"полимерлар кимёсига" кириш

Vazifa: poliefir hosil bo'lish reaksiyasi yozilsin. Haroratning reaksiyani tugallanish darajasiga ta'siri tushuntirilsin.


10- Laboratoriya ishi Chiziqsimon poliuretanning olinishi

176

olish.
Ishning maqsadi: Poliuretanni 2,4-toluilendiizosianat va uchetilenglikoldan

Reaktivlar: Haydab olingan 2,4-toluilendiizosianat, uchetilenglikol, xlor

benzol.
Jihozlar: Uch og'izli kolba (0,5 l sig'imli), mexanik aralashtirgich, farfor kosacha, sovutgich, termometr, suv bug'i bilan haydash uchun moslama, isitgich kolbasi.
Ishning bajarilishi: Reaksion kolbaga avvalo 240 g xlorbenzol, 15 g 2,4- toluilendiizosianat va 15 g uchetilenglikol quyiladi. Sovutgichni va termometrni kolbaga o'rnatib reaksion aralashmani 6 soat aralashtirilib turgan holda qaynatiladi. So'ngra reaksion aralashma sovutiladi, reaksiyaga kirishmagan moddalar suv bug'i bilan haydaladi. Qolgan massa farfor kosachasiga o'tkazilib, kondensatni ajratib tashlab, polimer 80⁰C da quritgich shkafida quritiladi.
Vazifa: Reaksiya sxemasi yoziladi. Polimer eruvchanligi topiladi va izosianat guruhlarini miqdori topiladi.
Izosianat guruhini aniqlash: Izosianat guruhini topish quyidagi reaksiyaga asoslangan:

100-200 ml sig'imli kolbaga (2 dona) 0,3-0,4 g polimer (analitik tarozida tortib olinadi) ustiga 10 ml dietilaminning Atsetonli eritmasi quyiladi. Kolbalarni og'zi berkitiladi. Aralashma 40°c da shkafda 1 soat qizdirib quyiladi. So'ngra ko'k rangli bromfenol indikatori yordamida 0,5 n HC1 eritmasi bilan titrlanadi. Izosianat guruhining miqdori (X, % da) quyidagicha hisoblanadi:

X ;
177

а-kontrol tajribada sarf bo'lgan 0,5 n HC1 eritmasining hajmi, mlda b- namunali eritmalarni titrlash uchun sarf bo'lgan 0,5 n HC1 eritmasining hajmi, ml. 0,021-1 ml HCl eritmasiga to'g'ri kelgan izosianat guruhining miqdori, g -polimer namunasining og'irligi, g.

olish.