O'zbekiston tarixi
‘zR, MDA 17-fond, 1-ro‘yxat, 90-ish, 327-varaq
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
|
0‘zR, MDA 17-fond, 1-ro‘yxat, 90-ish, 327-varaq.
2 0‘sha manba, 19-fond, 1-ro‘yxat, 3-ish, 97-varaq. 3 0‘sha manba 96-varaq. 206 R g'arbda Mo„minuyi degan joydan yurish boshladi 1 . Boshqa bir qism kuchlari esa Ko„hna Urganch va Xo„jayli orqali harakatda bo„lib, oktabr oyida Qo„ng„irotda sho„ro hukumatini ag„dardi 2 . 26 noyabrda esa Junaidxon boshchiligidagi 600 otliq kuchlar qizil askarlar safini yorib o„tdi va Xiva sari yurish boshladi 3 . Bu muvaffaqiyatlar 1921- 1922- yillarda Junaidxon kuchlari safini yanada to„ldirdi. Va aksincha Qizil qo„shinlar bu paytga kelib har tomonlama og„ir va tang ahvolga tushib qoldi. Arxiv hujjatlari ma‟lumotlariga qaraganda 1921-1922- yillarda Xorazmdagi qizil askarlar safida tartib-intizom boimagan, beboshlik, boshboshdoqlik hollari kuchli boigan. Ular kerakli oziq - ovqat mahsulotlari bilan ta‟minlanmaganlar, natijada jangchilar o„rtasida har xil yuqumli kasalliklar keng tarqalgan. Masalan, 1921- yil faqat iyul oyining o„zida 1-Xarkov polki askarlarining o„zidan 228 kishi malyariya, so„zoq, tif, oshqozon-ichak va boshqa kasalliklarga mubtalo boidi 4 . Bu hoi qizil askarlarining saflarida tez- tez o„z boshliqlarini oidirib harbiy xizmatni tashlab qochishlariga sababchi boidi. 1922-yil 22- iyulidan 1-avgustga qadar 1-Xorazm otliq askarlari qismidan 15 kishi qochib ketgan 5 . Askarlikdan qochganlaming ko„pchiligi Junaidxon qo„1 ostida harakat qilayotgan kuchlarga borib qo„shilganlar. 1922-yil iyul oyida qizil askarlardan 48 kishi o„z gamizon boshligi Gavshinni oidirib, 3 liniyali 50 ta pulemyot, miltiq va 14000 patronni olib Junaidxon tomon yoiga otlandilar 6 . Biroq ulaming bir qismi Qo„ng„irotda qoiga tushadilar. Hibsga olinganlar 8 iyulda Xorazm Xalq Sho„ro Respublikasi Harbiy tribunalida sud qilinib otuvga hukm qilinadilar. Ular orasida Xolmuhammedov U., Xudoyberdiyev S., Mustafoyev A. va boshqalar bor edi 7 . Natijada qizil askarlar tarqab ketish darajasiga kelib qolgan edi. 1922-yil 8-sentabrda Kavkaz polki harbiy komissarining bergan maiumotiga qaraganda, polkda bor-yo„g„i 60 ta askar qolgan, xolos 8 . Junaidxonning yigitlari 1921-1922-yillarda birdan ming otliqqa ko„paydi. Xalq Junaidxon jasoratini qoilab-quwatladi va 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|