O'zbekiston tarixi

partiyasiz. Otasi kichik savdogar (lavochnik) bo„lgan. 1917-yilga qadar rus-
tuzem maktabida o„qigan. 
1927- 
yildan Qo„qon okmg sudida ishlagan. Shu yili 23 sentabrdan to 
1930- 
yilga qadar Beshariq tumanida xalq sudi lavozimini bajargan. 
Usmon Xo„jayevga qo„yilgan aybnoma quyidagilardir: 
1
 0‘zR MDA, 1714-fond, Zs-ro‘yxat, 42-ish, 38-varaq.
1
 0‘zR. MDA, R-1714-fond, 5-ro‘yxat, 328-ish, 235, 384-varaqlar.
418

---

1. Tozalash o„tkazilganga qadar o„zining ijtimoiy kelib chiqi- shini 
yashirgan. 
2. Yot unsurlar, jumladan, quloqlar bilan aloqada bo„lgan. 
3. Quloqlami himoya qilgan. Masalan, Yo„lchi To„ychiboy paxta 
normasini bajarmagani, quloq Sodiq Ikromov paxta topshirish normasini 
bajarmagani uchun jarima solish bilan cheklangan, xolos. 
4. Mirzaboboyev va quloqlar bilan ichkilikbozlik qilgan. 
5. Siyosiy jihatdan mutlaqo savodsiz
1
. 
Usmon Xo„jayevga yopishtirilgan aybnoma quruq tuhmat bo„lib, 
ataylab uyushtirilganligi ko„zga yaqqol tashlanib turibdi. 
1937- 
yil 1-noyabrda Toshkent viloyati Bo„stonliq tumanida bir 
yo„la 69 dindor «panislomist», «panturkist», «ayg„oqchi», «terrorchi», 
«diversant» kabi to„qima ayblar bilan hibsga olingan. Ular faqat bir marta 
so„roq qilinganlar. So'roq qilinganlardan 11 kishi kaltaklar, qiynoq va 
azoblar bilan o„z «aybini» bo„yniga olgan, 58 kishi esa aybni rad etgan. 
Ammo, shunga qaramasdan, ayblanuvchilar yashagan qishloq sho„rosidagi 
xodimlami tergov qilgan Saakyan zo„rlik yo„li bilan mahbuslar aybini o„zi 
aytdirib yozdirgan ko„rsatmalar sudlov uchun asos bo„lgan va ular otib 
tashlanganlar
2
. 1958-yilda tergov qilingan Xudoyberganov, Rasulov, 
Mirzaboevlar 
mazkur 
masala 
bo„yicha 
o„zlarining 
1937-yildagi 
ko„rgazmalarini inkor etdilar va bu ishlaming hammasi qo„rqituv va zo„rlik 
asosida Saakyan tomonidan uyushtirilganligini aytdilar
3
. Islom mhoniylari 
va dindorlami bunday порок va g„irrom yo„llar bilan yo„q qilish va qirg„in 
qilish sho„rolar tarixining keyingi yillarida ham davom ettirildi. 
Shu boisdan ham ulug„ adib Chingiz Aytmatov «Hujum» kampaniyasi 
xususida bunday deb yozgan edi: «Afsuski, davlat tomonidan o„tkazilgan 
«Hujum» kampaniyasi o„sha davming og„ir xatolaridan biri edi, deyish 
kamlik qiladi. Bu insoniyatga qarshi qaratilgan jinoyat edi. Ustiga-ustak, 
ilohiy olamning qurilmasiga qarshi yo„naltirilgan jinoyat edi. Xudoning 
barqarorligini inkor etgan mo„rtadlar Xudoning vazifasini o„z zimmasiga 
oladilar va «Yangi odam yaratamiz» deb, dahshatli о„yin boshlaydilar
4
. 
GPU xodimlari 30-yillarda islom mhoniylariga yoppasiga quturib 
hujumga o„tdilar va ming-minglab gunohsiz dindorlami