Pdf-xchange 0 Examples

Тармоқ (тармоқлараро) даражага маълумотларни узатиш ва қабул 
қилишини, бошқача айтганда узатувчи ва қабул қилувчиларнинг 
боғланишини таъминлайдиган протоколлар мансуб. Умуман олганда бу 
7 
2 
1 
6 
5 
4 
3 
Илова даража (Aplication Layer тармоғини қўлловчи 
фойдаланувчи дастури) 
Cеанс даража (Session Layer иловалараро бирга щаракатини 
бошқаради) 
Канал даража (маълумотларни алоқанинг физик линиялари 
орқали ишончли узатилишини таъминлайди) 
Тақдимот даража (дастурли маълумотлар алмашинув 
ўлчами Presentation Layer) 
Тармоқ даража (узатувчи ва қабул қилувчиларни ўзаро бо-
боғлайди, Network) 
Физик даража (алоқа линиялари физик қирраларини 
аниқлайди, Phisical Layer) 
Транспорт даража (Transport Layer, маълумотларни узатиш 
ва қабул қилишни назорат этади) 

---

221 
атама алоқа каналлари иш фаолияти даврида узатувчи ва қабул қилувчи 
хақиқий боғланган холатидаги каналлар коммутация тармоғидан келиб 
чиққан. TCP/IP тармоқлари учун бу атама қўлланиши унча тўғри эмас. Бу 
TCP/IP ўлчовига IP (Internet Protocol) протоколи мансуб. Айнан шу жойда 
узатувчи ва қабул қилувчи аниқланади, айнан шу жойда пакетни тармоқ 
орқали узатишга доир ахборот сақланади. 
Транспорт даража маълумотларни ишончли етиб боришига 
жавобгар бўлиб, бу ерда хам назорот йиғини текширилиб, маълумотларни 
бир йиғинга тўплаш қарори қабул қилинади. Intenetда транспорт даражаси 
икки протоколлар TCP (Transport Control Protocol) ва UDP (User Datagram 
Protocol) орқали намойиш этилган. Агар юқоридаги (тармоқли) даражалар 
ахборотни етказиш қойидаларини белгиласа, транспорт даражаси 
узатилаётган маълумотларни яхлитлигига жавоб беради. 
Сеанс даражаси ўзаро қўлланиш дастур таминотларини бирга 
щаракат стандартларини белгилаб беради. Бу баъзи кўрсатгичларнинг 
жорий стандарти ва ахборотларни тахрирлаш қоидалари бўлиши мумкин. 
Бу даражага TCP, UDP ва Barkley Socкets протоколлар механизмини шартли 
равишда киритиш мумкин. Лекин одатда TCP/IP тузилиши доирасида 
бундай бўлинишлар қилинмайди.