O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz filologiya 1/4/1 2023 245


O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz


Download 1.27 Mb.
Pdf ko'rish
bet99/120
Sana03.11.2023
Hajmi1.27 Mb.
#1743798
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   120
Bog'liq
12-88-PB

O‘zMU xabarlari Вестник НУУз ACTA NUUz
 
FILOLOGIYA 
1/4/1 2023 
- 302 -
Mavhumlik darajasiga ko‘ra:
a) umumiy kategoriyalar ma’nosini anglatuvchi 
universal terminlar (gap, ega, kesim);
b) biron bir til yoki tillar guruhiga xos bo‘lgan 
(ko‘makchilar) 
hodisa 
ma’nosini 
anglatuvchi 
noyob
terminlar;
U yoki bu termin tizimiga tegishligiga ko‘ra:
a) U yoki bu terminologik sistemada qo‘llanadigan, 
turli milliy ilmiy ana’nalarni konseptual apparatini, lingvistik 
yo‘nalish va maktablarni aks ettiradigan ana’naviy terminlar; 
b) ma’lum muallif konsepsiyasiga tegishli bo‘lgan va 
uning chegarasidan chiqmaydigan individual terminlar. 
Ichki shaklga ko‘ra:
a) asoslangan, qaysiki ma’lum tilga oid bo‘lgan 
morfemalar, o‘sha til morfemalari bilan munosabatda 
bo‘ladigan: til oldi, til orqa; 
b) o‘zlashtirilgan va kalkalash natijasida paydo 
bo‘lgan asoslanmagan terminlar; 
Genetik belgisiga ko‘ra:
a) qadimgi rus terminlari;
b) o‘zlashtirma (boshqa tildan olingan, o‘zlashtirilgan 
so‘z, ibora); 
v) yunon-lotin elementlar, mifonimlar, etnonimlari 
asosida yaratilgan termnilar 
Tarkibiga ko‘ra:
a) bir so‘zli (monoleksemali) termnilar; 
b) termin – so‘z birikmalar (polileksemali) terminlar. 
Termin ekspressivlikka va hissiy jihatlarga, tarbiyaviy 
xarakterga (sub’yektivlikka) ega bo‘lmasligi lozim. Sohaga 
oid terminga konnotativ ma’no berishdan voz kechish kerak 
[7]. Terminlarning yuqoridagi lisoniy va boshqa ekstralinvistik 
xossa-xususiyatlari 
asosida 
terminologiya 
komissiyalari 
terminlarni umumiste’mol uchun qabul qiladi. Yillar 
davomida terminlar jamlanib, tizimga solinib, qayta 
ishlanmoqda, 
lekin 
shunga 
qaramasdan 
neytralligi 
saqlanmagan ba’zi terminlar ham uchrab turadi.

Download 1.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   120




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling