Pedagogika-psixologiya fakulteti Psixologiya yo’nalishi guruh talabasi ning Umumiy psixologiya fanidan yozgan kurs ishi mavzu

Buziladigan tanlash yaxshiroq o'rganilgan, misollardan biri Londonda kapalaklar ham shundaydir. Qishloq joylarda, deyarli barcha jismoniy shaxslar nur rangi bor. Biroq, bu bir xil kapalaklar sanoat sohalarida juda qorong'i edi. o'rtacha rang intensivligi holatlari ham bor edi. Bu qorong'u Butterfly omon va shahar muhitda sanoat sohalarida yirtqichlardan qochib o'rgandim, deb aslida tufaylidir. sanoat sohalarida Light to'zib osongina aniqlash va yirtqich hayvonlarni eb etiladi. qarama-qarshi rasm, qishloq joylarda kuzatiladi. Kapalaklar o'rtacha rang intensivligi har ikki joylarda osonlik paydo bo'ladi, shuning uchun ular juda oz bor.
Shunday qilib, bir qo'poruvchilik harakati fenotipi tanlash ma'nosi turlarining yashash uchun zarur bo'lgan ekstremal, iborat. Evolyutsiya nazariyasi asosiy tushuncha asta-sekin ortiq uch milliard yil oldin edi, oddiy hayot shakllaridan rivojlandi barcha turlari xilma-xilligi (taqqoslash uchun, ya'ni Yerning yoshi taxminan 4,5 milliard yoshda). birinchi zamonaviy insonlar birinchi bakteriyalar misollar bilan tabiiy tanlash turlari muhim rol evolyutsion rivojlantirish o'ynagan. Bu ularning genlar kelgusi avlodga berilishi ehtimoli kamroq ekanligini anglatadi. genetik xilma-xilligi uchun yo'l, o'zgaruvchan muhit sharoitlariga javob uyali darajada qobiliyati, shuningdek, yo'qolib kerak emas. Tabiiy tanlanish - organizmlar evolyutsiyasining asosiy harakatlantiruvchi omili. Tabiiy tanlanish haqidagi taʼlimot Ch. Darvin tomonidan yaratilgan (1858— 59). Olimning fikricha, Tabiiy tanlanish — yashash uchun kurashning natijasi boʻlib, foydali individual oʻzgarishlarga ega boʻlgan organizmlarning yashab, nayel krldirishi, foydasiz oʻzgarishlarga ega boʻlgan organizmlarning esa qirilib ketishi, yaʼni moslashgan formalarning yashab qolishi va moslashmagan formalarning nobud boʻlishidan iborat biologik jarayon. Irsiy oʻzgaruvchanlik Tabiiy tanlanish ning taʼsiri uchun zarur zamin hisoblanadi. Tabiiy tanlanish ning bevosita natijasi esa organizmlarning tashki muxitning muayyan sharoitiga moslanishi mukammallashishidan iborat. Tabiiy tanlanish tufayli organizmlar xilmaxilligi orta boradi; progressiv evolyutsiya jarayonida organizmlar tuzilishi ham mukammallashib boradi; muhit sharoitlariga yetarli darajada moslasha olmagan turlar nobud boʻladi.
Tabiiy tanlanish haqidagi Ch.Darvin konsepsiyasi S.S.Chetverikov, R.Fisher, S. Rayt, I.I.Shmalgauzen, J.Xoldeyn, F.G.Dobrjanskiy va boshqa olimlarning ishlarida yanada rivojlantirildi. Tabiiy tanlanish ning genetik mohiyati populyatsiyada ixtisoslashgan muayyan genotiplarning saqlanib, genlarning keyingi avlodga uzatilishida tanlanib ishtirok etishidan iborat. Tabiiy tanlanish alohida olingan fenotipga yoki genga taʼsir etmaydi, balki genotipning tashqi muhit bilan oʻzaro taʼsiri natijasida shakllanadigan (qarang Genotip) muayyan fenotip (tirik organizmning barcha belgilari yigʻindisi)ga taʼsir qiladi. Tabiiy tanlanish organizmlar oʻzgaruvchanligining bevosita sababchisi boʻlolmaydi, lekin mutatsiyalarning tezligi va yoʻnalishiga taʼsir koʻrsatadi. Bu jarayon Tabiiy tanlanish ning ijodiy roli deyiladi. Tabiiy tanlanish taʼsiri yirik populyatsiyalarda aniq bilinadi. Populyatsiyadagi individlar sonining kamayib borishi bilan tasodifiy omillarning ahamiyati ortib boradi. Tabiiy tanlanish ayrim organizmlarga taʼsir qilish (individual tanlanish) bilan birga organizmlar guruhiga ham taʼsir koʻrsatadi (guruhli tanlanish). Bu jarayon alohida organizm uchun foydasiz, lekin ular guruhi uchun foydali boʻlgan belgilarning sak,lanib qolishiga imkon berishi mumkin. Shu tariqa yuksak hayvonlarda altruistik belgilar shakllanadi, mas., qushlarning qichqirigʻi ularning oʻzini dushmanga oshkora qilib qoʻyganidan ayrim individga zararli boʻlsada, xavf toʻgʻrisida ogohlantiruvchi signal boʻlgani tufayli turning boshqa individlari uchun foydali hisoblanadi. Tabiatda Tabiiy tanlanish bir necha yoʻnalishda taʼsir qiladi va har xil natijaga olib keladi. Shuning uchun Tabiiy tanlanish harakatlantiruvchi tanlanish, dizruptiv tanlanish, turgʻunlashtiruvchi tanlanish, jinsiy tanlanish kabi xillarga ajratiladi. Antidarvinizmga mansub turli konsepsiyalar Tabiiy tanlanish ni evolyutsiyaning asosiy omili sifatida tan olishmaydi (yana qarang Sunʼiy tanlash). Tabiiy tanlanish nasldan naslga oʻta oluvchi foydali belgilarning organizmlar populatsiyasi avlodlarida yoyilishi va zararli belgilarning kamayishiga sabab boʻluvchi jarayondir. Tabiiy tanlanish fenotip orqali ishlaydi, yaʼni yashab qolib, nasl qoldira oluvchi organizmlar fenotipi (foydali fenotip) kengroq tarqalib, shu populatsiyadagi boshqa organizmlar fenotipini siqib chiqaradi. Agar bu fenotiplar genetik asosga ega boʻlsa, tegishli genotipning keyingi avlodlardagi chastotasi oshadi. Vaqt oʻtishi bilan bu jarayon organizmlarning muayyan ekologik panalar uchun moslashishi va alal-oqibat yangi turlar kelib chiqishiga olib kelishi mumkin.
TABIIY TANLANISH – organizmlar evolyutsiyasining asosiy harakatlantiruvchi omili. Tabiiy tanlanish haqidagi ta’limot Ch. Darvin tomonidan yaratilgan (1858— 59). Olimning fikricha, Tabiiy tanlanish — yashash uchun kurashning natijasi bo’lib, foydali individual o’zgarishlarga ega bo’lgan organizmlarning yashab, nasl qoldirishi, foydasiz o’zgarishlarga ega bo’lgan organizmlarning esa qirilib ketishi, ya’ni moslashgan formalarning yashab qolishi va moslashmagan formalarning nobud bo’lishidan iborat biologik jarayon. Irsiy o’zgaruvchanlik Tabiiy tanlanishning ta’siri uchun zarur zamin hisoblanadi. Tabiiy tanlanishning bevosita natijasi esa organizmlarning tashki muxitning muayyan sharoitiga moslanishi mukammallashishidan iborat.