О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta

Mundarija:
Kirish… 5

1. 
   Bob. Xotira haqida tushuncha 6
   

1. 
   O’smirlarda genetik, hаyotiy, ixtiyorsiz, ixtiyoriy xоtirа 12
   

1. 
   2. Lаhzаli, sensоr (ikоnik, exоik) qisqа muddаtli, uzоq muddаtili, оperаtiv vа оrаliq xоtirа 16
   

2. 
   Bob. О’smirlarda xotiraning xilma xlliklari: Obrаzli xоtirа. Eydetik xоtirа. Emоtsiоnаl xоtirа. So’z-mаntiq xоtirаsi. Kоgnitiv vа shаxslilik xоtirаsi. 18
   

1. 
   Xоtirаning individuаl psixоlоgik xususiyatlаri… 21
   
2. 
   Xоtirа аssоtsiаtsiyalаri 29
   

3. 
   Xotira tadqiqot usullari 31
   

Xulosa… 33
Foydanilgan adabiyotlar 34

Kirish.

Har biri xotira turi Uning o'ziga xos faoliyati bor, garchi ularning barchasi to'liq yodlash jarayonini amalga oshirish uchun hamkorlik qiladi. Bu murakkab va kodlash, konsolidatsiya, saqlash va qidirishga bo'linadi. Xotiraning maqsadi vaqt o'tishi bilan ma'lumotlarni saqlashdir.

Xotira turlarini o'rgangan mualliflar odatda ularni bir necha mezonlarga ko'ra ajratib turadilar. Masalan, ma'lumot bizning yodimizda qancha vaqt saqlanadi. U erdan eng yaxshi ma'lum bo'lgan ikkita katta xotira guruhlari paydo bo'ladi, ular qisqa muddatli va uzoq muddatli xotiralardir.

Ular, odatda, ularni jarayonlari ongli yoki ongsiz ravishda yoki eslab qolingan ma'lumot turiga qarab tasniflashadi. Bundan tashqari, mualliflar ba'zan har bir xotira turining aniq ma'nosi bo'yicha turlicha fikr yuritadilar. Biroq, eng keng tarqalgan va qabul qilingan ta'riflarni kiritishga harakat qilinadi.

Keyinchalik, qaysi jihatlarga ko'ra tasniflangan xotira turlarini aniqlay olasiz. Shuni yodda tutingki, bir nechta toifaga kirishi mumkin bo'lgan xotiralar mavjud. Masalan, o'tmishdagi voqealarni eslash, avvalgi tug'ilgan kuningiz singari, uzoq muddatli xotiraning bir turi, shu bilan birga aniq va avtobiografik.
Biz sezgan, idrok qilgan narsalar iz qoldirmasdan yo‘qolib ketmaydi, balki ma’lum darajada esda olib qolinadi, ya’ni esimizda saqlanib qoladi va qulay fursat yoki kerak bo‘lganda esimizga tushadi. Shuningdek, kechirilgan tuyg‘u, fikr va qilingan ish-harakatlarimiz ham esimizda saqlanib qoladi va keyinchalik esimizga tushadi. Buni har kim o‘z tajribasidan yaxshi biladi. Kundalik tajribamiz shuni ko‘rsatadiki, esda qolgan narsalar har doim ham esimizga tushavermaydi, ularning bir qismi unutiladi. Unutish ham xotiraga oid hodisadir.

Mavzuning dolzarbligi: O'z mustaqil taraqqiyot yo'lidan borayotgan Respublikamiz yoshlarini yangicha ijtimoiy muhitga tayyorlash, davr ruhida tarbiyalash — dolzarb va ustuvor vazifalardan biri. Hozirgi kunda respublikamizda amalga oshirilayotgan islohotlarning rivoji yoshlarning ma’naviy qiyofasiga, shaxsiy barkamolligiga ham ko‘p jihatdan bog'liq. Albatta shaxsiy barkamollikni oshirishda, ta’lim olish jarayonida psixologik yondashuv katta o’rin egallaydi. Dastlab o’smirlarning xotiralarini o’rganib chiqqan holda ularga ma’lum bir uslublar va metodlardan foydalangan holda ularning rivojlanishiga yordam berish mumkin. Ushbu mavzu yoshlarning bilim olishi uchun qilinadigan dastlabki qadamlarni ya’ni ularning xotiralarini o’rganib chiqishni tadqiq qiadi.