, koʻpincha xorijiy hashamatli sinfda “Ichkaridan foydalanmang“ yoki “Yonuvchan“ ogohlantiruvchi belgisi mavjud.
• Parfyumeriya mahsulotlariga qoʻshimcha maʼlumotlar, shu jumladan reklama, shtrix-kod va boshqalar qoʻshilishi mumkin.
Parfyumeriya mahsulotlarini qabul qilish va sifat nazorati
Distribyutorlik tarmogʻiga kiradigan parfyumeriya mahsulotlarining har bir partiyasiga tovarlarning sifatini tasdiqlovchi belgilangan shakldagi hujjat ilova qilinishi kerak. Ulgurji savdogarlar va omborlarning partiyasi bitta transport hujjati yoki hisob-faktura asosida olingan shu nomdagi mahsulotlar deb hisoblanadi. Chakana savdo tarmogʻidagi partiya bitta faktura yoki hisob-faktura ostida olingan xuddi shu nomdagi mahsulot deb hisoblanadi.
Ulgurji sotuvchilarda yoki chakana savdoda qabul qilinadigan tovarlar, avvalambor, xizmatga yaroqliligi va qadoqlashning toʻgʻriligi tekshiriladi. Ulgurji omborlar doʻkonga kelib tushgan parfyumeriya mahsulotlarining 15-20 foizini qadoqlashni ochib tekshiradi. Parfyumeriya mahsulotlarini buzilmagan qadoqlash ichidagi sifat jihatidan qabul qilish omborda yoki oxirgi qabul qiluvchining doʻkonida amalga oshiriladi. Buning uchun olingan partiyaning kamida 3% mahsuloti koʻrib chiqiladi, lekin uchdan kam joyda. Agar organoleptik yoki fizik-kimyoviy koʻrsatkichlar standartlar talablariga javob bermasa, butun partiya qabul qilinmaydi.
Agar parfyumeriya mahsulotlari butilkalarning tashqi qoplamasi, qadoqlanishi, markalanishi va iflosliklar borligi boʻyicha tasdiqlangan namunalarga mos kelmasa, ikkinchi tekshiruv oʻtkaziladi, buning uchun namunalar sinovdan oʻtgan partiyaning kamida 3% miqdorida yana olinadi. Hech boʻlmaganda bitta koʻrsatkichni qayta sinovdan oʻtkazishning qoniqarsiz natijalari boʻlsa, butun partiya rad etiladi. Agar koʻrsatilgan nuqsonlarga ega 3% yoki undan kam mahsulot boʻlsa, faqat nuqsonli namunalar rad etiladi.
Agar parfyumeriya mahsulotlarini etkazib beruvchisi qabul qiluvchining baholashiga rozi boʻlmasa, shuningdek, fizik-kimyoviy koʻrsatkichlar boʻyicha qabul qiluvchida tovarlarning sifatiga shubha tugʻdirsa, hakamlik tahlili neytral laboratoriyada yoki Butunittifoq Sintetik va tabiiy atirlar ilmiy-tadqiqot institutida oʻtkaziladi. Hakamlik tahlili uchun namunalar tegishli GOST, OST yoki Tshda belgilangan qoidalarga muvofiq tanlanadi.
Rad etilgan tovarlar ishlab chiqaruvchiga uning hisobidan qaytariladi. Ushbu qoidabuzarlik uchun isteʼmol tovarlarini etkazib berish toʻgʻrisidagi nizomga muvofiq sifatli boʻlmagan mahsulotlarning tannarxidan jarima undiriladi.
Parfyumeriya mahsulotlarini sohtalashtirish
Qalbaki qalbakilashtirish — bu yollanma maqsadda sotish obyektini qalbakilashtirish orqali qabul qiluvchini va / yoki isteʼmolchini aldashga qaratilgan qasddan qilingan xatti-harakatlar.
Isteʼmol bozorida PKT mahsulotlarining sifatli gradatsiyalari mavjud. PKT mahsulotlari bozoridagi mahsulotlar orasida quyidagilarni ajratib koʻrsatish kerak:
markali (original mahsulotlar);
falsifikatsiya qilingan (shu jumladan sohta) mahsulotlar;
oʻrnini bosadigan mahsulotlar;
sifatsiz (nuqsonli) mahsulotlar;
Respublika hududiga bojxona qoidalariga rioya qilmasdan olib kirilgan noqonuniy mahsulotlar.
Asl (markali) mahsulotlar – bu oʻzlarining ishlab chiqaruvchilari tomonidan qonuniy ravishda ishlab chiqarilgan MH talablariga muvofiq, roʻyxatdan oʻtgan savdo belgisi ostida ishlab chiqarilgan mahsulotlar.
Sohta mahsulotlar yoki qalbaki mahsulotlar – bu oʻzgartirilgan texnologik formulaga ega boʻlgan birovning roʻyxatdan oʻtgan savdo belgisi ostida noqonuniy ravishda ishlab chiqarilgan mahsulotlar. PKT bozori, avvalambor, tanlab olingan (yoki markali) mahsulotni, shu jumladan uning asosiy organoleptik xususiyatlarini, qadoqlashini, dizaynini, nomini, logotip oʻlchamini, ishlab chiqaruvchisini va boshqalarni sohtalashtirish bilan tavsiflanadi. Oʻz nomiga ega, ammo standart talablarga javob bermaydigan sohta narsalar mavjud parfyumeriya va kosmetika mahsulotlariga qoʻllaniladi.
Nusxalash darajasi boʻyicha qalbakilashtirishlar asl nusxadan ajratib olish qiyin boʻlgan yuqori darajadagi va past sifatli (“arzon“ yoki qoʻpol qalbaki) qalbakilashuvlarga boʻlinadi.
Oʻrnini bosuvchi mahsulotlar – bu asl mahsulotlarini tashqi xususiyatlariga koʻra nusxa koʻchiradigan, isteʼmol xususiyatlarini va narxini saqlamaydigan qonuniy ravishda ishlab chiqarilgan mahsulotlar. Almashtiriladigan tovarlar sohtalashtirilgan tovarlarga tegishli emas, agar ularning haqiqiy nomi, ishlab chiqaruvchisi, uning yuridik manzili markalash yoki yuk tashish hujjatlarida koʻrsatilgan boʻlsa va tovarlarning narxi sifati va kelib chiqishiga mos boʻlsa.
PKT oʻrnini bosuvchi tovarlar uchun versiyalar (analoglar) va taqlidchilarga boʻlish odatiy holdir.
Versiya (analog), odatda tanlangan qimmat atirning soddalashtirilgan nusxasi. Versiyalar mashhur parfyumeriya hidlarini nusxalashadi. Ular tanlangan mahsulotlar bilan taqqoslaganda past narxlarga ega va ommaviy isteʼmolchi uchun moʻljallangan. Versiyalarning oʻz nomlari bor (markirovka qaysi parfyumeriya hidini takrorlashini koʻrsatishi mumkin). Bunday atirlarning parfyum tarkibi, aslidan farqli oʻlaroq, tarkibi jihatidan sodda (bir necha oʻnlab xushboʻy moddalar), arzonroq xushboʻy moddalardan iborat, koʻpincha sintetik kelib chiqishi. Selektiv parfyumning nozik va murakkab xushboʻyligi yoʻqoladi. Biroq, parfyumeriya jihatidan parfyumeriya asl nusxaga oʻxshaydi, ammo hidning saqlanib qolishi jihatidan ular undan farq qiladi — kamroq turgʻun (tarkibida asosiy hidning qimmat fiksativlari mavjud emas) .Versiyalar qonuniy ravishda ishlab chiqarilgan mahsulotlar boʻlib, ular qonun bilan javobgarlikka tortilmaydi.
Imitatsiya — taniqli PKT brendi bilan tashqi oʻxshashligiga ega boʻlgan mahsulot turi. Taqlid, avvalambor, qadoqni nusxa koʻchiradi: uning dizayni, ranglari, shrifti va oʻlchamlari va h.k.; asl mahsulotga juda oʻxshash nomga ega, unda, qoida tariqasida, bitta yoki ikkita harf almashtiriladi, yaʼni asl nusxaga deyarli toʻliq tashqi oʻxshashlik hosil qiladi. Parfyumeriya mahsulotlariga taqlid qilishning eng keng tarqalgan nomlari: Chanel oʻrniga Canel, Kenzo oʻrniga Genzo, Jʼadore oʻrniga Japador va boshqalar Tarkibning xususiyatlariga koʻra — atir suyuqligi (rang va hid) taqlidlari rang va hid jihatidan aslga mos keladigan va asl tarkibiga oʻxshashligi boʻlmagan “yaxshi“ narsalarga boʻlinadi. Respublika bozoridagi versiyalar va taqlidlar (ayniqsa, soʻnggi versiyalar) katta va doimiy talabga ega. Koʻpgina xorijiy kompaniyalar Respublika uchun taqlid ishlab chiqarishni rivojlantiradilar. Mahalliy ishlab chiqaruvchilar selektiv mahsulotlar taqlidini ham ishlab chiqaradilar. Taqlid qiluvchilar assortimentida doimo “klassik“ PKT markalari va zamonaviy assortiment mahsulotlari mavjud.
Klassik parfyumeriya suyuqliklari — Climat, Magiye Noire, Chanel №5, Tresor, Poison, Anais Anais, Opium, Marina de Bourbon, Fidji va boshqalar.
Sifatsiz (yoki nosoz tovarlar) — bu maʼlum (yoki kam maʼlum boʻlgan) ishlab chiqaruvchi tomonidan mavjud standart meʼyorlardan chetga chiqib ishlab chiqarilgan tovarlar. Bu qadoqlash koʻrinishidagi nuqsonlar, etiketkalash qoidalarining buzilishi, organoleptik va fizik-kimyoviy koʻrsatkichlarning nomuvofiqligi va ishlab chiqarish texnologiyasi, tashish va saqlash sharoitlarining buzilishidan kelib chiqadigan boshqa nuqsonlar boʻlishi mumkin.
