O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi respublika ta’lim markazi
-dars Eritma mavzusiga doir testlar yechish 1
Download 1.03 Mb. Pdf ko'rish
|
10-11 Labaratoriya qollanma
36-dars Eritma mavzusiga doir testlar yechish 1
37-dars Eruvchanlik 1
38-dars
Eruvchanlik mavzusiga doir masalalar va ularning yechimi 1
39-dars
Eritma, eruvchanlikka oid laboratoriya tajribasi 1
40-dars
Eritma konsentratsiyasi va uni ifodalash usullari. Foiz konsentratsiya 1
40
41-dars Foiz konsentratsiya mavzusiga doir masalalar va ularning yechimi 1
42-dars
Foiz konsentratsiya, eritma massasi, hajmi va zichligi orasidagi bog‘lanish 1
43-dars Mavzuga doir masalalar yechish 1
44-dars
Foiz konsentratsiyaga oid masala va misollar yechish 1
45-dars 4-nazorat ishi 1
46-dars Xatoliklar ustida ishlash 1
47-dars Molyar konsentratsiya 1
48-dars Mavzuga doir masalalar yechish 1
49-dars Normal konsentratsiya 1
50-dars Mavzuga doir masalalar yechish 1
51-dars
Foiz va
molyar konsentratsiya o‘rtasidagi bog‘lanish 1
52-dars
Foiz va
normal konsentratsiya o‘rtasidagi bog‘lanish 1
53-dars
Turli molyar konsentrasiyali eritma tayyorlash Foiz konsentrasiyali eritmalardan molyar yoki normal konsentrasiyali eritmalar tayyorlash va hayotda
qo‘llash. 1
54-dars
O‘rganilgam mavzularga doir testlar, masala va misollar yechish 1
55-56-
dars Reaksiya tezligi haqida
tushuncha.Reaksiya tezligiga ta’sir etuvchi omillar 2
57-dars
Kimyoviy reaksiya tezligi bo‘yicha tajribalar bajarish, masalalar va ularning yechimlari 1 58-dars Mavzuga doir masalalar yechish 1
59-60-
dars Reaksiya tezligiga bosim, hajm va haroratning ta’siri Katalizator haqida tushuncha 2
61-dars Mavzuga doir testlar yechish 1
62-63-
dars Tezlik mavzusi bo‘yicha masalalar va ularning yechimlari 2
64-dars Mavzuga doir tajribalar bajarish 1
65-dars 5 - Nazorat ishi 1
66-dars Xatoliklar ustida ishlash 1
41
67-68- dars Qaytar va qaytmas reaksiyalar 2
69-dars
Kimyoviy muvozanat konstantasi haqida tushuncha 1
70-dars
Qaytar va qaytmas reaksiyalarga oid tajribalar 1
71-dars Mavzuga oid masalalar yechish 1
72-dars
Kimyoviy muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar.Le-Shatelye prinsipi. Kimyoviy muvozanatga konsentratsiya va bosimning ta’siri 1
73-dars
Kimyoviy muvozanatga harorat va katalizatorning ta’siri 1
74-dars
Kimyoviy muvozanat mavzusiga oid test topshiriqlarini yechish 1
75-dars
Kimyoviy muvozanat mavzusiga oid tajribalar bajarish 1
76-dars
Kimyoviy muvozanat mavzusiga doir masalalar, testlar yechish 1
77-dars 6-nazorat ishi 1
78-dars Xatoliklar ustida ishlash 1
79-80-
dars Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarini yarim
reaksiya usulu
bilan tenglashtirish 2
81-dars Mavzularga doir mashqlar bajarish 1
82-83-
dars Oksidlanish va qaytarilish reaksiyalarini eritma muhitiga bog‘liqligi 2
84-dars
Oksidlanish va qaytarilish reaksiyalarini eritma muhitiga bog‘liqligi mavzusi yuzasidantopshiriqlar bajarish 1
