O'zbekiston tarixi
Download 6.43 Mb. Pdf ko'rish
|
a Sagdullayev uzb tarix
- Bu sahifa navigatsiya:
- «Milliy istiqlol» tashkiloti
|
1
0‘sha asar. 294 xotira asarida bunday deb yozadi: «Bu ko„rsatilgan milliy guruhning «milliy» nomi Moskvaga yangi (VIII Qurultoyda saylangan - mual.) hukumat tarkibi «millatchilardan iborat» degan xulosa chiqarishga bahona bo„ldi. Shuning uchun ham birozdan keyin unga hujum boshlanib, oqibat natijada tarqatib yuborildi. Bu guruh kommunistlar «risqulovchilar» deb nomlanib quvg„in qilina boshlandi. Koman- dirovkaga yuborish bahonasida ishdan bo„shatish kuchaydi. Men bu vaqtda Maorif Xalq Komissarligi a‟zosi va Turk boiimi raisi boiib ishlardim. Boshqalar qatori men ham ishdan olindim» 1 . Haqiqatan ham TASSR sho„rolarining IX Qurultoyida (1920- yil 12- 18-sentabr) «risqulovchilar» hukumat tarkibidan chiqarildi. Turkiston ASSR MIQ raisi lavozimiga endi Nazir To„raqulov saylandi. Bu o„zgarishlar rasmiy ravishda, go„yo «demokratik asosda»gi saylov yoii bilan amalga oshirilgan boisa ham, u o„ziga xos hukumat to„ntarishi edi. Chunki, hukumat boshligi va uning tarafdorlari jadidlar ta‟sirida boigani, Rossiyaga nisbatan mustaqil boiishga, uning o„zi «bergan» muxtor huquqlardan foydalanishga harakat qilganligi uchun Kompartiya tazyiqi va ko„rsatmasi asosida ishdan olindi va badarg„a qilindi. «Birlik» jamiyati 2-3-yil faoliyat ko„rsatdi. Chunki Munavvar qori Abdurashidxonovning ta‟kid etgani singari «Yoshlaming ko„pchiligi partiyaga (Kompartiya nazarda tutilmoqda - mual.) kirgandan keyin u o„z- o„zidan tugab ketdi». «Milliy istiqlol» tashkiloti 1925- yilda Munavvar qori tashabbusi bilan «Milliy ittihod», «Ittihodi milliy», partiyalari «Milliy istiqlol» degan nom bilan qayta tashkil etiladi. Bu tashkilotning tuzilishiga 0„zbekiston Sho„ro Sotsialistik Respublikasining tashkil etilishi hamda Turkistonning parchalab tashlanishi, Turkiston birligi uchun kurashning o„ta mushkul boiib qolganligi sabab boidi. 0„zbekiston jadidlari endi o„z oldilariga asosiy vazifa qilib mustaqil 0„zbekiston uchun kurashni qo„ydilar. Lekin bu bilan ular umumturkiy olam birligi g„oyasi, Turkiston qadimiy ota va ona makon ekanligi, milliy madaniyat va qadriyatlar o„chog„i ekanligi g„oyasini inkor etmaganlar. «Ittihodi taraqqiy» va «Milliy ittihod» mustaqil Turkiston uchun kurashgan edi. «Milliy ittihod»ning tashkiliy tizimi, kurash usullari «Milliy 1 Download 6.43 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|