O‘zbekiston tarixini davrlashtirish masalasi. Formatsion yondashuv

Tarix yakuniy

1. 
   savol :O‘zbekiston tarixini davrlashtirish masalasi.( Formatsion yondashuv, mintaqalarning
   

o'ziga xos xususiyatlari, eng qadimiy davr)
Javob : Istiqlol yillari davrida tarixchi olimlarimiz Islom Karimovning "Yangi tarix" g`oyasiga amal qilgan holda ona tariximizning ilmiy asosda davrlashtirish sohasida ma'lum yutuqlarni qo`lga kiritdilar Manbalar o`z holatiga ko`ra, yozma va moddiy ko`rinishlarga ega bo`ladi. Yozma manbalar eng qadimgi yozuvlar, bitiklar va kitoblardan iboratdir. Hozirgi kunga qadar o`lkamiz hududlari va bu yerdan chetda bitilgan o`rta asrlarga oid yozma manbalarni o`rganish bo`yicha talaygina ishlar amalga oshirilgan bo`lishiga qaramay, bu yo`nalishda qilinadigan ishlar nihoyatda ko`p.
hozirgi sovet davrida o`zbek xalqi «Buyuk oktyabr inqilobini asrlar davoraida orziqib kutgan edi»,«o'zbek xalqi qadim-qadimdan savodsiz edi», «jadidchilik.burjua harakati», «jadidlar xalq dushmani» va boshqa, shu kabi arxiv hujjatlari hamda yozma manbalar notarixiy, uydirma hujjatlar bo`lib, ular arxivlarda saqlanmoqda
Formasyon - asosan moddiy ishlab chiqarishning muayyan usuli bo'lgan tarixiy shakllangan jamiyat turi . Yuqorida sanab o'tilgan barcha ijtimoiy munosabatlarning asosi ishlab chiqarishdir.
Formalashtiruvchi yondoshuv, yuqori qurilish va asos kabi tushunchalarni o'z ichiga oladi.
XXI asrning boshida Ozbekiston tarixi uchun butunlay yangi sahifa ochildi. U tarixiy davr sifatida tub burilish hodisasini boshlab berdi. Ozbekistonning sovet tizimi sharoitidagi oxirgi yillari va mustaqil taraqqiyot davri xalqimizning bir necha ming yillik tarixida ozining mazmuni, mohiyati, jarayonlarining tezkorligi, voqea-hodisalarning shiddatliligi bilan alohida ajralib turadi. Darslikda Ozbekistonning davlat mustaqilligiga erishishi, yangi jamiyatga otish davrida siyosiy islohotlarning amalga oshirilishi, Ozbekistonda huquqiy demokratik davlat qurilishi, fuqarolik jamiyatining shakllantirilishi, iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirishga doir tadbirlar, manaviy-ruhiy poklanish va milliy qadriyatlarning tiklanishi hamda Ozbekistonning jahon hamjamiyatidan munosib orin olishi kabi masalalar mumkin qadar oz ifodasini topgan. Kop ming yillik taraqqiyot yolini bosib otgan va otmishida katta tarixiy siljishlar bilan birga tanazzullar va inqirozlarga guvoh bolgan ozbek xalqi hayotida XX asrning oxiri va XXI asrning boshlari muhim ahamiyat kasb etdi. Ana shu davrda xalqimiz yaratgan buyuk bunyodkorliklar, siyosiy, iqtisodiy, huquqiy, ijtimoiy va manaviy sohadagi beqiyos yutuqlar Ozbekistonning bundan keyingi uzoq kelajakka moljallangan taraqqiyotiga asos bolib xizmat qiladi. Ushbu davrning mohiyati – butunlay yangi tuzum, yangicha turmush tarzi, zamonaviy jahon sivilizatsiyasi talablariga javob bera oladigan aqliy salohiyat, intellektual imkoniyat bilan bogliqligi muhim ahamiyatga ega. Garchi mustaqillik davri tarixan qisqa bolsada, mustabid tuzum asoratidan sovet tizimidan chiqib ketish, butun bir xalqning mustaqilligi va erkinligini taminlash kabi goyatda ziddiyatli, tahdidli va tahlikali, ayni paytda sharafli jarayonni boshdan kechirdi.

2.