O'zbekiston tarixi
-yilda Kaspiyorti viloyatidagi Tajan uyezdining Mean ovulida istiqomat qiluvchi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- Qo‘mitasi raisi o‘rinbosarligiga saylandi. 2 Мусаев. Гражданская война и английская военная интервенция в Туркменистане. - Ашхабад, 1975, 2-жилд 172-bet.
|
1887-yilda Kaspiyorti viloyatidagi Tajan uyezdining Mean ovulida istiqomat qiluvchi
sardor unvoniga sazovor bo‘lgan Toj-Goek oilasida dunyoga kelgan. O'z qishlog'idagi rus- tuzem maktabida bilim olgan. Keyinchalik Toshkentda o'qituv- chilar seminariyasida o‘qigan. Shundan so'ng 3-yil davomida Mari va Baxarden shaharlaridagi o'quv yurtlarida yoshlarga ta’lim bergan. Iqtisodiy ahvolning og'irligi tufayli Q.S.Otaboyev Maridagi bankga hisobchi boiib ishga kiradi. 1917-yil fevral inqilobidan so‘ng u eserlar partiyasining dasturi bilan tanishib, bu partiya a’zo bo‘lib kiradi. Shu partiya a’zosi sifatida Q.Otaboyev Maridagi ishchi-askar deputatlari Sho‘rosiga rais etib saylanadi. Uning omma o‘rtasida obro'si oshib boradi. Q.Otaboyev 1918-yil oktabrda Turkiston Sho'rolarining III qurultoyida qatnashdi. Bir yilga yetar-etmas 1919-yil avgustda u Mari uyezd partiya anjumanida uyezd Ijroiya Qo‘mitasi raisi o‘rinbosarligiga saylandi. 2 Мусаев. Гражданская война и английская военная интервенция в Туркменистане. - Ашхабад, 1975, 2-жилд 172-bet. 204 inqilobiylashtirmoqchi boidik. Bizning tilimizga awalgi xonlik davrlarida bosh nozir bo„lgan Junaidxon to„g„anoq boidi. Biz Xiva xonligining poytaxti boimish Xivani egalladik, xonning o„zini asrga oldik, biroq Junaidxonni uzoq vaqt daf etolmadik, bordiyu bir baxtli tasodif yordam bermaganida uni tor-mor qilish ham gumon edi. Junaidxonga qarshi kurashga qo„qqisdan uning dushmanlari hisoblangan G„ulomali va Qo„shmamad (Qo„shmamadxon Sapiev va G„ulomalixon Bahodir I Butun Xorazm qurultoyida XXShR hukumati tarkibiga kiritilgan edi) degan turkman yoiboshchilari qo„shilib qolishdi. Natijada biz ikki urug„ning o„zaro adovatiga erishdik, Junaidxon esa G„ulomali va Qo„shmamad yordamida bizning Qizil Armiyamiz tomonidan Harbiy qo„shilma sifatida yanchib tashlandi» 1 . Ko„rinib turibdiki, Sho„rolar Junaidxonga qarshi kurashda turkman urugiari o„rtasidagi o„zaro dushmanlikdan foydalanib G„ulomali va Qo„shmamadni unga qarshi gij-gijlaganlar. Junaidxon tor-mor keltirilgach, Sho„rolar o„z zarbalari kuchini ko„mamaklarcha endi G„ulomali bilan Qo„shmamadni yanchib tashlashga qarshi qaratdilar. Bu safar endi ular o„zbeklar bilan turkman qabilalari o„rtasidagi nizo va adovatlami ishga soldilar. Go„yoki G„ulomali bilan Qo„shmamad davlatning dushmani, ular davlat to„ntarishini amalga oshirish uchun tayyorgarlik ko„rayapti, deb Xorazm Xalq Sho„ro Respublikasini boshqarayotgan o„zbeklar qoii bilan ulami yo„q qilishning maxfiy rejasini ishlab chiqdilar. Bu rejaning tashkilotchilari Xorazm hukumatida Harbiy nozir boiib ishlayotgan tatar millatiga mansub Rizo Shokirov va S.Malishevlar boidilar. Ular G„ulomali va Qo„shmamadni butun qo„shinlari bilan tugatish maqsadida, go„yo yaqin orada Buxoroga yurish uchun tayyorgarlik ko„rilayapti, barcha yigitlaringiz bilan Xivaga yetib keling, deya maxfiy xabar yetkazishdi. Hech narsadan shubhalanmagan Qo„shmamad bilan G„ulomali o„z yigitlari bilan Xivaga kirib kelishadi, hamda hozirlab qo„yilgan binolarga joylashadi. Shu kechaning o„zida qizil armiyachilar qo„qqisdan Qo„shmamadga hujum qilib, uni hibsga olishadi va yigitlarini qurolsizlantirishadi. Hibsga olinganidan bir necha soat o„tgach, Qo„shmamad o„zining yaqin yordamchilari tomonidan chopib tashlanadi. G„ulomali esa qochib ketadi 2 . 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|