O'zbekiston tarixi
G‘.Zafariy 1899-yilda tug‘ilgan. U 1914-yildayoq «Turon» truppasida aktyor
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
1
G‘.Zafariy 1899-yilda tug‘ilgan. U 1914-yildayoq «Turon» truppasida aktyor boigan, o‘qituvchilik qilgan. «Ishchilar dunyosi» jumalida muharrir boiib ishlagan, san’atshunoslik institutida ilmiy xodimlik qilgan, 1937-yilda qatag‘on qurboni boigan. 408 muammosi», «0„zbek muzikasi to„g„risida» kabi maqolalari milliy madaniyat rivojiga munosib ulush bo„lib qo„shildi. G„.Zafariy XIX asming ikkinchi yarmi va XX asr birinchi yarmida Turkistonda yashab ijod etgan mashhur xonanda va sozandalardan 168 tasining 1 faoliyatlarini o„rganib tahlil qiladi. Ular orasida mashhur Mulla To„ychi Toshmuhamedov, Xudoybergan Ustoz, Ashurali Mahram, Mamajon hofiz, Shorahim hofiz, Yoqubjon chang, Ortiq hofiz, Madumar hofiz, Ummatqul qo„shnay, Ahmadjon qo„shnay, Teshaboy soz, Shojalil hofizlaming nomlari bor edi. San‟atkorlardan Domla Halim Ibodov, Ota Jaloliddin Nazirov, Matyusuf Xarratovlaming fidoiyligi bilan 1929-yilda Samarqandda О „ zbekiston xalqlari qo„ shiqchilik san ‟ atini о 4 rganish bo „yicha maxsus ilmiy-tadqiqot intituti tashkil etilgan. Ayni paytda 0„zbekistonda san‟atshunoslik bo„yicha ilmiy-tadqiqot ishlari «baynalminalchilik» shiori ostida 30-yillaming boshlaridan e‟tiboran an‟anaviy milliy qo„shiqchilik va musiqa san‟atimizga tajovuzlar boshlandi. Uni yevropachalashtirishga harakat qilindi. Shu maqsadda o„zbek milliy musiqiy asboblarini yevropacha usulga moslashtirish ishlari boshlanib ketdi. Havaskor va yarim professional gumhlar faoliyati zaminida M.Qoriyoqubov tashabbusi bilan 1926-yilda 0„zbek Davlat Konser- tetnografik gumhi tashkil bo„ldi. Bu gumh tarkibida Abduqodir Ismoilov, Muhiddin Xo„ja, Ahmadjon Umurzoqov, Usta Olim Kornilov, Jo„raxon Sultonov, Mamatbuva, Tamaraxonim, Otaxo„ja Saidxo„jaevlar qo„shiqchilik san‟atini omma o„rtasida keng targ„ib etdilar. Mazkur guruh 1928-yilda «0„zbek Davlat konsert ansambli» nomini oldi. 1929-yilga kelganda esa u o„zbek Davlat musiqa- eksperimental ansambli deb nomlandi 2 . Ana shu ansambl bazasida 1939-yilda 0„zbek Davlat filarmoniyasi tashkil etildi. 0„zbekiston san‟at ustalari respublika, Ittifoq miqyosida ko„rik- larda o„zbek milliy san‟ati yutuqlarini namoyish etdilar. Jumladan, 1932- yilda Moskvada o„tkazilgan badiiy havaskorlaming Birinchi Butunittifoq olimpiadasida respublikadan 30 kishi qatnashdi. 1938- yilda xalq havaskorlari jamoalarining respublika olimpiadasi boidi. Unda 18 shahar va 700 jamoa xo„jaligi ishtirok etdi 3 . Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|