Өзбекстан Республикасы
Sóylew intonaciyasın úyreniwdiń eksperimental-fonetikalıq usılları
Download 1.15 Mb. Pdf ko'rish
|
Til bilimi hám tábiygıy ilimler (lekciya) @kitapxana 2021
- Bu sahifa navigatsiya:
- Opera baslandı.
|
4.3. Sóylew intonaciyasın úyreniwdiń eksperimental-fonetikalıq usılları 1. Intonaciya latınsha sózden alınǵan bolıp, sóylewdiń sintaksislik mánilerin hám ekspressiv-emocional boyawların ańlatıw ushın xızmet etiwshi ritmlik- melodikalıq tárepin bildiredi. Ses hám dawıstıń bálent-pásligi de intonaciya menen baylanıslı. Intonaciyanıń quramlıq elementleri qatarına sóylew melodikası, sóylew ritmi, sóylew intensivligi, sóylew tempi, logikalıq pát, sózlik pát sıyaqlılar kiredi. Intonaciyanıń quramlıq elementleriniń barlıǵı bir-biri menen tıǵız baylanısta bolıp, pátli hám pátsiz, sozımlı hám qısqa buwınlardıń izbe-iz keliwi, dawıs tonı, sóylew taktın pát járdeminde ajıratıw sıyaqlı akustikalıq-artikulyaciyalıq, fonetikalıq-sintaksislik wazıypalardı ózinde birlestiredi. Intonaciyanıń bunday qásiyetlerin keyingi jıllarda arnawlı ekspermental-fonetikalıq usıllar járdeminde izertlewge de ayrıqsha itibar berilmekte. 2. Ulıwma, intonaciyanı anıq fizikalıq qásiyetlerge iye bolǵan akustikalıq qubılıs sıpatında hám esitiw arqalı qabıl etiletuǵın ózine tán struktura sıpatında úyreniw múmkin. Eksperimental-fonetikalıq usıllar járdeminde intonaciyanıń kommunikativ, mánilik, auditiv hám akustikalıq quramı izertlenedi. Máselen, intonaciyanı kommunikativ analizlewge xabar, soraw, buyrıq hám úndew gápler kommunikativ túrleriniń klassifikaciyasın belgilew hám tekseriwdiń eksperimental materialın dúziw ushın qanday da bir tiykar tabıw maqsetinde olardıń áhmiyetli kommunikativ táreplerin anıqlaw kiredi. Sonıń menen birge, kommunikativ analiz tańlap alınǵan eksperimental materialdıń izertlenip atırǵan til sistemasına muwapıqlıq dárejesin de anıqlaydı. Máselen, 1. Qadaǵalawshı tamashagóylerge múrájat qıldı: - Kesh qalıpsızlar-ǵo! Opera baslandı. Tezirek kirińler. 2. U’yde diktordıń kóterińki hawazı jańladı: - Húrmetli radioesitiwshiler! Xázir biz sizlerge Alisher Nawayı atındaǵı úlken opera hám balet teatrınan «Boran» operasın alıp esittiremiz. Opera baslandı. Radio karnayları aldına jaqınıraq keliń. Download 1.15 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|