O’zbekistonda davlat boshqaruv tizimi Ўзбекистон республикаси вазирлар маҳкамаси

ПРЕЗИДЕНТ И.А.КАРИМОВНИНГ “ЮКСАК МАЪНАВИЯТ-ЕНГИЛМАС КУЧ” АСАРИНИНГ МАЗМУН-МОҲИЯТИ

Муҳтарам Приздентимиз И А Каримовнинг мазкур китобда одамзод учун хамма замонларда ҳам энг буюк бойлик бўлиб, келган маънавиятнинг маъно-мазмуни, унинг инсон ва жамият ҳаётидаги ўрни ва аҳамияти, бу мураккаб ва серқирра тушунчанинг назарий ва амалий томонлари ҳар томонлама кенг фикр ва ҳулосалар орқали таҳлил этилади.

Айни пайтда истиқлол йилларда юртимизда миллий маънавиятимизни тиклаш, уни замон талаблари асосида ривожлантириш бўйича амалга оширилаётган улкан ишлар, бу борада олдимизда турган мақсад ва вазифалар ҳақида атрофлича фикр юритилади.
Бугунги мураккаб глобаллашув даврида маънавият соҳасида вужудга келаётган долзарб муаммолар, халқимиз маънавиятини асраш ва юксалтириш, айниқса ёш авлоднинг қалби ва онгини турли зарарли ғоя ва мафкуралар таъсиридан сақлаш ва ҳимоя қилиш масалаларига алоҳида эътибор қаратилади.
Китоб муқаддима, хотима, 4 та боб ва 10 та мавзудан иборат бўлиб, 2008 йил июн ойида Тошкент шаҳрида “Маънавият” нашриётида 4000 нусхада нашр этилган. Ҳажми 9,24 босма табоқда ва 174 бетдан иборат.
Мустақиллик туфайли ўз тақдиримизни ўз қўлимизга олдик, азалий қадриятларга суяниб, ривожланган давлат тажрибасини ҳисобга олиб, ҳалқимизнинг орзу қилган озод, эркин ва фаровон ҳаётни барпо этмоқдамиз.
Бу ҳақиқатни халқимиз англаб етгани ва тараққиёт йўлимизни қўллаб қувватлаётгани бош мақсадимизга эришишнинг асосий манбаи ҳисобланади.
Халқимиз ҳеч кимдан кам бўлмаслиги, ёшларимиз бахтли яшашлари учун маънавият тарбияси алоҳида аҳамиятга эга. Агар биз хушёрликни йўқотсак, бу ишни ўз ҳолига ташлаб қўйсак ўз маънавиятимиздан, тарихий хотирамиздан айрилиб, умумбашарий тараққиёт йўлидан четга чиқиб қоламиз.
Халқимиз ўз тарихида бундай хатарларни кўп жабрини кўрган. Бу бизга сабоқ бўлиши лозим. Ўз тарихини билмайдиган, кечаги кунни унутган миллатнинг келажаги йўқ.
Мустабид совет тузуми даврида миллий маънавиятнинг ривожланишига йўл қўйилмади. Комунистик мафкура зўравонлик билан жорий этилди. Истиқлолнинг дастлабки кунлариданоқ бу соҳадаги аҳволни тубдан ўзгартириш чоралар кўрилди.
1994 йил 22 сентябрда Президент И.А.Каримов Олий Кенгаш сессиясида бизнинг қадр-қимматимиз, тарихимиз ва маданиятимиз топталгани ҳақида сўзлаб кўплаб саволларни ўртага ташлаган эди:
- Мустабид тузум даврида ким эдик?
- Эркимиз кимларнинг қўлида эди?
- Каъба деб қаерга сиғинар эдик?
- Тилимиз, динимиз қай аҳволда эди?
- ўзбекистонни дунёда биров билармиди?
- Пахта миллий ғурур ўрнига бўйин тўриқ эди?
Мана шундай аянчли ҳолатларга барҳам бериш, миллий қадриятлар, дину диёнатимизни тиклаш, тарихий адолатни қарор топтириш, янги жамиятни қуришда халқ маънавий юксалишини бош мақсадларга эришишда ҳал қилувчи мезон деб қараш устувор вазифа бўлиб, қолаверади.
