“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish
muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel
304
xarajatlari va tananing fiziologik ehtiyojlariga mos kelishi uchun ovqatlanish madanyatini oshirish
muammosi dolzarbdir[2].
Funksional oziq-ovqat mahsuloti – bu sog’lom aholining barcha yosh guruhlari tomonidan
dietaning bir qismi sifatida tizimli foydalanish uchun mo’ljallangan maxsus oziq-ovqat mahsuloti.
Ushbu maxsulotlar ilmiy jihatdan tasdiqlangan va tasdiqlangan xususiyatlarga ega, ular tarkibida
fiziologik funksional tarkibiy qismlar mavjudligi sababli ovqatlanish bilan bog’liq kasalliklar xavfini
kamaytiradi,shuningdek, organizmdagi ozuqaviy yetishmovchiliklarning oldini oladi yoki qoplaydi.
Fiziologik funksional oziq-ovqat ingrediyenti hayvon , o’simlik, mikrobiologik, mineral kelib chiqishi
yoki tabiiyga o’xshash, shuningdek, tirik mikroorganizmlarning modda yoki moddalar majmuasidir.
Mahsulotlarning bir porsiyasi uchun kunlik fiziologik ehtiyojning 10% dan 15% gacha bo’lgan
miqdorda funksional oziq- ovqat mahsulotlarining bir qismidir. Ular bir yoki bir nechta fiziologik
funksiyalarga, inson organizmidagi metabolitik jarayonlarga, ularni o’z ichiga olgan funksional oziq –
ovqat mahsulotidan muntazam foydalanish bilan ilmiy asoslangan va tasdiqlangan foydali ta’sir
ko’rsatish qobilyatiga ega[7].
Ichimliklar funksional ovqatlanishning yangi turlarini yaratish uchun texnologik jihatdan eng
ilg’or mahsulotdir,chunki ularga yangi ingredientlarni kiritish juda qiyin emas.FPP ning iste’mol
xususiyatlariga ozuqaviy qiymati, ta’mi va fiziologik ta’siri kiradi. Funksional oziq – ovqatlar
muvozanatli ovqatlanish va mahsulotlarning ozuqaviy qiymati nuqtai nazaridan sog’lom, xavfsiz
bo’lishi kerak. Ushbu talablar butun mahsulotga nisbatan qo’llaniladi. Oziq – ovqat kombinatoriyasiga
asoslangan oziq-ovqat tayyorlash muammosini ko’rib chiqayotganda, aholining ko’pchiligi uchinchi deb
ataladigan holatda - sog’liq va kasallik o’rtasida ekanligini hisobga olib qo’yish kerak. Bunday holda,
sog’lom tananing bir nechta o’zgartirilgan funksiyalarini normallashtirish uchun tanaga yumshoq
vositalar kerak bo’ladi, bu esa funksional oziq – ovqatlarning bebaho qiladi [8]. Ratsion yordamida biz
turli kasalliklarning patogenizining asosiy omillariga faol ta’sir ko’rsatishingiz mumkin. Shifokorlar
tomonidan tavsiya etilgan ratsiondagi o’zgarishlar umuman insonning hayot sifatiga sezirarli ta’sir
qiladi, uning hayotining faol davrini uzaytiradi [5].
Do'stlaringiz bilan baham: |