Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Risklar muammosiga bag‘ishlangan iqtisodiy adabiyotlar tahlili shuni ko‘rsatadiki, tadqiqotchilar o‘rtasida tadbirkorlik riski ta’rifiga nisbatan yagona fikr mavjud emas.¹

• 
  
  Абчук В.А. Теория риска. – Л.: “Судостроение”, 1983., Гранатуров В.М. Экономический риск: сущность, методы измерения, пути снижения. – М.: “Дело и сервис”, 1999., Дубров А.М., Лагоша Б.А., Хрусталев Е.Ю. Моделирование рисковых ситуаций в экономике и бизнесе. – М.: “Финансы и статистика”, 1999. Лапуста М.Г., Шаршукова Л.Г. Риски в предпринимательской деятельности. – М.: “ИНФРА-М”, 1998. Райс Т., Койли Б. Финансовые инвестиции и риск / Пер. с англ. – Киев: Торгово-издат. бюро ВНУ, 1995.
  

5

Bugungi kunda risk mohiyati bo‘yicha bir ma’noli izoh yo‘q. Bu, xususan, ushbu atamaning ko‘p qirrali ekanligi, xo‘jalik qonunchiligimiz tomonidan real iqtisodiy amaliyotda va boshqaruv faoliyatida deyarli to‘liq inkor etilishi bilan izohlanadi. Bunga qo‘shimcha ravishda, risk – ko‘plab ustma-ust tushmaydigan, ba’zan esa qarama-qarshi real asoslarga ega bo‘lgan murakkab hodisadir. Bu turli xil nuqtayi nazardan riskning bir nechta ta’rifi mavjud bo‘lishi ehtimolini yuzaga keltiradi.


Riskning ko‘plab ta’riflarini tahlil qilish bizga quyidagi kabi riskli vaziyatlarga xos bo‘lgan asosiy masalalarni aniqlash imkonini beradi:

• 
  
  ehtimoliy natijalardan qaysi biri amaliyotda qo‘llanilishini belgilab beruvchi voqea-hodisaning tasodifiylik xarakteri (noaniqlik mavjudligi);
  

• 
  
  muqobil yechimlar mavjudligi;
  

• 
  
  natijalar ehtimoli va kutilayotgan natijalar ma’lum yoki ularni aniqlash mumkin;
  

• 
  
  zararlar yuzaga kelishi ehtimoli;
  
• 
  
  qo‘shimcha foyda olish ehtimoli.