P. G‘ulomov, O‘zbekiston Xalq o‘qituvchisi X. Inog‘omov
-§. Qir g‘iziston Respublikasi
Download 4.44 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 38-rasm. Balxash shahridagi tog‘-metallurgiya kombinati. Maydoni – 199,9 ming km 2 . Aholisi (2018-y.) – 6,2 mln.
- Tabiiy sharoiti va resurslari.
36-§. Qir
g‘iziston Respublikasi Tyanshan tog‘lari, tog‘ oralig‘idagi vodiylar, tog‘-kon sanoati, Kumtor koni, gidroenergetika, tog‘-yaylov chorvachiligi, turizm, Issiqko‘l. Qirg‘iziston Yevrosiyo materigining o‘rta qismida, asosan, Tyanshan tog‘li o‘lkasi hudu- dida joylashgan bo‘lib, Dunyo okeaniga chiqish imkoniyatiga ega emas. U shimolda Qozog‘is- ton, g‘arbda O‘zbekiston, janubda Tojikiston, sharqda Xitoy bilan chegaradosh. Mamlakatning iqtisodiy geografik o‘rni ancha noqulay hisoblanadi, chunki xalqa- ro ahamiyatga ega transport magistrallari uning hududidan deyarli o‘tmaydi. Bu ho- lat Qirg‘izistonning murakkab relyef sharoiti bilan bog‘liqdir. 38-rasm. Balxash shahridagi tog‘-metallurgiya kombinati. Maydoni – 199,9 ming km 2 . Aholisi (2018-y.) – 6,2 mln. Poytaxti – Bishkek. http://eduportal.uz http://eduportal.uz 102 Qirg‘iziston – parlamentar respublika. Ma’muriy-hududiy tuzilishi 7 ta viloyat va 2 ta respublika ahamiyatidagi shahar (Bishkek va O‘sh)dan iborat. Poytaxti – Bishkek shahri, mamlakatning shimolida, Chuy daryosi vodiysida joylashgan. Tabiiy sharoiti va resurslari. Qir- g‘iziston tabiatining asosiy xususiyati uning tog‘liligi hisoblanadi. Mamlakat hududining deyarli 90 % i tog‘ tizmalari bilan band (39-rasm). Qirg‘izistonning Xitoy bilan chegarasida Tyanshan tog‘larining eng baland nuqtasi – G‘alaba cho‘qqisi (7439 m) joylashgan (40-rasm). Qirg‘izistonning asosiy yer osti boyliklari oltin, surma, simob, volfram, uran, qalayidan iborat. Yoqilg‘i resurslari, asosan, mamlakatning janubida- gi ko‘mir konlari bilan cheklangan. Umuman olganda, Qirg‘iziston yoqilg‘i zaxiralari bilan past darajada ta’minlangan hamda tegishli ehtiyojlarini import hisobiga qondiradi. Tyanshan tog‘larida yirik muzliklarning mavjudligi hisobiga Qirg‘iziston daryo va ko‘llarga boy bo‘lib, suv-energetika resurslari bilan yaxshi ta’minlangan. Bu holat respublika uchun katta iqtisodiy ahamiyat kasb etadi. Eng katta daryolari Norin, Chuy va Talas, eng katta ko‘li esa Issiqko‘ldir (41-rasm). Aholisi. Qirg‘iziston aholisi tog‘li relyef sharoitida juda notekis joy- lashgan bo‘lib, aksariyat qismi tog‘ oralig‘idagi vodiylarda istiqomat qi- ladi. Farg‘ona va Chuy vodiylarida aholi zich yashaydi. Bu holat o‘sha hududlarning dehqonchilik uchun qulay tabiiy sharoiti bilan bog‘liq. Aholining 30 % dan ko‘proq qismi sha- harlarda istiqomat qiladi, qolgan qismi esa qishloq aholisiga to‘g‘ri keladi. Mamlakat- ning eng yirik shahri – Bishkekning aholi- si 2017-yilda 1 mln. kishidan oshib ketdi. Yirikligi jihatidan mamlakatning ikkinchi shahri hisoblanadigan O‘shda 260 ming kishidan ko‘proq aholi yashaydi (2018-y.). Download 4.44 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling