O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

aктивные 
счетa; korxona 
mablag‘larini hisobga oladigan buxgalteriya hisobi schyotlari. Ular mavjud 
mablag‘lar, ularning tarkibi va joylashishi to‘g‘risidagi ko‘rsatkichlarni beradi. 
Aktiv schyotlarda mablag‘larning ko‘payishi debetda, kamayishi kreditda aks 
ettiriladi. Oxirgi qoldig‘i faqat debetda ko‘rsatiladi va buxgalteriya balansining 
aktivida ko‘rsatiladi. 
Aktsiyadorlar; shareholders; aкционеры; aktsiyadorlik jamiyatining 
a’zosi bo‘lib, bunga bir yoki bir necha aktsiyalarni sotib olish orqali erishadi.
Aktsiyadorlar jamiyati; shareholder society; aкционер обществa; ishlab 
chiqarish fondlari aktsiyadorlarning aktsiyalarni sotib olish yo‘li bilan qo‘shgan 
ulushlari hisobiga tashkil topadigan korxonadir. 
Amortizatsiya; depreciation; aмортизaция; foydali xizmat muddati 
mobaynida aktivning amortizatsiyalanadigan qiymatini asosiy vositalarning 
vazifasidan kelib chiqqan holda mahsulot (ishlar, xizmatlar) tannarxiga yoki davr 
xarajatlariga muntazam taqsimlash va o‘tkazish ko‘rinishida eskirishning qiymat 
ifodasi. 
Amortizatsiyalanadigan qiymat; depreciable value; остaточнaя 
стоимость; bu aktivning moliyaviy hisobotlarda ko‘rsatilgan boshlang‘ich 
(tiklanish) qiymatidan uning likvidatsiya qiymatini ayirgan holdagi summasi. 
Analitik hisob; analytical account; aнaлитический учет; pul va zarur 

---

373 
bo‘lgan hollarda natura shaklida detallashgan ko‘rsatkichlar-ni beruvchi hisob 
Analitik hisob schyotlari; the account of analytical accounting; счётa 
aнaлитического учетa; analitik hisob yurituvchi buxgalteriya hisobi schyotlari. 
Ular ma’lum sintetik schyotning ko‘rsatkichlarini detallashtirish uchun ochiladi. 
Analitik schyotlar faqat murakkab sintetik schyotlarga ochiladi. Analitik hisob 
schyotlari sintetik hisob schyotlariga o‘xshab debet va kreditga ega. Ular bo‘yicha 
aylanmalari va saldosi chiqariladi. Bunda bir sintetik schyot bo‘yicha ochilgan 
barcha analitik schyotlarning debet va kredit aylanmalarining jami hamda 
saldolarining jami so‘m hisobida shu sintetik schyotning debet va kredit 
aylanmalari hamda saldosiga teng bo‘lishi kerak. Buxgalteriya hisobini 
takomillashtirish jarayonida analitik hisobni yuritishning samaraliroq prinsiplari 
ishlab chiqildi. Hisobning jurnal-order shaklida analitik hisob yordamchi 
(jamg‘aruvchi) vedomostlarda yuritiladi, ayrim hollarda esa sintetik schyotlar bilan 
birga bir jurnal-orderda olib boriladi.