85-dars
Yarim reaksiya usuli bilan
tenglashtirishga oid mashqlar bajarish 1
86-87-
dars Oksidlanish va qaytarilish reaksiyalarini eritma
muhitiga bog‘liqligi yuzasidan tajribalar bajarish 2
88-dars
Eritma muhitini aniqlashga oid
masalalar yechish 1
89-dars
Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida moddalarning ekvivalent og‘irliklarini aniqlash 1
90-dars
Mavzuga oid laboratoriya tajribalari bajarish. 1
42
91-dars 7-nazorat ishi 1 92-dars Xatoliklar ustida ishlash 1
93-dars
Elektroliz tushunchasi. Suyuqlanma elektrolizi 1
94-dars
Suvli eritmalar elektrolizi. Metallarning aktivlik qatori 1
95-dars
Suyuqlanma va
suvli eritmalar elektrolizi reaksiya tenglamalarini tuzish bo‘yicha mashqlar bajarish 1
96-dars Elektroliz qonunlari 1
97-dars Elektroliz mavzusiga doir masalalar 1
98-dars
Elektroliz mavzusiga doir masalalar va ularning yechimlari 1
99-dars
Elektroliz mavzusiga doir testlar
yechish 1
100-
dars Elektrolizga oid masala va misollar yechish 1
101-
dars 8-nazorat ishi 1
102-
dars Xatoliklar ustida ishlash 1
elementlarining hosslarini tajribalar asosida o‘rganish va taqqoslash. Jihozlar: Probirkalar, probirkalar uchun shtativ, qisqichlar, filtr qog‘oz. Reaktivlar: natriy, kalsiy, allyuminiy, metall bo‘lakchalari, distillangan suv, fenolftalein 1% eritmasi, natriy gidroksid, kalsiy gidroksid, allyuminiy gidroksid, suyultirilgan xlorid kislota.
jadvali. Ishning bajarish tartibi: 1.Natriy metalining kichik bo‘lakchasini filtr qog‘oz bilan tozalab, quruq probirkaga qisqich yordamida solib, ustiga 3 ml distillangan suv quying. Ajralayotgan gazga va metallni erish holatiga ahamiyat bering. Hosil bo‘lgan eritmaga 1 tomchi fenolftalin tomizing. 2.Yuqoridagi tajribani kalsiy metalli bilan so‘ngra allyminiy metalli bilan takrorlang. Kuzatilgan hodisalarni solishtiring va izohlang.
43
uchunchisiga allyuminiy gidroksiddan 2 ml quying. Tashqi ko‘rinishini taqqoslang. Har biriga fenolftaleinni eritmasidan 1 tomchidan tomizing. So‘ngra 3 ml dan xlorid kislota eritmasidan har biriga qo‘shing. Kuzatilgan hodisani izohlang. 4.Ush bu elementlarning xossalarini o‘zgarishini Kimyoviy elementlar davriy jadvalidagi turgan o‘rniga asoslanib izoxlang.
ishning
xulosasini laboratoriya mashg‘uloti uchun tutilgan daftaringizga jadval asosida yozishingiz mumkin. 12-DARS 2-LABORATORIYA MASHG‘ULOTI. GAZLARNING OLINISHI VA HOSSALARINI O‘RGANISH Maqsad: O‘quvchilarni oddiy asboblarni tuzishga va ulardan foydalanib gaz moddalarini olishga o‘rgatish. Jihozlar: Probirkalar, probirkalar uchun shtativ, gaz olish uchun asbob, plastik taglik, polipropilen stakan 50 ml li, laboratoriya shtativi, quruq yoqilg‘i keramik plitka.
xlorid
kislota eritmasi (1:1), rux
bo‘lakchasi, perikis vodorod 3%, marganes (IV) oksid, oltingugurt, fosfor, ammoniy xlorid, kalsiy gidroksid kukunlari, fenolftalein 1 % li eritmasi.
