Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sirtqi boʻlim sirtqi bo‘limi «Iqtisodiyot»

OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA OʻRTA MAXSUS TAʼLIM VAZIRLIGI

TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI

SIRTQI BOʻLIM

Sirtqi bo‘limi «Iqtisodiyot» kafedrasi

Roʻyxatga olindi №_________
2023-yil “____” _________
Roʻyxatga olindi №_________
2023-yil “____” _____

“Makroiqtisodiy tahlil va prognozlash FANI BO`YICHA

“Eksportni tahlil qilish va prognozlash”

Mavzusidagi kurs ishi

Bajardi : _____________________

Tekshirdi: _____________________

Reja:

Kirish
1 SANOAT KORXONASIDA EKSPORT STRATEGIYASINI TAHLIL QILISHNING NAZARIY ASOSLARI

1.1 sanoat korxonasining eksport strategiyasi tushunchasi va turlari
1.2 korxonaning eksport strategiyasini shakllantirish va amalga oshirishni tahlil qilish xususiyatlari
2"KVART" YOAJ MISOLIDA KORXONANING EKSPORT STRATEGIYASINI BAHOLASH
2.1"kvart" YOAJ faoliyatining xususiyatlari
2.2 "kvart" YOAJ eksport strategiyasi va eksport dinlarini tahlil qilish
SANOAT KORXONASINING EKSPORT STRATEGIYASINI TAKOMILLASHTIRISHNING 3 USULI
Xulosa
ADABIYOTLAR RO'YXATI
1-ilova
2006-2008 yillarda "kvart" YOAJning asosiy tovar turlarini MDH mamlakatlariga eksport qilish dinamikasi
Kirish

Tadqiqot mavzusining dolzarbligi. Rossiya iqtisodiyotining jahon iqtisodiyoti tarkibiga faol integratsiyalashuvi va JSTga kirish sharoitida mahalliy korxonalarni rivojlantirishning asosiy yo'nalishi mahsulot sotishning tashqi bozorlariga yo'naltirishdir. 1990-yillarning boshida mamlakatimizda amalga oshirilgan umumiy iqtisodiy islohotlar va tashqi iqtisodiy faoliyat islohotlari sanoat korxonalariga samarali eksport strategiyasini shakllantirish sohasida keng imkoniyatlar yaratdi. Bu eksport strategiyasining samaradorligi, asosan, korxonaning tashqi bozordagi tijorat muvaffaqiyatini belgilaydi.

Ushbu muammoning amaliy echimi to'g'ridan-to'g'ri eksport salohiyatini boshqarishning to'g'ri tanlangan va amalga oshirilgan strategiyasiga, eksport faoliyatini boshqarishning shakllangan tuzilishiga, shuningdek korxonaning eksport faoliyatini sifatli hisobga olish va nazorat qilishga bog'liq. Hozirgi vaqtda eksport faoliyatini amalga oshiradigan korxonalar, qoida tariqasida, tashqi bozorlarda mahsulotlarni sotish strategiyasiga ega emaslar va eksport faoliyatini rejalashtirish faqat ishlab chiqarishga bog'liq bo'lmagan holda kelajakdagi sotishni baholash bilan cheklanadi.
Rossiyaning zamonaviy sanoat mahsulotlari bozori asosan erkin bo'shliqlarning etishmasligi, shuningdek, mahalliy va xorijiy ishlab chiqaruvchilarning yuqori darajadagi raqobati bilan ajralib turadi. Shu munosabat bilan, Rossiya sanoat korxonalari, xususan, kimyo sanoati korxonalari uchun savdo hajmini oshirishning eng samarali va iqtisodiy jihatdan foydali varianti tashqi bozorga kirishdir.
Eng maqbul eksport strategiyasini tanlashning alohida ahamiyati chet el bozorida tovarlarni sotish jarayoniga hamroh bo'ladigan jiddiy qiyinchiliklar bilan bog'liq. Ushbu bozorga kirishni rejalashtirish tashqi bozorni aniq tahlil qilish bilan muvaffaqiyatli zabt etish uchun zarur shart bo'lib xizmat qilishi yoki aksincha tanlangan bozorga kirish vazifasini bajarishni murakkablashtirishi mumkin bo'lgan ko'plab tashqi va ichki omillarni hisobga olishni talab qiladi.
Ushbu muammoni o'rganishda yuzaga keladigan qiyinchiliklarning tabiati asosan eksport strategiyasini tahlil qilish va ishlab chiqarish jarayonlari va korxonaning eksport faoliyati o'rtasidagi bog'liqlikni tahlil qilish uchun keng qamrovli ilmiy asoslangan yondashuvlar va usullarning yo'qligi bilan izohlanadi.
Davlat mulkini xususiylashtirish va davlat rejalashtirish tizimini tugatish, shuningdek, qo'shni mamlakatlardan iste'molchilarni boshqa bozorlarga yo'naltirish bilan bog'liq holda, ko'plab sanoat korxonalari tashqi bozorni o'z mahsulotlarini sotish uchun maqsadli va deyarli muqobil deb bilishadi va shuning uchun eksport ishlab chiqarishni rivojlantirish uchun yuqori motivatsiyani saqlab qolishadi.
Korxonaning tashqi iqtisodiy faoliyatini amalga oshirishning nazariy va uslubiy jihatlarini rivojlantirishga turli vaqtlarda yu. N.Bahramov, N. I. Didenko, L. E. Strovskiy, L. A. Kakorina, F. Kotler, N. K. Moiseeva va boshqalar.
E. P. Golubkov, G. L. Azoyev, N. I. Didenko, I. Kirzner, M. Porter va boshqalar korxonaning raqobatbardoshligini baholash va oshirish muammolari bilan shug'ullanishgan.
Tadqiqot ob'ekti "kvart" YOAJ sanoat korxonasining eksport strategiyasidir.
Tadqiqot mavzusi korxonaning eksport strategiyasini shakllantirish va rivojlantirish jarayonida yuzaga keladigan tashkiliy, iqtisodiy va boshqaruv munosabatlarining yig'indisidir.
Ishning maqsadi "kvart" YOAJ misolida sanoat korxonasida eksport strategiyasini tahlil qilishdir.
Ushbu maqsadni oshkor qilish uchun quyidagi vazifalar qo'yildi:
1) sanoat korxonasida eksport strategiyasini tahlil qilishning nazariy asoslarini ko'rib chiqing;
2) "kvart"YOAJ misolida korxonaning eksport strategiyasini baholash;
3) sanoat korxonasining eksport strategiyasini takomillashtirish yo'llarini o'rganish.
Kurs ishining tuzilishi uchta bobdan, kirish va xulosadan iborat bo'lib, unda birinchi bobda sanoat korxonasida eksport strategiyasini tahlil qilishning nazariy asoslari ko'rib chiqiladi, ikkinchisida "kvart" YOAJ misolida korxonaning eksport strategiyasi baholanadi, uchinchisida sanoat korxonasining eksport strategiyasini takomillashtirish yo'llari o'rganiladi. Kirish o'rganilayotgan mavzu, ob'ekt, mavzu, tadqiqotning maqsad va vazifalari, shuningdek ishning tuzilishini dolzarbligini asoslaydi.