O'zbekiston tarixi

' 0‘sha manba, 32-33-varaqlar. 
2
0‘sha manba, 33-varaq.
3
 0‘sha manba, 34—35-varaqlar.
4
0‘sha manba, 29-36-varaqlar.
5
 0‘zR MDA. 1714-fond, 2s-ro‘yxat, lla-ish, 37-39-varaqlar.
6
0‘sha manba, 41-42-varaqlar.
7
0‘sha manba, 43-46-varaqlar.
8
 0‘sha manba, 4-ish, 17-varaq; 6-ish, 6-varaq.
433

---

Moor, Shermuhammedov, A.Karimov, Zelkina, Tojiyev va boshqalar) MQ 
byurosi a‟zoligiga va boshqa vazifalarga ko„tarilib olishgan hamda uzoq 
vaqt dushmanlik faoliyati bilan shug„ullanganliklarini «aniqladi». Plenum 
o„tayotgan kunlarda (F.Xo„jayev, D.Manjara, S.Segizboev, A.Karimov, 
R.Islomov, I.Ortiqov, A.Islomov, S.Tur- sunxo„jaev, U.Eshonxo„jaev va 
boshqalar) A.Ikromovdan boshqa yuqorida nomlari tilga olinganlaming 
hammasi qamoqda edi. 
A.Ikromov ham tezda qamoqqa olindi va «xalq dushmani» deb e‟lon 
qilindi. Uning o„miga U.Yusupov 0„z KP(b) MQ sining birinchi kotibi boidi. 
Fayzulla 
Xo„jayev 
va 
Akmal 
Ikromovlar 
shoio 
yuritgan 
mustamlakachilik, ulug„ saltanatchilik davri adolatsizligining qur- boni 
boidilar. Shu ma‟noda ulaming shoio saltanati tashviqoti va targibotiga 
aldanib hayotda yoi qo„ygan xatolarini xato deb emas, balki F.Xo„jayev va 
A.Ikromovlar yashagan ijtimoiy-siyosiy davming fojiasi sifatida baholamoq 
kerak. Chunki, biz ular yoi qo'ygan xatoliklarga bugungi kun oichovi va 
andozalari bilan emas, balki F.Xo„jayev va A.Ikromovlar yashagan davr 
tabiatidan kelib chiqib baho bermogimiz kerak. Shundagina biz ular yoi 
qo„ygan xatoliklarining qonuniy jarayon boiganligiga va F.Xo„jayev ham, 
A.Ikromov ham o„zlari tanlagan o„sha davrdagi strategik va taktik yoidan 
boshqa yoini tanlay olmasliklariga imonimiz komil boiadi. 
Fayzulla Qilichev shunday hikoya qiladi: «1935-yil bahor kunlaridan 
birida Fayzulla Xo„jayev xonadonida uning onasi, Ota Xo„jayev, Sattor 
Xo'jayev, Rahmatulla Muzaffarov, Muinjon Aminovlar choy ichib 
oiirishardi. Shunda xayolga cho„mib oiirgan Fayzulla onasiga qarab: 
«Onajon, siz meni baxtsiz qilib dunyoga keltirgan ekansiz. Men vatanim, 
millatim, xalqim uchun jonimni jabborga berib ishlayapman. Lekin... men 
Rusiya buymgini misli quldek bajarishdan boshqa hech narsa qila 
olmayapman! - deydi. So„ng uzoq vaqt o„ksib-o„ksib yigiaydi»
1
. 
Xuddi shuning singari suhbat 1935-yil kuz oqshomlaridan birida 
Fayzulla Xo„jayev xonadonida boigan edi: «... Fayzulla Xo„jayev 
xonadoniga birin-ketin mehmonlar kirib kelishadi. Bular Buxoro Xalq Sovet 
Respublikasida muqaddam markaziy qo„mita raisi o„rinbosari boiib 
ishlagan, Buxoro ChKsining raisi va Ichki ishlar noziri vazifasini bajargan, 
so„nggi paytlarda «
0
„zbekbirlashuv»