O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining maqsadi va faoliyat asoslari.
Markaziy bank banklar va kredit uyushmalarini ro’yhatga oladi, shuningdek, bank operatsiyalarini amalga oshirish huquqini beruvchi litsenziyalar beradi, kredit uyushmalari, garovhonalar faoliyatini va qimmatbaho qog’ozlar blankalari ishlab chiqarishni litsenziyalaydi.
Banklar va kredit uyushmalarini ro’yhatga olish, shuningdek, banklar, kredit uyushmalari va garovhonalarga litsenziyalar berish Markaziy bank tomonidan belgilangan tartibda amalga oshiriladi. qimmatbaho qog’ozlar blankalarini ishlab chiqarishga litsenziyalar berish qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Markaziy bank Banklarni davlat ro’yhatiga olish daftari, kredit uyushmalari, garovhonalarga hamda qimmatbaho qog’ozlar blankalari ishlab chiqarishga berilgan litsenziyalar reestrini yuritadi. Berilgan litsenziyalar to’g’risidagi ma'lumotlar e'lon qilinishi kerak.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining maqsadi va faoliyat asoslari.
Tijorat banklari va ularning tashkiliy tuzilishi.
Shunday qilib, bank tizimi miqyosida olib qaraydigan bo’lsak banklar quyidagi funksiyalarni bajaradi:
vaqtincha bo’sh turgan mablag’larni yig’ish va kapitalga aylantirish;
muomalaga kredit vositalarini chiqarish.
To’lov jarayonlarida vositachilik qilish;
kredit munosabatlarida vositachilik qilish;
Tijorat banklari va ularning tashkiliy tuzilishi.
Tijorat banklar faoliyatida asosiy o’rinni korhona, tashkilotlarni, aholini, kreditlash egallaydi. Kreditlash jarayonini tashkil qilishda bank moliyaviy vositachi vazifasini o’taydi. U bo’sh turgan mablag’larni jalb qiladi va o’z nomidan mijozlarga vaqtincha foydalanishga beradi. Bank krediti hisobidan xalq xo’jaligining muhim tarmoqlari sanoat, qishloq xo’jaligi, savdo va boshqalar moliyalashtiriladi va ishlab chiqarishni kengaytirishga asos bo’ladi.
Muomalaga kredit pullarni chiqarish funksiyasi tijorat banklarni boshqa moliya institutlaridan ajratib turadi. Tijorat banklari depozit-kredit emissiya qilganida, ssudalar berganida pul massasi oshadi va ssuda bankka qaytarilganda muomalada pul massasi kamayadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