joylashtiriladi, ustiga voronka orqali xlorid kislota eritmasi quyiladi. 3. Ajralib chiqayotgan gaz mis (II) oksidi solib qizdirilayotgan probirkaga ulanadi. 4. Ajralib chiqayotgan gazning va probirkadagi mis (II) oksidining rangi kuzatiladi. 5. Mis (II) oksidli probirkaning ichki devorlaridagi hosil bo‘lgan suv tomchilari va qora rangli kukun nima uchun qizg‘ish tusga kirganini izohlang. 6. Reaksiya tenglamalarini yozing. KO‘RSATMA: Laboratoriyada qanday moddalar mavjudligiga qarab va o‘quvchilarning fanga bo‘lgan qiziqishlari inobatga olib bir darsning o‘zida ikki hil gaz moddasi olish va ularni hossalarini o‘rganish ko‘zda tutilgan. Agar laboratoriyada xlorid kislota va rux moddasi bo‘lmasa kundalik turmushda ishlatiladigan sirka kislota va eski batareyka ustki qoplamasidan foydalanish mumkin.
24-DARS 3-LABORATORIYA MASHG‘ULOTI. KIMYOVIY BIRIKMALARNING DISSOTSIYALANISHIGA OID TAJRIBALAR. Maqsad: Elektrolitlar suvda eriganda ionlarga ajralishi va uning eritma muhitiga ta’sirini tajribalar asosida o‘rganish. 44
shpatel, pipetka, tomchi analizi uchun to‘plam, plastik taglik, universal indikator qog‘oz.
Reaktivlar: alyuminiy xlorid, natriy karbonat, natriy xlorid, distillangan suv, ammoniy sulfatning quruq kukunlari. Ishning bajarish tartibi: 1. Har bitta berilgan moddalarni alohida-alohida quruq probirkalarga solib, ularning ustiga 3 ml dan distillangan suv quying. 2. Shisha tayoqcha bilan aralashtiring. 3. Ularni suvda qanday erishini kuzating va izohlang. 4. Har birini hosil qilgan muhitini indikator qog‘oz yordamida aniqlang. 5. Indikator rangini qanday o‘zgarganini izohlang. 6. Reaksiya tenglamalarini yozing. KO‘RSATMA: Laboratoriyada qanday moddalar mavjudligiga qarab va o‘quvchilarning fanga bo‘lgan qiziqishlari inobatga olinib, kuchli metall va kuchsiz kislotadan, kuchli metall va kuchli kislotadan, kuchsiz metall va kuchli kislotadan hosil bo‘lgan tuzlar hamda mavjud asoslardan foydalanishingiz mumkin. Agar ular ham bo‘lmasa kir sodasi, kirsovun, kir yuvish kukuni, ichimlik sodasi va sirka kislotadan indikator sifatida esa sabzavot sharbatlaridan foydalanishingiz mumkin.
o‘rganish. Jihozlar: Tomchi analizi uchun planshet, shisha tayoqcha, tomchi analizi uchun to‘plam, plastik taglik. Reaktivlar: natriy karbonat, mis (II) sulfat, natriy ishqori, xlorid kislota (1:1) yoki sirka kislota, kaliy yodidning suyuq eritmasi, 1%li qo‘rg‘oshin asetat eritmasi 1 % fenolftalein eritmasi.
ustiga natriy ishqoridan 3 tomchi tomizing. 2. Shisha tayoqcha bilan aralashtiring. 3. Hosil bolgan cho‘kmani kuzating va izohlang. 4. Planshetning toza chuqurchasiga natriy karbonat eritmasidan 2 tomchi va ustiga xlorid kislota eritmasidan 2 tomchi tomizing. 5. Qanday gaz ajralganini izohlang. 6. Planshetni toza chuqurchasiga natriy ishqoridan 2 tomchi, ustiga 1 tomchi fenolftalein va 3 tomchi xlorid kislota tomizing. 7. Ranglarni o‘zgarishiga e’tibor bering. 8. Planshetni toza chuqurchasiga kaliy yodid eritmasidan 2 tomchi, ustiga qo‘rg‘oshin (II) asetat eritrmasidan 2 tomchi tomizing. 9. Hosil bo‘lgan cho‘kmaning rangiga e’tibor bering. 10. Reaksiya tenglamalarini molekulyar, to‘liq va qisqa ionli korinishda yozing. 45
12. Ushbu jarayonni kundalik turmushda, inson salomatligini muhofaza qilishda qanday ahamiyati borligi va qo‘llanishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni izohlang. KO‘RSATMA: Laboratoriyada qanday moddalar mavjudligiga qarab va o‘quvchilarning fanga bo‘lgan qiziqishlari inobatga olinib, mavjud reaktivlardan foydalanishingiz mumkin. Agar ular ham bo‘lmasa kir sodasi, kirsovun, kir yuvish kukuni, ichimlik sodasi va sirka kislotadan indikator sifatida esa sabzavot sharbatlaridan foydalanishingiz mumkin.
