O’zbekiston Respublikasi xalq ta’limi vazirligi Toshkent shahar xalq ta’limi xodimlarini


Download 0.89 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/19
Sana10.02.2023
Hajmi0.89 Mb.
#1186624
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
6-sinf-oquvchilari-uchun-qoidalar-va-masalalar-top 221204 163053

 
 
 
 



Sonlarning EKUB va EKUK larni topish. 
 Sonlarning eng katta umumuy bo’luvchisi (EKUB) deb berilgan sonlarlarning 
umumiy bo’luvchilar ishida eng kattasiga aytiladi
Masalan; 20 va 12 sonlarining EKUBi-EKUB(20,12) kabi yoziladi va u 4 ga 
teng , ya’ni EKUB(20,12) =4. EKUB(30,45,75)=15. EKUB(8,16,24,40)=8. 
 
Agar berilgan sonlarning hammasi bittasiga qoldiqsiz bo’linsa o’sha bittasi 
berilgan son, EKUB bo’ladi. 
Masalan; EKUB(10,20,50,70)=10; EKUB(11,33,55,77,99)=11;
 
O’zaro tub sonlarning EUKB 1 ga teng bo’lagi .
Masalan; EKUB(9,20)=1,EKUB (8,16,40,80,27)=1. 
 
Biz EKUB ni topgan sonlar kichik bo’lib, ularning EKUB ini og’zaki topish 
mumkun. Katta sonlarning EKUB ni sonlar va ularning darajalarining ko’paytmasi 
shaklida yozilsa , u tup ko’paytuvchilarga ajratilgan diyiladi.
Masalan; 40 = 8 
5 =
5 ; 120 = 12 10 = 1

265 = 5 
53 . 
 
Sonlarni EKUBini topish uchun: 
1 .Ular tup kupaytuvchilarga ajratiladi 
2 .Hammasida bo’lgan tub sonlarni eng eng kichik darajalari bilan olib ko’paytma 
tuziladi ;
3 .K o’paytmaning qiymati shu sonlarning EKUB bo’ladi . 
Masalan ; 1) EKUB (180 , 406 ) =
180 = 10 

460 = 10 
2) 
EKUB (2100 , 3080 , 252 ) = 
2100 
3
3080 = 10 
 
Sonlarning eng kichik umumiy karralisi (EKUK) deb berilgan sonlarning har 
biriga qoldiqsiz bo’linadigan sonlarning eng kichigiga aytiladi .
Masalan ; EKUK (12 , 10 ) = 60 ; 
EKUK (6 , 8 , 15 ) = 120 ;
EKUK (16 , 24 , 36 ) = 144 ; 
1 . Bir nechta sonlarning bittasi qolganlariga qoldiqsiz bo’linsa o’sha son ularning 
EKUK bo’ladi . 

Download 0.89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling