O’zgaruvchan tok qonunlari

O'zgaruvchan toklarning tarmoqlanishi
Yuqorida biz aktiv va reaktiv qarshiliklari ketma-ket ulangan zanjimi ko'rib chiqdik. Endi parallel ulangan tarmoqlardan iborat bo'igan va demak, o'zgaruvehan tok tarrnoqlanadigan zanjirda tok va kuehlanish orasidagi bog'lanishni qanday topish mumkinligini ko'ramiz.
Aytaylik, zanjir ikki tarrnoqdan:

zanjir uchun toklarning vektor diagrammasi
birida C sig'imli kondensator va ikkinchisida L induktivlik g'altagi bo'igan tarmoqlardan iborat bo'lsin. Simdan qilingan g'altaklarning hamma vaqt ham biror qarshiligi bo'lgani uehun induktivlik g'altagi bo'lgan tarmoqda biz reaktiv qarshilikni ham nazarga olamiz. Zanjirning a va b uchlariga quyidagi

qonun bo 'yicha o'zgaruvchi o'zgaruvchan kuchlanish berilgan. Zanjirda to'liq tok kuehining (ya'ni tok beruvehi simlarga ulanganA] ampermetr qayd qiladigan tok kuchining) tebranishlarini aniqlash talab qilinadi.
Tarrnoqlanmagan odatdagi zanjirda zanjirning bareha elementlari (L, C, r) uehun tok kuchi umumiy bo'lib, masala induktivlikda, sig'imda va qarshilikda kuehlanish tebranishlarini qo'shishga keltirilar edi. Shu maqsadda kuehlanishning vektor diagrammalaridan foydalandik. Biz ko'rayotgan holda aksineha a va b nuqtaIar orasidagi kuehlanish umumiy bo'lib, ic va iL tarmoqlardagi tok kuehi turlicha bo'ladi. Tokning to'liq kuehi quyidagiga teng bo'ladi:

Shuning uchun masala tok tebranishlarini qo'shishga keltiriladi. Bu ycrda ham vektor diagrammalar usulidan foydalanishni xohlasak, toklaming vektor diagrammalarini yasashimiz kerak.
a va b nuqtalar orasidagi kuchlanishning tebranishlarini tasvirlovchi vcktor U chiziq bo'ylab yo'nalgan bo'lsin. U holda induktivlik g'altagida tokning tebranishlari i_OL. vektor bilan ifodalanadi. Bu vektoming uzunligi (tokning amplitudasi) quyidagiga teng bo'ladi:

Bu vektor kuchlanishlar o'qiga nisbatan manfiy yo'nalishda j_I. burchakka burilgan (chunki g'altakdagi tok kuchlanishdan fazajihatidan orqada qoladi), shu bilan birga

Kondensatordagi tokning tebranishlari kuchlanishlari o'qiga nisbatan ±π/2 ga burilgan i_oc vektor bilan ifodalanadi; bu vektorning uzunligi (tokning amplitudasi) quyidagiga [L=r=O] teng bo'ladi:

To'liq tokning tebranishlari har ikkala vektorlarning vektor yig'indisi, ya'ni io vektor bilan aniqlanadi. Uning uzunligi to'liq tokning amplitudasi, kuchlanishlar o'qi bilan hosil qilgan qJ burchak esa tok tebranishlari faza jihatidan kuchlanishlaridan oldinga ketgan burchakdir. Shunday qilib, to'liq tokning tebranishlari quyidagi formula bilari aniqlanadi: