O‘zbekiston temir yo‘llari aksiyadorlik jamiyati

РБ10-600-0,56	95/3/ alyumin
Ro=0,329 Om/km Xo=0,06 Om/km
3	Т-20-2УЗ Sn=25 MVA, cosφ=0,8 Un=10,5 kV, Xd^*=0,13	РБ10-1000-0,22	120/4/ alyumin	Ro=0,261 Om/km Xo=0,06 Om/km
4	ТВС-32-УЗ Sn=31 MVA, cosφ=0,8 Un=10,5 kV, Xd^*=0,143	РБ10-1600-0,14	150/5/ alyumin	Ro=0,208 Om/km Xo=0,06 Om/km
5	ТВФ-63-2УЗ Sn=78 MVA, cosφ=0,8 Un=10,5 kV, Xd^*=0,136	РБ10-2500-0,2	185/6 / alyumin	Ro=0,169 Om/km Xo=0,06 Om/km

2. 
   Ishchi stolida tugmani bosish orqali EWB 5.12 programmasi yuklanadi.
   
3. 
   Yakka reaktorni tadqiq qilish sxemasi yuklanadi. Buning uchun tugmasini bosib ochilgan oynada “Реактор1. ewb” fayli tanlanadi. 10 – rasmda tadqiq qilinayotgan reaktor modeli sxemasi ko’rsatilgan. Manba kuchlanishi 10/√3=6,3 кV, chastotasi 50Gs va o’zgaruvchan tok o’lchash rejimi(AC)da ekanligini tekshiring.
   

Рис. 10

4. 
   O’z variantingiz bo’yicha quyida berilgan ifodalardan foydalangan holda generator, reaktor va kabel liniyasi sxemasi uchun mos holdagi induktiv va aktiv qarshilik hamda induktivlik o’rnatmalari qiymatlarini hisoblang.
   

(Om); (mGn) – generator faza induktiv qarshiligi va induktivligi;
Хn, (Om ); (mGn)– yakka reaktor faza induktiv qarshiligi va induktivligi;
, (Om) – yakka reaktor faza aktiv qarshiligi.
(Om); (mGn) – kabel liniyasi induktiv qarshiligi va induktivligi
(Om) – kabel liniyasi aktiv qarshiligi.

5. 
   Hisoblash natijalarini 8 – jadvalga kiriting va topilgan qiymatlarni virtual model mos elementlari ustiga sichqoncha chap tugmasini 2 marta bosib paydo po’lgan katakka kiriting.
   

8 - jadval

Yakka reaktorli almashinish sxemasi parametrlari					QT toki, кА		QT tokining kamayishi
Xd/Ld Om/mGn	Xn/Ln Om/mGn	Rn Om	XL/LL Om/mGn	RL Om	Reaktor bilan	Reaktorsiz

6. 
   virtual tugmasini bosib yakka reaktordan foydalanish rejimini tadqiq qiling va virtual ampermetr ko’rsatgan qisqa tutashuv toki qiymatini 8 – jadvalga yozib qo’ying.
   
7. 
   Virtual sxemani o’chirib, yakka reaktor parametrlari Ln, Rn lar qiymatlarini nolga tenglashtiring. Bunda sxema tok cheklovchi reaktorsiz tarmoq sxemasiga mos keladi. virtual tugmani bosib sxemani ulang va ampermetr ko’rsatgichini 8 – jadvalga yozib qo’ying. Sxemani o’zgartirishsiz yoping.
   
8. 
   Yakka reaktorni tadqiq qilish sxemasi yuklanadi. Buning uchun tugmasini bosib ochilgan oynada “Реактор2. ewb” fayli tanlanadi. 11 – rasmda tadqiq qilinayotgan reaktor modeli sxemasi ko’rsatilgan. Manba kuchlanishi 10/√3=6,3 кV, chastotasi 50Gs va o’zgaruvchan tok o’lchash rejimi(AC)da ekanligini tekshiring.
   

11 – rasm

9. 
   O’z variantingiz bo’yicha quyida berilgan ifodalardan foydalangan holda generator, reaktor va kabel liniyasi sxemasi uchun mos holdagi induktiv va aktiv qarshilik hamda induktivlik o’rnatmalari qiymatlarini hisoblang:
   

(Om); (mGn) – generator faza induktiv qarshiligi va induktivligi;
Х1=Кр*Хn (Om); (mGn) – reaktor chulg’amlari bilan o’zaro bo’g’langan induktivlik va uning qarshiligi.
To’la induktiv qarshilik – Хn va aloqa koeffitsiyenti – Кр 6 – jadvaldan olinadi.
Х2=Х3=(1+Кр)* Хn (Om); (mGn) – reaktor chulg’amlari induktiv qarshiligi va induktivligi;
, Om – reaktor chulg’amlari aktiv qarshiligi, reraktor fazasidagi aktiv quvvat isrofi – ΔР va reaktor nominal toki - I_N 6 – jadvaldan olinadi.

10. 
    Hisoblash natijalarini 9 – jadvalga kiriting va topilgan qiymatlarni virtual model mos elementlari ustiga sichqoncha chap tugmasini 2 marta bosib paydo bo’lgan katakka kiriting.
    
11. 
    virtual tugmasini bosib yakka reaktordan foydalanish rejimini tadqiq qiling va virtual ampermetr ko’rsatgan qisqa tutashuv toki qiymatini 9 – jadvalga yozib qo’ying.
    
12. 
    Virtual sxemani o’chirib, yakka reaktor parametrlari X1, X2, X3,R2, R3 lar qiymatlarini nolga tenglashtiring. Bunda sxema tok cheklovchi reaktorsiz tarmoq sxemasiga mos keladi. virtual tugmani bosib sxemani ulang va ampermetr ko’rsatgichini 9 – jadvalga yozib qo’ying. Sxemani o’zgartirishsiz yoping.
    

9 – jadval