O'zbekiston tarixi
‘zR. MDA, 17-fond, 1-ro‘yxat, 90-ish, 326-varaq
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
0‘zR. MDA, 17-fond, 1-ro‘yxat, 90-ish, 326-varaq.
2 0 ‘sha manba, 327-varaq. 205 G'ulomalining qochganidan xabar topgan qizil askarlar uni orqasidan quvadilar. Qizil otryad jangchilari o„z yoiida duch kelgan bir necha qishloqni tag-tugi bilan yo„q qilib yuboradi. Bu voqeadan xabar topgan yavmid turkmanlari hamma narsasini tashlab, kimdir otda, kimdir tuyada, kimdir ho'kizda, kimdir poyu- piyoda xotin-xalaj va bola-chaqalari bilan turkman viloyati tomon yo„1 olishadi, suvsiz sahroda minglab chaqirim yoi bosib Xazar dengiziga chiqib olishadi va Forsga borib qo„nim topishadi 1 . Sho„ro askarlarining bunday vahshiyliklari jahon tarixida kamdan- kam uchraydigan hodisadir. Bunday dahshatlar qanday natijalarga olib keldi? 1. Butun Xorazm vohasi va turkmanlar yashaydigan hududlar xonavayron boidi, gunohsiz xalq ommasi yoppasiga qirgin qilindi. 2. 0„lkadagi barcha xalqlar larzaga keldilar, ulaming Sho„rolarga qarshi g„azab va nafrati kuchaydi. 3. Sho„rolarga, qizil kallakesarlarga qarshi milliy-ozodlik kuchlarining safi yanada kengaydi. Ulaming sardori Junaidxon edi. U 1920-yil fevral boshlarida Xiva uchun boigan janglarda yengilgan boisa-da, hali uzil-kesil tor-mor qilinmagan edi. Qizil askarlaming vahshiyliklari Sho„rolarga nisbatan xalq ommasining nafratini kuchaytirib yubordi va aksincha Junaidxon kuchlarining esa keskin ko„payishiga sabab boidi. 1920-yil 26-noyabrga kelib Junaidxon rahbarligidagi kuchlar chorsu va Ko„kcha bozori atrofida 2000 otliq, Ilyali shahrida 500 gacha otliq, Izmizshir va Xo„jagumbaz qishloqlari atrofida 300 gacha otliq, Uzun suv, Zeykash va Almatchikon koilari atrofida 300 gacha otliqqa ko'payadi 2 . Sho„ro hukumati Junaidxonning kuchayib ketayotganligidan xavfsirab 2-Turkiston o„qchi brigadasining 1920-yil 6 avgustdagi buymgiga asosan Junaidxonga qarshi harakat qilayotgan kuchlarga yordam berish maqsadida Turkiston 4-o„qchi polkining komandiri Voloshinga 4-polk komandiri Telegin boshchiligidagi kuchlami yuborishga buymq beradi. Natijada 1920- yilning kuz oylariga kelib Junaidxonga qarshi jami boiib 2 rota, 4 pulemyot, 3-eskadron va 1-otliq razvedka komandasi ajratildi 3 . 1920- yilning oktabr-noyabr oylarida ular o„rtasida shiddatli janglar boiadi. Junaidxon Ilyalidan taxminan 40 verst shimoli- 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|