muhitini aniqlashni o‘rgatish. Jihozlar: Probirkalar va probirkalar uchun shtativ, o‘lchov pipetkasi, tomchi analizi uchun to‘plam, shisha tayoqcha, universal indikator qog‘oz. Reaktivlar: natriy sulfit, natriy xlorid, qo‘rg‘oshin asetat yoki natriy asetat, ammoniy xlorid, ammoniy asetat, nikel sulfat, distellangan suv, metil zarg‘aldog‘i eritmasi.
sirka kislota, kir sodasi, ichimlik sodasi, kirsovun eritmasi, sabzavorlarning sharbati indikator sifatida shular asosida tajribalar o‘tkazish mumkin. Ishning bajarish tartibi: 1. 4 ta toza probirkaning birinchisiga natriy xlorid, ikkinchisiga natriy sulfit yoki natriy asetat, uchinchisiga nikel sulfat, to‘rtinchisiga ammoniy asetat quruq tuzlaridan tahminan 0,2 g dan solib, o‘lchov pipetkasida 1,5 ml dan distellangan suv quyib, shisha tayoqcha bilan aralashtiring. Har bir eritmani aralashtirishdan hamda indikator qog‘oziga tekkizishdan oldin tayoqcha yaxshilab yuvilib, distellangan suv bilan chayilishi lozim.
eritmasida 1 tomchidan ta’sir etib aniqlanadi. Hisobot namunasi: Ishning borishi Kuzatish Reaksiya tenglamasi Xulosa zarg‘aldog‘i
Qo‘rg‘shin
Qizil eritma Pb
+ HOH PbOH +
+ H + Ushbu tuz Pb(OH) 2
– kuchsiz elektrolit va CH 3 COOH kislo- ta ya’ni kuchsiz elektrolitdan hosil bo‘lgan
suv molekulalari Pb 2+
kateoni
bilan ta’sirlashib kam dissotsiyalanuvchi 46
PbOH +
murakkab kateonini hosil
qiladi. Eritmada esa H + ionlari
to‘planadi. (aniq-
rog‘i gidroksoni H 3
+ ) shuning uchun eritma muhiti kislotali bo‘ladi. Kation bo‘yicha sodir bo‘ladigan gidrolizdir.
6-LABORATORIYA MASHG‘ULOTI. TUZLARNING GIDROLIZLANISHIGA TA’SIR ETUVCHI OMILLAR. Maqsad: Tuzlarning gidrolizlanish jarayoniga eritma konsentrasiyasi va eritma muhitining haroratiga bog‘liqligini o‘rganish. Kundalik turmushga tadbiq qilish. Jihozlar: Probirkalar va probirkalar uchun shtativ, probirka qizdirgich, tomchi analizi uchun to‘plam, shisha tayoqcha, universal indikator qog‘oz. Reaktivlar: natriy sulfit, natriy xlorid, qo‘rg‘oshin asetat yoki natriy asetat, ammoniy xlorid, ammoniy asetat, nikel sulfat tuzlarining eritmalari, distellangan suv.
turmushdagi sirka kislota, kir sodasi, ichimlik sodasi, kirsovun eritmasi, sabzavorlarning sharbati indikator sifatida shular asosida tajribalar o‘tkazish mumkin. Ishning bajarish tartibi: 1. 2 ta probirkaga bir xil tuz eritmasidan 2 ml dan solinadi. Birini probirka qizdirgichda isitiladi. Ikkalasi shisha tayoqcha orqali indikatorga tekkiziladi. 2. Haroratni gidroliz jarayoniga ta’sirini izohlang va xulosa qiling. Download 1.03 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling