O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. D. Ergashxodjaeva

Nazorat va mulohaza uchun savollar

1. 
   Innovatsion marketingni o’ziga xos xususiyatlari nimada ifodalanadi?
   
2. 
   Innovatsion marketingga ta‘rif bering.
   
3. 
   Innovatsiyalarni ishlab chiqishda nimalarni hisobga olish zarur?
   
4. 
   Innovatsion marketing majmui deganda nimani tushunasiz?
   
5. 
   Sotuvdan keyingi servis qanday turlarga bo’linadi?
   
6. 
   Yangi tovarlarni qanday yaratish usullari mavjud?
   
7. 
   Innovatsiyalarni ishlab chiqishda qanday muammolar hisobga olinadi? 8.Innovatsion marketing majmui nimani ifodalaydi?
   

9. 
   Xaridorlarga servis xizmatlari ko’rsatishning ahamiyati nimada?
   
10. 
    Servisning asosiy vazifalari qatoriga nimalar kiradi?
    

3. BOB.YANGI TOVARNI YARATISH, BAHOLASH VA JOYLASHTIRISH JARAYONI

3.1 Innovatsiya tavakkalchiligini baholash

Barcha yangi tovarlarning faqat 10foizigina haqiqatdan ham yangi, original hisoblanadi va jahon miqyosida yangi tovarlar deb ataladi. Bunday yangi tovarlarni tayyorlash, ularni ishlab chiqarishni tashkil etish va bozorga olib chiqish katta xarajatlar sarflashni talab qiladi hamda tavakkalchilik darajasi yuqori bo’ladi. Bu esa kompaniyalar yangi tovarlar ishlab chiqishni aksari hollarda mavjud tovarlarni takomillashtirish va modifikatsiyalash bilan bog’lashlariga asosiy sabab bo’ladi.

Yangi tovarlarni ishlab chiqish va bozorga kiritish innovatsion siyosat asosida, xususan, tovar innovatsiyasi jarayonining tamoyillari va usullari asosida amalga oshiriladi.
Innovatsiya jarayoni o’z ichiga quyidagi oltita bosqichni kiritadi: 1)yangi tovarlar haqidagi g’oyalarni izlab topish; 2) g’oyalarni tanlash; 3)yangi tovar g’oyasini tijoratlashtirishni iqtisodiy tahlil qilish;

4. 
   tovarni ishlab chiqish; 5) tovarni bozor sharoitlarda test va sinovdan o’tkazish; 6) tovarni yangi bozorga kiritish.
   

Tovar innovatsiyasi jarayoni yangi tovarlar haqidagi g‘oyalarni izlab topishdan boshlanadi. Korxonaning ichki va tashqi g’oya manbalari tovarlar haqidagi g’oyalar uchun baza vazifasini bajaradi.
Tashqi g„oyalar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin: savdo korxonalari; xaridor va iste‘molchilar; raqobatchilar; ko’rgazma va yarmarkalar; turli xil nashrlar; ilmiy tadqiqot institutlari; ta‘minotchilar; ishlab chiqarishning boshqa tarmoqlarida ishlab chiqarilgan tovarlar; reklama agentliklari; xo’jalik birlashmalari, vazirliklar va boshqa davlat organlari.
Ichki g„oyalar qatoriga esa quyidagilar mansub: marketing tadqiqotlari bo’limlari; texnik va istiqbolli rivojlanish bo’limlari; patent bo’limlari; ishlab chiqarish bo’limi; marketing bo’limining barcha bo’linmalari; xalqaro iqtisodiy
hamkorlik bo’limi; tovarni tayyorlash bo’limi; g’oyalarni izlab topish va rivojlantirish bo’yicha doimiy yoki muvaqqat xodimlar guruhlari.
Yangi tovarni rejalashtirish vazifasi tovar siyosatining muqobil variantlarini qidirib topish va ishlab chiqish, ularning imkoniyatlari va xatarlarini asoslab berishdan iboratdir. Rejalashtirilayotgan chora-tadbirlarning natijalarini oshirish maqsadida tovar innovatsiyasining g’oyalarni izlab topish yoki g’oyalar olish bosqichi, g’oyalarni baholash bosqichi va g’oyalarni amalga oshirish bosqichi kabi asosiy muammolarga alohida e‘tibor qaratish zarur.
Yangi tovarni rejalashtirish uchun turli xil usullar qo’llaniladi (3.1-jadval). Yangi tovar haqidagi g’oyalarni izlab topish va ularni rivojlantirish uchun bozorni tadqiq etish ijodiy izlanish texnikasidan foydalaniladi.