Koʻpincha “sohtalashtirilgan tovarlar“ tushunchasi “oʻrnini bosuvchi tovarlar“ va “nuqsonli tovarlar“ tushunchalari bilan almashtiriladi. Bu tasodifiy emas, chunki oʻrnini bosuvchi va nosoz tovarlar qalbakilashtirish uchun keng qoʻllaniladi, xaridor va / yoki isteʼmolchiga ataylab zarur maʼlumotlar berilmaydi.
Noqonuniy mahsulotlar, bojxona qoidalariga mos kelmaydigan mahsulotlar (ommaviy axborot vositalarida ularni “kulrang mahsulotlar“ yoki “kulrang yoki parallel import“ deb atashadi) taniqli ishlab chiqaruvchilardan yoki ularning rasmiy distribyutorlaridan sotib olinadigan, ammo chet elga noqonuniy yoʻl bilan chet eldan olib kiriladigan mahsulotlardir. bojxona toʻlovisiz. PKT mahsulotlarini mamlakatga rasmiy distribyutorlarni chetlab oʻtib import qilish mumkin. Sohtalashtirish turlari 1-rasmda keltirilgan
Assortimentni sohtalashtirish — bu asosiy tovar belgilarining ataylab oʻzgarishi: nomi, maqsadi, mahsulot guruhi, markasi va boshqalar.
Sifatli – tashqi belgilarni saqlab, tarkibini yoki retseptini oʻzgartirib, mahsulotni sohtalashtirish.
Miqdor – bu tovarlarning parametrlari boʻyicha ruxsat etilgan maksimal ogʻishlardan oshib ketadigan sezilarli ogʻishlar tufayli isteʼmolchini aldash.
Oʻz oʻrnini bosuvchi mahsulotni asl mahsulot narxiga sotish, arzonroq mahsulotlarni qimmatroq narxga sotish orqali isteʼmolchini xarajatlarni aldash.
Axborot – mahsulot haqida notoʻgʻri yoki buzilgan maʼlumotlardan foydalangan holda isteʼmolchini aldash.
Texnologik – ishlab chiqarishning texnologik tsikli davomida tovarlarni qalbakilashtirish.
Oldindan amalga oshirish – sotishga yoki isteʼmolchiga chiqarishga tayyorgarlik koʻrishda tovarlarni qalbakilashtirish.
Sohtalashtirish belgilari:
1. Tovar yoʻl hujjatlari (TYH). Ularning sohtalashtirish belgilari:
- TYHning yetishmasligi
- hisob-fakturadagi hech boʻlmaganda bitta tafsilotning yoʻqligi yoki sohtalashtirilganligi
- sertifikatning yoʻqligi yoki sohtalashtirilganligi
TYHda tovarlarning nomi, ishlab chiqaruvchining nomi, partiyadagi tovarlarning soni va boshqa maʼlumotlar sohtalashtiriladi.
2. Qadoqlash . Sohta tovarlar odatda sifatsiz qadoqlanadi va talablarga javob bermaydi.
3. Markirovka. Davlat tilida izohning, Respublika standartlariga muvofiqligi belgisi, tarkibi, ishlab chiqarilgan sanasi va ishlab chiqarish muddati, ishlab chiqaruvchining nomi va manzili yoʻqligi sohtalashtirish belgilaridir.
4. Mahsulotning sifati pastligi. Noxush hid, tashqi koʻrinishning GOST talablariga mos kelmasligi.
Identifikatsiya ekspertizasini oʻtkazish uchun ishlab chiqaruvchidan yoki tovar egasidan mahsulotning asl namunasi talab qilinadi. Ekspertiza etalon namuna va taxmin qilingan sohta mahsulotni qiyosiy baholash bilan boshlanadi:
1. Tasviriy elementlarning oʻxshashligi, shriftlarning oʻlchamlari va turlarining oʻxshashligi boʻyicha qadoqlash dizayni, umumiy tarkibi, rasm elementlari, shrift bloklari va ularning rangi boʻyicha. Oʻrganilgan namunalar taqqoslanadi. Qiyosiy tahlildan soʻng taqqoslangan qadoqlar dizaynidagi chalkashlik darajasiga oʻxshashligi toʻgʻrisida xulosa qilinadi.
2. Bundan tashqari, qadoqdagi huquq egasining tovar belgisining mavjudligi, ikkinchisida esa tekshirilgan — qadoqlangan qadoqlash yoki chalkashlik darajasiga qadar asl nusxaga oʻxshash tovar belgisi yoki belgilanishi aniqlanadi.
3. Mualliflik huquqi egasining vakili oʻz mahsuloti uchun xavfsizlik elementlarini taqdim etishini soʻraydi. Ushbu elementlar odatda qadoqlash va asl mahsulotlarning shishasida mavjud. Haqiqiy mahsulot va tekshirilayotgan mahsulotni qiyosiy tahlili yordamida sohtalashtirish haqida xulosa qilinadi.

Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   123




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling