O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent kimyo-texnologiya instituti shahrisabz filiali «oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish

“Oziq-ovqat va funksional oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarishda mahalliy xom ashyo resurslaridan foydalanish 
muammolari” ilmiy-amaliy anjumani Shahrisabz-2022 yil 22-23 aprel 
297 
MAHALLIY YER YONG`OQ XOM ASHYOSIDAN FOYDALI YERYONG`OQ 
PASTASI XAMDA YERYONG`OQ PO`STIDAN SAMARALI BRIKET OLISH 
TEXNOLOGIYASI 
 
Andijon davlat universiteti Tabbiy fanlar fakulteti oziq ovqat texnalogiyasi yonalishi 2-bosqich 
talabasi 
Mizamaxmudov Nurillo Mirzoxid o`gli 
Yer yong`oq – dukkakdoshlar oilasiga mansub bir yillik o`simlik bo`lib moyli ekin xisoblanadi. 
Asli Vatani Brasilya bo`lgan bu o`simlikni lotincha nomi- Arachis hypogaea, o`q ildiz tizimli azot toplab 
tuganak xosl qiluvchi o`simlik.Bitta dukkagida 2dan 6tagacha urug beruvchi bu o`simlik gektarga 20-
40 sentner gacha xosl beradi,va gektarga 80-100 kg urug` sarf qlinadi. 1000ta urug`ini vazni o`rtacha 
400-500 gram bo`ladi.Yeryongo`q poysi va bargi chorva xayvonlari uchun to`yimli ozuqa xisoblanadi 
va ildizi orqali ajralgan azot orqali tuproq unimdorligi oshadi.Bu issiq sevar osimlik aprel oylarida 
xarorat 14-15 ˚C yetkanida namilkor yog`ligi yuqori ekin maydonlariga ekiladi. 
Yeryong`oq urug`ini ozuqavi tarkibi: 
Oqsil – 23-38 % (Bunda muxum bo`lgan aminokislatalar: arginin, valin, histidin, leysin, lizin, 
metionin, teonin, triptofan, fenilalanin.Muxum bo`lmagan aminokislatalar:alanin, glisin, glutamine, 
serin,sistein) 
Yog`- 48-66 % (Xolesterinni oz ichiga olmaydi, to`yingan yog`kislotalar:miristik, palmitik, 
stearik, araxidik, behenik, lignoserik.Toyinmagan yog` kislotalar: oleyk, galoleik, linoleik, omega-6.) 
Uglevodlar – 22 % (mono va di saxaridlar, kraxmal,dekstriklar.) 
Vitaminlar – B
1
, B
2
, B
4
, B
5
, B
9
, C, E, PP, H.