Oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi

Xujjat 
Imzo 
Sana 
5-rasm. Tariq doni: 
a-to‘liq etilgan don; b-puch don 
6-rasm. Tariq yadrosining 
ko‘ndalang kesmdagi ko‘rinishi. 
a-qobiq; b-aleyron qavat; v-
murtak; g-ildizcha; d-endosperm; e-
murtakcha 
Tariq yadrosiga qobig‘i zich joylashgan. Gul qobiq qalinligi 0,1-0,15 mm bo‘lib, 
3-4 qavat to‘qimadan iborat. Asosan kletchatka, pentozanlar va mineral moddalardan 
tashkil topgan. Qobiqdorlik 14-23% bo‘lishi mumkin. Puch tariq donida qobiqdorlik 
65,5% ga borishi mumkin. Puch donlar to‘pguldagi gullashning barobar bormasligi, 
donning barobar yetishmasligi natijasida hosil bo‘ladi (don yetilishi 10-12 kun). Tariq 
yadrosi sariq rangli yoki krem tusli bo‘ladi. Sariq yadrosi shaffof bo‘lib, texnologik 
xossalari yuqori. Urug‘ va meva qobig‘i yadroni yupqa, rangsiz qatlam bilan 
qoplagan bo‘dib 3% ni tashkil etadi. Aleyron qatlam bir qator yupqa to‘qimalardan 
iborat, yadroning 6% ni tashkil etadi. 
 
7-rasm. 
Tariq 
donining 
ko‘ndalang 
kesimi. 
a, b-qobiqlar; v-aleyron qatlam; g-
endosperm. 

---

30 
O’zg. 
Varoq 

 Varoq 
Xujjat 
Imzo 
Sana 
2-jadval 
Tariq donining kimyoviy tarkibi, %. 
Don qismlari 
Oqsil 
Azot 
bo‘lmagan 
moddalar 
Yog‘ 
Kletchatka 
Mineral 
moddalar 
Don 
13,4 
60,9 
4,3 
11,2 
3,8 
Yadro 
14,9 
71,8 
4,7 
0,8 
1,0 
Endosperm 
12,9 
81,6 
1,4 
0,6 
0,5 
Murtak 
25,4 
9,6 
23,1 
4,1 
6,9 
Gul qobig‘i 
4,2 
0,3 
0,4 
54,1 
12,1 
Tariqning endospermi ko‘p qirrali, yupqa devorli to‘qimalardan iborat bo‘lib, 
65-70% tashkil etadi. Murtak 3-5%. Tariq oqsili kleykovina hosil qilmaydi. Tariq 
doni fosfor va magniyga boy. Mikroelementlaridan rux, yod, mis, vitaminlardan B
1
, 
B
2
, PP bor. Tariq gul qobig‘ining rangiga ko‘ra tiplarga bo‘linadi. 
I tip. Oq va kremli; 
II tip. Och qizil rangdan to‘q qizil va jigar ranggacha; 
III tip. Tilla rang sariqdan to‘q kulrang sariq ranggacha.