O'zbekiston tarixi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- «Erk» partiyasi
- Xotiralar. «Sharq Yulduzi» jumali, 1993-yil, 9-son
|
162-bet.
311 chiqib ketishdan awal bir necha oy Turkiston Milliy Birligining turli joylardagi boiimlarining ishlari bilan shug„ullanishimni zarur, deb hisobladilar. Hammamiz ham bu yig„ilishni jamiyatimizning eng so„nggi umumyig„ilishi ekanini tushunardik. Hammasi chin ko'ngildan gapirardi. Boshqa ko„risha olmasmiz deb yigiaganlar ham boidi» 1 . Ana shu oxirgi yigilishdan so„ng A.Z.Validiy kongress qarori asosida chetga chiqib ketdi. Shundan so„ng «Turkiston milliy birligi» o„z faoliyatini xorijga ko„chirdi. Tashkilotning xorijdagi faoliyati haqida hozirgacha yetarli darajada maiumotlar yo„q. Shu narsa maiumki, xorijda Turkiston milliy birligi g„oyasining yoyilishi, Vatan mustaqilligi va ozodligi uchun kurashga jahon jamoatchiligi diqqat - e‟tiborini tortishda A.Z.Validiy, Usmon Xo„ja, M.Cho„qay, Abduqodir Muhitdinov, Sadriddinxon Hoshim Shoiq va boshqa vatanparvarlaming say‟i harakatlari katta boidi. «Erk» partiyasi Sho„ro mustamlakachiligi siyosatiga qarshi milliy istiqlol uchun kurashgan tashkilotlardan yana bittasi «Erk» partiyasidir. Turkiston sotsialistik «Erk» partiyasini tashkil etish harakatida Timyasov (Boshqirdiston) ijtimoiyotchilari (sotsialistlari) bir- birlaridan xabarsiz holda III kommunistik Intemasional tarkibiga kiradigan milliy sotsialistik partiya tuzish kerak degan fikrga kelganlar. Shu yili noyab r oyida Moskvada tasodifan to„plangan Turkiston, Buxoro, Boshqirdiston va Qozogiston vakillari yagona sotsialistik partiya tuzishga kelishib, uning 12 bandlik dasturini tuzdilar. Biroq 1920-yil bahoriga kelib Rossiya kompartiyasining MQ milliy sotsialistik partiyalariga, ular Intemasionalga a‟zo boisalar-da, oshkora faoliyat yuritishga yoi qo„ymasligini eion qildi. Bunga Turkiston musulmon kompartiyasi va uning yuqori organi RKP (b) Musbyurosining taqdiri ham misol boia oladi. Shundan so„ng iyul oyida bu partiya tashkilotchilari yigilib, Intemasionaldan xoli o„z mustaqil sotsialistik partiyalarini tuzishga qaror qildilar. Boiajak partiyaning tashkiliy qo„mitasi a‟zolari 1920- yil sentabrda Bokuda Sharq Xalqlari Qurultoyi chaqirilishi munosabati bilan o„zaro uchrashish imkoniyatiga ega boidilar. Ulaming orasida, A.Z.Validiyning yozishicha, o„sha paytda nomlari 1 Zaki Validiy To„g„on. Xotiralar. «Sharq Yulduzi» jumali, 1993-yil, 9-son, Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|