O'zbekiston tarixi

1
 Qilichev Fayzulla. Zulmatdan sadolar. - Т.: Adolat, 1994, 21-bet. 
434

---

mahkamasi xodimi Muinjon Aminov, yozuvchi Komil Yashin, artistka 
Halima Nosirova, MuzafFarov va boshqalar edi... Suhbat orasida Fayzulla 
Xo„jayev: «- Ey xudo, 0„zbekistonimizning mustaqillikka erishib o„z-o„zini 
boshqargan, gullab-yashnayotgan kunini ko„rishni nasib etgin!» - deb xitob 
qiladi... 
F.Xo„jayev Buxoroning to„pga tutilib, bombalar ostida vayron 
qilinishida o„zini aybdor deb bilar va xatosidan afsus qilardi. «Meni hech 
kim kechirmaydi, o„zim ham», derdi u. 
A.Ikromov esa sho„ro hukumati va kompartiya yuritayotgan «milliy 
siyosat»ning «adolatli» ekanligiga shubha qilmas edi. 
0
„zbekiston 
Kompartiyasi V qurultoyida (1930-yil 4-iyun) hisobot - ma‟ruza bilan 
chiqqan birinchi kotib Akmal Ikromov bunday degan edi: «Biz 
mahalliy 
millatchilik 
va 
buyuk shovinizm 
bilan kurashga katta e‟tibor bermog„imiz 
kerak», «bizning sharoitda mahalliy millatchilik va buyuk shovinizm bilan 
kurashish o„zbek partiya tashkilotini bolsheviklashtirishning hal qiluvchi 
shartidir». Shu bilan birga Akmal Ikromov mahalliy millatchilikka qarshi 
kurashda Eshonxo„jayev va Inog'omovlaming «millatchilik» pozitsiyasini 
fosh qilishning ahamiyati kattaligini uqtirib o„tgandi. Shuningdek, o„z 
ma‟ruzasida 
U.Eshonxo„jaevning 
1921-1923-yillarda 
e‟lon 
qilgan 
maqolalarini tahlil qilish orqali undagi «millatchilik»ni fosh etishga 
tirishadi. Jumladan, U.Eshonxo„jaev maqolasidan mana bu parchani 
keltiradi: «Turkiston hali rosmana ozodlikka chiqqani yo„q, hali bu yerda 
hamon mustamlakachilik hukmronligi davom etmoqda, chinakam ozodlikka 
chiqishni ham kutish mumkin emas». 
Usmonxon Eshonxo„jayevning bunday to„g„ri, haqqoniy fikrini tanqid 
qilib A.Ikromov, agar proletar revolyutsiyasidan ozodlikni kutish mumkin 
bo„lmasa, u holda buni boshqa kimdan kutish mumkin, u o'ylaydiki, biz 
bularni hammasini esdan chiqarib yubordik, u yana o„zining eski yo„lini olib 
bormoqchi; ammo bunday qilishga hech kim erisha olmaydi, u