O’zbekiston respublikasi qishloq va suv xo’jaligi vazirligi
Mehnat buyemlardan foydalanish korsatkichlarinini tahlil
Download 1.68 Mb. Pdf ko'rish
|
@uz baza iqtisodiy tahlil va audit
|
9.3. Mehnat buyemlardan foydalanish korsatkichlarinini tahlil
etish uslubi Mehnat buyemlardan foydalanish samaradorligi deganda moddiy resurslardan foydalanish samaradorligini tushunmoq kerak. Moddiy resurslardan foydalanish samaradorliri ko‟rsatkichlarining tahlilini , moddiy resurslar qaytimi (materiallar qaytimi) koeffisiyentining tahlili misolida ko‟rib chiqamiz. Hisobot yilidagi materiallar qaytimi koeffisiyentini bazis yilidagi qaytimi koeffisiyentiga solishtirib o‟zgarishi aniqlanadi: 𝒀𝑴 𝟏 𝑴𝑿 𝟏 − 𝒀𝑴 𝟎 𝑴𝑿 𝟎 = ±∆ 𝑴𝑿,𝒀𝑴 Ushbu o‟zgarish bevosita quyidagi omillar ta‟siri ostida paydo bo‟lgan: 1/Moddiy (material) xarajatlar hajmining o‟zgarishi 2.Yalpi mahsulot hajmining o‟zgarishi; Omillar ta‟sirini «Zanjirli bog‟lanish» usulidan foydalanib aniqlash zarur. Materiallar qaytimining o‟zgarishiga omillar ta‟sirini aniqlashdan oldin «Shartli materiallar qaytimi»ni aniqlab olish kerak: 𝒀𝑴 𝟎 𝑴𝑿 𝟏 Shundan so‟ng materiallar qaytimining o‟zgarishiga omillar ta‟sirini aniqlanadi: Moddiy xarajatlar hajmi o‟zgarishining ta‟siri: 𝒀𝑴 𝟎 𝑴𝑿 𝟏 − 𝒀𝑴 𝟎 𝑴𝑿 𝟎 = ±∆ 𝑴𝑿 Yalpi mahsulot hajmi o‟zgarishining ta‟siri: 𝒀𝑴 𝟏 𝑴𝑿 𝟏 − 𝒀𝑴 𝟎 𝑴𝑿 𝟏 = ±∆ 𝒀𝑴 Endi, materiallar qaytimining omilli tahlilini 5-jadval ma‟lumotlari asosida ko‟rib chiqamiz Materiallar qaytimining umumiy o‟zgarishi: 𝑌𝑀 1 𝑀𝑋 1 − 𝑌𝑀 0 𝑀𝑋 0 = 75311 7172.4 − 64404 6314.1 = 10.5 − 10.2 = +0.3 сўм 35 Demak,materiallar qaytimi hisobot yilida bazis yiliga nisbatan 0.3 so‟mga yoki 2.9 % ga oshgan. Ushbu o‟zgarish quyidagi omillar hisobiga sodir bo‟lgan: 1.Material xarajtlar hajmining oshishi materiallar qaytimining o‟zgarishiga salbiy tasir qilib, uni darajasini 1.2 so‟mga yoki 11.8% ga kamayishiga sababchi bo‟lgan: 𝑌𝑀 0 𝑀𝑋 1 − 𝑌𝑀 0 𝑀𝑋 0 = 64404 7172.4 − 64404 6314.1 = 9.0 − 10.2 = −1.2 сўм 5-jadval Download 1.68 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|