O'zbekiston tarixi
Safarov G.I. U 1908-yildan RSDRP a’zosi, 1921-yildan boshlab RKP(b) MQ
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
Safarov G.I. U 1908-yildan RSDRP a’zosi, 1921-yildan boshlab RKP(b) MQ Turkiston byurosining a’zosi, 1921-1922-yillarda Komintem Ijroqo'mining a’zosi, Sharq bo'limining mudiri, Kompartiya X va XI qurultoylarida MQ a’zoligiga nomzod etib saylangan. Albatta G.Safarovdan Turkistonda uning o‘zi ishtirok etgan «bosmachilik harakati tarixi»ning asl mohiyatini ochib berishni talab qilish, nodonlikdan boshqa narsa emas. 396 Aliyev, 0„zSSR FA muxbir a‟zosi Ya.M.Dosumov, akademiklar K.E.Jitov, M.Y.Yo„ldoshev, professorlar S.D.Muraviyskiy, V.Ya. Nepomnin va boshqalar faoliyat ko„rsata boshlaydilar. Ammo ulaming barchasi ongi va dunyoqarashiga Kommunistik mafkura mustahkam singdirilgan edi. Buni quyidagi misol isbot qiladi. 1930- yil 19-martda Moskvada markschi tarixchilar jamiyatining mafkuraviy kurash olib borishiga bag„ishlangan umumiy majlisi boidi. Unda sotsializm pozitsiyalari mustahkamlanib borgani sari mamlakatda sinfiy kurash, shuningdek mafkuraviy kurash ham kuchayib boradi, degan stalincha xulosadan kelib chiqib markschi- tarixchilar oldiga yuzaga kelayotgan turli xildagi burjuacha, millatchi, shovinistik konsepsiyalarga qarshi shafqatsiz kurash olib borish lozimligi ko„rsatildi. 0„rta Osiyo inqilob tarixi ilmiy - tadqiqot instituti nashr qilgan «Revolyutsiya v Sredney Azii» («0„rta Osiyoda inqilob») to„plamida shu munosabat bilan quyidagicha yozilgan edi: «Endilikda barcha tarixiy muammolar partiyaning muammolari sifatida qo„yilmog„i kerak. Institut atrofida to„plangan o„rtoqlar ishlarida hech qanday murosasozlik, kelishuvchanlikka yoi qo„yilmasligi lozim. 0„rta Osiyo tarixida lenincha konsepsiya, partiya nuqtayi-nazarini asoslov- chi konsepsiya uchun kurash bayrogi baland ko„tarilmog„i zarur» 1 . Boiajak tarixchilar uchun Kompartiya tarixini, Marksizm- leninizm asoslarini chuqur va atroflicha o„rganish na faqat oliy o„quv yurtlarida, hatto aspiranturada ham bosh vazifa qilib qo„yildi, bu o„quv fanlari uchun dars soatlari oshirildi. Masalan, 0„rta Osiyo Kommunistik universitetining tarixchi aspirantlari uchun Marksizm- leninizm asoslaridan 280 soatlik o„quv mashg„ulotlari olib borilgan. Ammo 20-30-yillardagi Sho„rolar va Kompartiyaning qattiqqo„1 siyosatiga qaramasdan tarixga fan sifatida qarab, ilmiy xolislik asosida tarixiy haqiqat va adolat ustivorligiga suyanib ijod qilgan qalam sohiblari ham boigan. Ana shunday olimlardan biri, o„zbek tarixchilari maktabini yaratgan Boiat Solievdir 2 . U 0„zbekistonda tarix fanini rivojlantirishga katta hissa qo„shdi va o„z asarlarini eski o„zbek yozuvi, arab va fors tillarida yaratdi. Bu asarlar kutubxonalardan chiqarib tashlangan, g„oyaviy jihatdan subutsiz asar sifatida yo„q Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|