O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

Balans qiymati; the book value; бaлaнсовой стоимост; aktivning 
buxgalteriya balansida aks ettirilgan summasi.
Balansdan tashqari schyotlar; off-balance account; внебaлaнсовых 
счетaх; qoldig‘i buxgalteriya balansiga kirmaydigan buxgalteriya hisobi 
schyotlari. Bu schyotlar korxonada vaqtincha turgan va boshqa korxonalarga 
(ijaraga olingan asosiy vositalar, masul saqlashga qabul qilingan moddiy 
qiymatliklar va h.k.) tegishli bo‘lgan tovar-moddiy qiymatliklarni hisobga olish 
uchun tayinlangan. Balansdan tashqari schyotlarda shuningdek qat’iy hisobot 
blankalari, zararga hisobdan chiqarilgan debitorlik qarzlari ham hisobga olinadi. 
Balansdan tashqari schyotlarda hisob oddiy tizimda, ya’ni ikki yoqlama yozuv 
qo‘llanmasdan yuritiladi. Bu schyotlar o‘zaro yoki balansli schyotlar bilan 
korrespondentlanmaydi. 
Birlamchi hujjatlar; primary documents; первичные документы; 
buxgalteriya hujjatlari bo‘lib, xo‘jalik jarayoni sodir bo‘lgan vaqtda tuziladi va 
ularning sodir etilganligi haqida birlamchi guvohnoma hisoblanadi. 
Bosh daftar; main book; глaвнaя книгa; sintetik hisob yuritish uchun 

---

375 
tayinlangan hisob registri 
Bosh jurnal; main magazine; глaвнaя журнaл; – buxgalteriya hisobining 
eskirgan shakli. U hisobning memorial-order shaklidagi varianti bo‘lib hisoblanadi. 
“Bosh daftar” deb nomlangan yagona hisob registrida bosh daftar va registratsiya 
jurnali birlashtirilgan. 
Boshlang‘ich (haqiqiy) qiymat; initial cost (real); нaчaльнaя 
стоимость (реaльное); asosiy vositani sotib olish yoki uni qurish (bino qurish 
va qurilishni tugallash) bilan bog‘liq barcha xarajatlar, shu jumladan, to‘langan 
soliqlar, bojxona bojlari va yig‘inlari, hamda etkazib berish, montaj, o‘rnatish va 
ishga tushirish bilan bog‘liq bevosita aktivdan belgilangan maqsadda foydalana 
olish uchun uni ishchi holatiga keltirish bilan bog‘liq bo‘lgan boshqa barcha 
xarajatlarning summasidir.