Халқимизнинг табиатига хос бўлган юксак маънавият бизни асрлардан буён балоқазолардан асраб келмоқда. Унинг бой маънавий мероси бизги ибрат ва куч-қувват бағишлайди.
Маънавият ўз-ўзидан, бўш жойда шаклланиб қолмайди. Унинг учун аниқ олимлар бўлиши лозим. Бизнинг шароитимизда жамоа бўлиб яшаш туйғуси кучли. Шу сабабли халқимизнинг ўзига хос хусусиятлари бор. Бизга хос бўлган меҳр-оқибат, меҳр-мухаббат, меҳр-шафқат, қадр-қиммат деган сўзларни бошқа тилга таржима қилиш жуда мушкул. Бу тушунчалар халқимизнинг дунёқараши, маънавий ҳаётининг негизи сифатида вужудга келган. Бугунги ҳаёт ҳам Ўрта Осиё халқларини дўстлик ва ҳамкорлик руҳида ҳаёт кечиришга даъват этмоқда.
Ғарб оламида эса индувидуализм, шахсий манфаат тамойиллари усутунлик қилади. Бу ғам ижтимоий-тарихий омиллар туфайли шаклланган воқелик, уни инкор этиб бўлмайди.
Афсуски, маънавият бобида ҳам бизга ақл ўргатишга, бизга бегона бўлган қарашларни мажбуран жорий этишга уринувчилар бор. Бу 1-чи навбатда қадимий маънавиятимизга қаратилган.
Дунёдаги зўравон ва тажовузкор кучлар қайси халқни ўзига тобе қилмоқчи бўлса, энг аввало, унинг буюк бойлиги бўлиши миллий қадриятлари, тарихи ва маънавиятидан жудо қилишга ўринади. Бунга тарихда мисоллар кўп.
Маънавиятга қарши қаратилган ҳар қандай таҳдид мамлакат хавфсизлигини, унинг миллий манфаатларини, соғлом авлод келажагини таъминлаш йўлида жиддий хатарга айланади ва оқибатда жамиятни инқирозга олиб келади.
Табиатда ҳам, жамиятда ҳам бўшлиқ бўлмайди. Қаерда бўшлиқ бўлса, уни кимдир тўлдиришга харакат қилади. Хозир эса ана шу бўшлиқни тўлдиришга уринадиганлар кўп. Уларнинг қўлида жуда катта моддий, молиявий ресурс ва имкониятлар бор ва улар ёвуз мақсад учун хизмат қилмоқда.
Маънавий таҳдид хар қандай инсоннинг эркин бўлиб яшашига қарши қаратилган. Унинг айнан руҳий дунёсини издан чиқаришини мақсад қилган мафкуравий, ғоявий ва информацион хуружларни ҳисобланади.
Маънавий хуруж-аждодлардан авлодларга ўтиб келаётган ўзига хос хусусият, миллий ғурур, миллий ифтихор туйғусига, бизни тараққиётга чорлайдиган, озод ва обод ватан, фаровон ҳаёт барпо этишдек эзгу мақсадга зарба берадиган хатардир.
Бундай хуружларнинг ёшларимизнинг қалби ва онгига сингдиришга қаратилгани айниқса хавфлидир. Ота-оналар, устоз-мураббийлар бу масалада хушёрликни йўқотмаслиги, ёшлар тарбиясида асло бепарво бўлмаслигимиз даркор.
Маънавият соҳасида асосий вазифа нимада?

• 
  хар бир инсон ўзлигини англаши керак;
  
• 
  қадимий тарих ва маданиятимизни, бой маънавий меросни чуқурроқ ўзлаштириш;
  
• 
  бугунги тез ўзгараётган ҳаёт воқелигига онгли қараб, мустақил фикрлаши;
  
• 
  юртимиздаги барча ўзгаришларга даҳлдаорлик туйғучи билан яшаши зарур.