Педагогиканинг илмий асослари

Shaxsning rivojlanishi,tarbiyasi va ijtimoiylashuvi
Reja:
1.Shaxs haqida tushuncha.
2.Shaxs, individ tushunchalari, shaxsning shakllanishiga ta'sit etuvchi
omillar.
3."Ta'lim terisida"gi Qonun va "Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi"- Respublikamizda ta'lim-tarbiyani tashkil etish va Kadrlar tayyorlashning huquqiy asosi sifatida.

Pedagogika predmeti. Pedagogika (yunoncha paidagogike bulib, paidagogos «bola» va «yetaklayman») ijtimoiy tarbiyaning umumiy konuniyatlari, muayyan jamiyatda yagona ijtimoiy maksadga muvofik yosh avlodni tarbiyalash xamda unga ta’lim berishning moxiyati va muammolarini urganadigan fan. Pedagogika ijtimoiy fanlar tizimiga kiruvchi fan sanalib, yosh avlod xamda kattalarni milliy istiklol goyalari asosida tarbiyalash, unga ta’lim berish muammolarini urganadi.
Pedagogika fani shaxsni rivojlantirishning ikki muxim jixati – uni ukitish va tarbiyalashga asosiy e’tiborni xaratganligi bois didaktika (ta’lim nazariyasi) va tarbiya nazariyasi fanning muxim tarkibiy kismlari xisoblanadi.
Didaktika ((ta’lim nazariyasi, yunoncha didaktikos «urgatuvchi», didasko «urganuvchi») ta’limning nazariy jixatlari, ta’lim jarayonining moxiyati, tamoyillari, konuniyatlari, ukituvchi va ukituvchi faoliyatlari, ta’limning maksadi, mazmuni, shakl, metod, vositalari, natijasi, ta’lim jarayonini takomillashtirish yullari va xokazo muammolarni tadkik etadi.
Ta’lim uz moxiyatiga kura umumiy va maxsus kabi turlarga ajratiladi. Umumiy ta’lim xar bir shaxsning kamol topishi xamda u tomonidan xayotiy faoliyatni tashkil eta olishi uchun zarur bulgan ma’lumotlarni berishga yunaltiriladi. Umumiy ta’lim asosida uzlashtirilgan ma’lumotlar kelgusida shaxsning kasbiy tayyorgarligini ta’minlashga imkon beruvchi maxsus ta’lim olishi uchun asos buladi. Maxsus ta’lim – uzida mutaxassislik xususiyatlarini namoyon kilib, shaxsga muayyan kasbiy faoliyatni tashkil etish borasida nazariy bilimlarni berish asosida amaliy kunikma xamda malakalarni shakllantirishga xizmat kiladi.
Ta’lim, shuningdek, turli darajadagi ta’lim dasturlarini amalga oshirishiga kura maktabgacha ta’lim, umumiy urta ta’lim, urta maxsus, kasb-xunar ta’limi, oliy ta’lim, oliy ukuv yurtidan keyingi ta’lim, kadrlar malakasini oshirish va ularni kayta tayyorlash xamda maktabdan tashkari ta’lim kabi turlarga bulinadi.
Tarbiya nazariyasi – pedagogikaning muxim tarkibiy kismlaridan biri bulib, tarbiya jarayoni mazmuni, shakl, metod, vosita va usullari, uni tashkil etish muammolarini urganadi.
Tarbiya muayyan, anik maksad xamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida yosh avlodni xar tomonlama ustirish, uning ongi, xulk-atvori va dunyokarashini tarkib toptirish jarayonidir.
Ijtimoiy tarbiya akliy, axlokiy, jismoniy, mexnat, estetik, iktisodiy, xukukiy, ekologik va jinsiy tarbiya kabi yunalishlarda tashkil etiladi.